Nếu có dịp lên vùng đất Võ Nhai, Thái Nguyên, đừng quên thưởng thức món bánh cooc mò. Cooc mò nghe có vẻ lạ, nhưng theo tiếng Tày có nghĩa là sừng bò, đơn giản là bánh có hình chóp nhọn như chiếc sừng bò. Giản dị vậy thôi, nhưng một lần ăn thử, chắc chắn bạn sẽ nhớ mãi bởi hương vị đậm đà, dẻo thơm của nếp hương và nhân lạc đỏ.
Bánh cooc mò.
Cooc mò là loại bánh truyền thống của đồng bào Tày ở Thái Nguyên. Để có được những chiếc cooc mò vừa dẻo, thơm lại đẹp mắt, ngoài việc chọn nguyên liệu, lá gói thì khâu làm bánh đòi hỏi phải một sự tinh tế, khéo léo. Bánh được làm từ loại gạo nếp thơm, hạt nào hạt nấy căng mẩy, đều tăm tắp. Nước làm bánh cũng phải là thứ nước suối, trong và ngọt. Những chiếc lá dong vừa xanh vừa mượt…
Gạo nếp ngâm 3 tiếng để ráo nước, sau đó đem trộn lẫn với lạc sống đã giã nhỏ và thêm một chút muối cho vừa ăn. Lá dong hoặc lá chuối xé miếng vuông, cuộn lại thành hình chiếc phễu rồi đổ nếp vào bên trong, vỗ nhẹ bên ngoài cho nếp chặt lại, gấp mép lá và dùng lạt mềm buộc bánh.
Công đoạn gói bánh tưởng chừng đơn giản nhưng rất cần sự tỉ mỉ, khéo léo của các bà, các chị. Phải buộc vừa tay, lỏng quá bánh bị hút nước nhiều dễ bị nhão, không ngon.
Bánh được xâu thành chùm hoặc để rời từng chiếc, xếp vào nồi đổ ngập nước, rồi bắc lên bếp. Sau 2 giờ bánh được vớt ra rổ để ráo nước. Theo kinh nghiệm gói bánh lâu năm của các bà, các chị để bánh mau chín và không bị vỡ khi luộc, sau khi gói xong nên ngâm vào nước lạnh khoảng 1 giờ đến lúc mặt nước không sủi tăm là bánh đã “no” nước.
Những chiếc bánh cooc mò sau khi luộc có màu xanh nhạt, bóc lớp lá ra nhận thấy ngay vì thơm của nếp quyện với mùi lá vô cùng hấp dẫn. Cắn miếng bánh cooc mò thấy ngay vị dẻo thơm gạo nếp, vị ngậy của lạc nhân đỏ. Tuy bánh không có nhân nhưng càng nhai càng cảm nhận được vị thơm, béo, dẻo – đậm đà hương vị đồng quê. Bánh có thể ăn không hoặc chấm mật mía cũng rất ngon.
Thơm ngon, dễ làm, dễ ăn nên từ lâu cooc mò đã trở thành thứ quà không thể thiếu dành cho trẻ nhỏ trong những ngày lễ tết. Và mỗi khi du khách đến với vùng đất Võ Nhai cũng không quên tìm đến những chiếc bánh cooc mò vừa để ăn, vừa để mang vài xâu bánh về làm quà.
Có lẽ vì thế mà bà con người Tày, Nùng làm bánh cooc mò quanh năm và bánh cũng được bày bán rất nhiều tại các chợ phiên. Chỉ với 20.000 ngàn đồng, khách có thể mua được 1 xâu bánh cooc mò, vừa ăn vừa mang về làm quà.