Đề án hỗ trợ phát triển KT-XH dân tộc Ơ Đu: Nhiều sai sót, công an vào cuộc

Người dân phản ứng

Nếu như việc đưa nhầm 231 người ở xã Lượng Minh vào “Đề án hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội dân tộc Ơ Đu giai đoạn 2016-2025” (viết tắt là ĐA Ơ Đu) là một thiếu sót thì việc triển khai ĐA tại bản Văng Môn, xã Nga My, huyện Tương Dương lại nhận được dư luận trái chiều.

Cụ thể, qua phản ánh của nhiều hộ dân sinh sống ở bản Văng Môn, đến nay sau một thời gian triển khai, ngoài một số hạng mục “tạm được” thì người dân rất bức xúc trước cách tổ chức, quá trình triển khai ở việc tổ chức dạy tiếng Ơ Đu và tập huấn kỹ thuật về nuôi, trồng, phòng, chống, chữa bệnh cho gia súc, gia cầm, cây cối cho đồng bào.

Theo bà Mạc Thị Tím (43 tuổi), nguyên Bí thư Chi bộ bản Văng Môn, thời điểm phê duyệt và giai đoạn đầu triển khai ĐA, bà đang là trưởng bản nên nắm khá rõ việc thẩm định cũng như triển khai ĐA Ơ Đu. Cụ thể, bà Tím cho rằng, trong ĐA có nội dung là tập huấn, học tiếng cho đồng bào Ơ Đu. Tuy nhiên, khi triển khai, bà con không được thông báo khi đi học, không biết thời gian học và kinh phí hỗ trợ cho mỗi buổi học được cấp là bao nhiêu.

“Tôi thấy không có sự minh bạch khi triển khai nội dung này. Bởi tôi là thành viên giám sát, các nội dung thực hiện tại bản đều được tôi ghi chép, nhật ký lớp học, nội dung học và số người thực tế tham gia, nhưng dự toán chi tiết được phê duyệt thì hoàn không được biết”-bà Tím nghi ngờ.

Dẫn chứng cho việc này, chúng tôi được người dân cung cấp, tại lớp tuyên truyền, tập huấn kiến thức chăn nuôi, trồng trọt cho đối tượng trong độ tuổi lao động được tổ chức vào 14/11/2019 có 119 người tham gia, qua 3 ngày học (2 ngày học trên lớp ở nhà văn hóa bản và 1 ngày thực hành) mỗi học viên được nhận 600.000 đồng (100.000 đồng/người/buổi). Người nào tham gia học bao nhiêu buổi thì sẽ nhận được số tiền tương ứng.

Điều đáng chú ý là các giấy tờ, chứng từ sau khi hoàn thành lớp học, bản thân các đối tượng tham gia không được ký. Tuy nhiên, sau này khi thông tin đến được với người dân là toàn bộ kinh phí cho lớp học cao hơn nhiều lần số tiền người dân thực nhận thì người dân rất bất ngờ và bức xúc. Theo bà Tím, qua danh sách quyết toán kinh phí mà bản Văng Môn có được là số tiền cho lớp tập huấn cấp cho mỗi học viên là 2.000.000 đồng/đợt/20 ngày, nghĩa là mỗi người dân tham gia học đang bị thiếu 1,4 triệu đồng.

Ngoài ra, trong danh mục Hỗ trợ phát triển sản xuất (mua bò giống). Trong tổng số 280 con bò được cấp, theo thẩm định và ý kiến của người dân thì bò giống cấp cho đồng bào phải là giống bò có đặc điểm tương đồng về điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, nguồn thức ăn nhằm nâng cao hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp, giúp đồng bào phát triển chăn nuôi bò hàng hoá, xoá đói giảm nghèo.

Qua quan sát thì toàn bộ số bò được cấp cho bản Văng Môn đều được lấy từ các địa phương miền xuôi, với trọng lượng bằng mắt thường có thể khẳng định là chưa đạt hoặc lớn hơn 130 kg theo thẩm định dự toán của cơ quan chức năng như hộ ông Lo Văn Pèn, Lo Văn Cáng… Do không hợp thổ nhưỡng, chỉ thời gian ngắn sau bàn giao, bò đã chết.

Ông Lò Văn Cường - già làng xã Nga My, cho hay: Nguyện vọng của người dân khi được cấp bò phải cân đối giữa đực và cái, nhưng thực tế là trong số 160 con bò được cấp qua 2 đợt (tính đến 25/6/2020) thì tất cả đều chỉ là bò cái. Ngoài ra, trong tổng số 8,6 ha đất khai hoang trồng cỏ phục vụ chăn nuôi ở 3 đồng đất ở bản Văng Môn đến nay chưa hoàn thành.

Tiếp đó, trong số 15 chiếc giếng khơi trong danh mục được hỗ trợ với giá trị được phê duyệt là 16 triệu đồng/giếng, đến nay mới chỉ có 14 giếng được xây dựng phát huy hiệu quả, còn lại 1 giếng đang trong tình cảnh ngổn ngang “đắp chiếu”, không đủ nước dùng.

Ngoài ra, trong năm 2019, danh mục hỗ trợ máy cày loại Kubata Nhật Bản có giá trị 225 triệu đồng, người dân chưa được nhận.

Công an vào cuộc

Trước những phản ánh của người dân, qua làm việc với ông Kim Văn Bốn- cán bộ Phòng Chính sách dân tộc (Ban dân tộc tỉnh Nghệ An) là người được giao trực tiếp quản lý danh mục tập huấn, kiến thức chăn nuôi, trồng trọt, ông Bốn cho rằng: Quá trình làm có sự vận dụng nội dung chi mà không có trong dự toán cấp trên thẩm định, phê duyệt. Bản thân thấy làm như vậy là chưa phù hợp. Còn nói chung cả về ĐA, ông Lương Thanh Hải, Trưởng Ban dân tộc tỉnh Nghệ An đã thừa nhận trách nhiệm là có sự thiếu sót.

Ngày 16/6 vừa qua, ông Nguyễn Tâm Long, Phó Trưởng phòng phụ trách và ông Kim Văn Bốn đã quay lại bản Văng Môn nhận lỗi với người dân và thống nhất tổ chức bổ sung các lớp học, tập huấn còn thiếu trước đó, đồng thời thanh toán đầy đủ số tiền còn thiếu (1.400.000 đồng/học viên) theo quy định.

Ngoài ra, trong hạng mục “Hỗ trợ bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc” trong ĐA được phê duyệt kinh phí 435 triệu đồng, thì tại bản Văng Môn có thành lập Câu lạc bộ văn nghệ gồm 20 thành viên, kinh phí hỗ trợ cho luyện tập để duy trì đội văn nghệ mỗi thành viên được nhận chỉ 300.000 đồng.

Tuy nhiên, sau khi có phản ánh thì ngày 16/6 vừa qua, các cán bộ Ban Dân tộc đã trực tiếp chi trả bổ sung thêm cho mỗi thành viên câu lạc bộ thêm 4,5 triệu đồng.

Liên quan đến vấn đề này, được biết hiện Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an Nghệ An đang điều tra.