Để ai cũng có thể an cư

Nhu cầu lớn

Dự báo của cơ quan chức năng, đến năm 2020, có khoảng 7,5 triệu công nhân khu công nghiệp và 7,5 triệu người thu nhập thấp có nhu cầu về nhà ở. Con số này đang mở ra một dư địa lớn cho phân khúc nhà cho thuê. Vậy nhưng, trên thực tế, rất ít nhà đầu tư nhắm vào phân khúc nhà ở này.

Khảo sát tại địa bàn thành phố Hà Nội cho thấy, nhu cầu về nhà ở lúc nào cũng ở mức đỉnh điểm. Theo ông Nguyễn Văn Hiếu- chủ một khu nhà trọ ở phố Chính Kinh (Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội), khu nhà trọ của ông có 15 phòng, vừa đăng quảng cáo có phòng cho thuê hôm trước, hôm sau đã “cháy phòng”.

Theo ông Hiếu, phần lớn người thuê nhà là sinh viên và công nhân, thu nhập thấp, nên ông chỉ cho thuê với giá bình quân 1,5 đến 2 triệu đồng/căn hộ.

“Có xây nhà để cho thuê mới thấy nhu cầu của người dân hiện nay lớn đến thế nào. Do chủ yếu là người thu nhập thấp, sinh viên và công nhân nên ai cũng muốn thuê được một chỗ ở vừa túi tiền, lại gần chỗ làm việc và học tập. Khu nhà tôi chưa bao giờ bị bỏ trống một căn hộ nào, cứ người này vừa dọn đi là lại có người khác vào ở”- ông Hiếu cho hay.

Bà Lại Thị Hồng- quê ở Vĩnh Phúc làm nghề bán hàng rong cho biết, ở quê làm vụ mùa hay thất bát nên lên Hà Nội để kiếm sống. Với gánh bún rong, một tháng cũng kiếm được 6,7 triệu đồng, trừ tiền thuê nhà cộng điện nước một tháng khoảng 1,5 đến 2 triệu đồng, mỗi tháng bà cũng dành dụm được khoảng 3 triệu đồng gửi về quê cho con ăn học.

Bà Hồng là một trong số hàng triệu người dân hiện nay có nhu cầu về nhà ở, song với nguồn thu nhập không cao nên khó có thể sở hữu được một căn nhà. Do đó, giải pháp thuê nhà là hợp lý nhất.

Tuy nhiên, hiện nay, đối với những người có mức thu nhập thấp như bà Hồng, tìm thuê được một căn hộ giá rẻ để ở ổn định không phải chuyện đơn giản. “Chủ nhà thường xuyên viện cớ giá cả leo thang để đòi tăng giá nên chúng tôi chả ở đâu được lâu”- bà Hồng cho biết, và mỗi lần đổi địa điểm thuê nhà lại phải đi xa trung tâm hơn và lại phải bắt đầu làm quen với gánh hàng rong tại môi trường mới.

Có thể thấy, nhu cầu về nhà cho thuê giá rẻ tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là rất lớn. Tuy nhiên, theo đánh giá của giới chuyên gia ngành địa ốc, các nhà đầu tư là không hề chú trọng vào phân khúc này.

Hiện nay, hầu hết những dự án căn hộ cho thuê trên thị trường đều tập trung vào phân khúc trung và cao cấp, nhắm vào khách thuê người có thu nhập cao với giá thuê thường lên tới 7 triệu - 10 triệu đồng/tháng.

Không ít người lao động phải ở trọ trong những khu nhà chật chội thiếu tiện nghi.

Hướng tới ai cũng có chỗ để “an cư”

Nguyên nhân được một chủ đầu tư lý giải, khi bắt tay vào bất cứ một dự án nào, vấn đề đầu tiên của chủ đầu tư cũng là nguồn vốn. DN phải bỏ ra một khoản tiền lớn đầu tư xây dựng dự án, khi hoàn thành mới cho thuê lại, thu hồi vốn dần dần, trong khi hiện nay nhiều DN năng lực còn yếu, hầu hết phải vay tiền ngân hàng để đầu tư nên không dám mạo hiểm, do đó hầu như các chủ đầu tư không mấy mặn mà với phân khúc này.

Đánh giá về thực tế này, TS Phạm Sỹ Liêm- Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho rằng, hiện nay số lượng nhà cho thuê chỉ tập trung vào các hộ cá nhân, gia đình chứ số nhà đầu tư triển khai hẳn những dự án nhà cho thuê lớn là vô cùng hãn hữu, đặc biệt phân khúc nhà cho thuê giá thấp lại càng ít hơn. Lý do là bởi, lợi nhuận thấp và thu hồi vốn chậm.

Trong khi đó, chính sách để hỗ trợ nhà đầu tư tham gia vào lĩnh vực này lại chưa được quan tâm nhiều. Bởi vậy, theo ông Liêm, lĩnh vực nhà ở cho thuê cần được có những cơ chế, chính sách thúc đẩy hơn nữa, để hướng tới tất cả người nghèo, người thu nhập thấp đều có cơ hội được “an cư”. Cũng theo ông Liêm, ở nhiều nước trên thế giới, người dân chủ yếu thuê nhà, họ không hề có tâm lý phải sở hữu nhà vĩnh viễn như người dân Việt Nam, bởi vậy, đây cũng là lý do mà nhiều chủ đầu tư không mặn mà lắm với phân khúc nhà cho thuê.

Được biết, trong chiến lược nhà ở quốc gia tầm nhìn đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt cũng xác định, nhà cho thuê là một giải pháp để người chưa thể mua được nhà có nơi an cư, lạc nghiệp. Tại hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm của ngành xây dựng vừa được tổ chức hôm 21/7 vừa qua, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà cũng đặc biệt lưu ý các địa phương cần quan tâm, chú ý đến vấn đề nhà cho thuê. Chính sách hiện nay ưu đãi nhà cho thuê cao hơn nhà bán, nhưng thực tế các DN đều xin phần nhà cho thuê chuyển thành nhà để bán.

Như vậy, Việt Nam đang đi ngược lại xu hướng thế giới. Chính vì vậy, theo Bộ trưởng Phạm Hồng Hà, các địa phương cần quan tâm vấn đề này trong quản lý, phê duyệt các dự án nhà ở xã hội. “Tới đây Bộ Xây dựng sẽ nghiên cứu các chính sách cơ chế để thúc đẩy phân khúc nhà cho thuê”- Bộ trưởng Hà khẳng định.

Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, thị trường bất động sản 6 tháng đầu năm 2016 tiếp tục giữ mức tăng trưởng khá ổn định, số lượng giao dịch tăng trưởng ổn định, lượng hàng tồn kho giảm mạnh và dư nợ tín dụng ngày càng tăng. Trong 6 tháng đầu năm 2016, tại Hà Nội có khoảng 7.800 giao dịch thành công; tại TP Hồ Chí Minh có khoảng 7.500 giao dịch thành công. Tính đến 20/6/2016, tổng giá trị tồn kho bất động sản còn khoảng 37.489 tỷ đồng, so với tháng 12/2015 giảm 13.400 tỷ đồng (giảm 26,33%).