Đấu giá tác phẩm của những tên tuổi lớn

“Hội chợ phù hoa” (sơn dầu) của danh họa Affandi.

Trong khoảng 20 năm qua, họ đã vài lần “song kiếm hợp bích” để tạo nên niềm hứng khởi, sự kịch tính cho các phiên đấu giá quốc tế. Họ cũng đang thuộc số ít các tên tuổi được tìm kiếm bậc nhất tại Đông Nam Á.

Theo các chuyên gia, xét về giá bán công khai tác phẩm của hai họa sĩ đã qua đời, nếu Lê Phổ đang là đại diện cao nhất Việt Nam thì Affandi cũng như vậy đối với Indonesia. Một tác phẩm của Lê Phổ từng bán hơn 800.000 USD, thì của Affandi là hơn 900.000 USD. Indonesia đang là quốc gia có thị trường mỹ thuật năng động bậc nhất châu Á, trong khi Việt Nam thì chưa định hình thị trường, việc “chạy đua” được về giá như tranh của Lê Phổ là điều rất đáng lưu ý.

Bên cạnh đó, một sự tái hợp lần đầu tiên khác là giữa Trần Đông Lương (1925-1993) và Hasim (1921-1982). Chất thơ dạt dào, vẻ đẹp giàu sức sống của phụ nữ, sự tĩnh tại trong cách nhìn là những điểm chung dễ nhận thấy trong sự nghiệp của họ. Sinh thời, cả hai cùng chọn lối sống khá lặng lẽ, xa rời hội đoàn, truyền thông, chỉ dành tâm huyết cho sáng tạo. Điều này có thể làm cho tên tuổi của họ chưa thật nổi tiếng, nhưng bù lại, tác phẩm lại giữ được sự riêng tư, ít chịu tác động từ thị hiếu đương thời.

Phiên đấu giá còn chủ động dành sự vinh danh đối với họa sĩ Lê Văn Xương (1917 - 1988), một tài năng còn ít được biết tới của Việt Nam. Ông xuất thân trong một gia đình khá giả ở Nam Định, từ nhỏ đã lên Hà Nội để học hành bài bản. Con cháu ông cho biết, ông không thi vào Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, mà học trực tiếp từ họa sĩ Nhan Trí và mời vài thầy của trường này về nhà giảng dạy.

“Mẫu đơn đỏ” (sơn dầu) của danh họa Lê Phổ.

Thời điểm trước năm 1954 tại Việt Nam, tính luôn người Pháp, số họa sĩ làm được triển lãm cá nhân rất ít, thế nhưng họa sĩ Lê Văn Xương đã tổ chức triển lãm Hà Nội 36 phố phường (vào ngày 28/4/1953 tại Nhà hát lớn thành phố, Hà Nội). Theo ghi chép của chính họa sĩ để lại, có 9/29 tác phẩm được bán tại triển lãm này, trong đó riêng ông Thủ hiến Nguyễn Hữu Trí mua 4 bức, ông giám đốc xã hội Đào Sĩ Chu mua 2 bức.

Đơn vị tổ chức cũng tiết lộ: Những tên tuổi còn lại của phiên đấu giá, có người xuất thân trường quy, có người tự học, có người mới vào nghề, có người đã qua đời. Vài người đã thành danh quốc tế, vài người có cá tính sáng tạo đặc biệt, vài người khiêm nhường, lặng lẽ. Nhưng, điểm chung là tác phẩm của họ đều có cá tính và phong thái riêng, đủ để mang đến sự xúc động cho người xem.