Điểm trúng tuyển đại học cao bất thường, thiếu công bằng với thí sinh

Chiều 16/3, Thứ trưởng Bộ GDĐT Hoàng Minh Sơn chủ trì hội nghị trực tuyến với các sở GDĐT về công tác tuyển sinh đại học, cao đẳng ngành giáo dục mầm non năm 2022.

Hội nghị dành phần lớn thời gian để bàn thảo, thống nhất các nội dung điều chỉnh liên quan đến công tác tuyển sinh trước khi ban hành quy chế tuyển sinh.

Rút kinh nghiệm một số hạn chế mùa tuyển sinh trước

Tại hội nghị, bà Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ GDĐT, đã báo cáo về công tác tuyển sinh đại học năm 2021, kế hoạch tuyển sinh năm 2022.

Theo đánh giá của Bộ GDĐT, công tác tuyển sinh năm 2021 đã từng bước bổ sung hoàn thiện quy chế, quy trình tuyển sinh, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà trường, cho thí sinh, đảm bảo quyền lợi của các bên; áp dụng CNTT triệt để trong tất cả các khâu tuyển sinh; giảm tối đa số thí sinh ảo…

Năm 2021 đã có 47% thí sinh đăng kí xét tuyển trực tuyến; đảm bảo quyền tự chủ của các trường; minh bạch thông tin, kết quả tuyển sinh. Kết quả tuyển sinh chính quy trong toàn hệ thống đạt cao nhất từ trước đến nay (530.069 đạt 92,65%; năm 2020 đạt 83,86%)…

Bên cạnh kết quả đã đạt được, bà Thủy cũng phân tích một số điều còn hạn chế, rút kinh nghiệm cho mùa tuyển sinh năm 2022.

Một trong số những hạn chế là việc các trường tuy sử dụng đồng thời nhiều phương thức, tổ hợp xét tuyển cho một ngành, nhưng phân bổ chỉ tiêu không hợp lý, hoặc tuyển sinh không đúng với chỉ tiêu đã công bố cho từng phương thức xét tuyển.

Việc này dẫn đến thiếu đảm bảo công bằng đối với thí sinh, gây hệ quả không tốt trong dư luận xã hội. Một số ngành điểm trúng tuyển quá cao bất thường, thí sinh 30 điểm cũng không đỗ vào ngành học đã lựa chọn…

Bên cạnh đó, các trường áp dụng nhiều phương thức tuyển sinh khác nhau, nhưng không có biện pháp bảo đảm công bằng giữa các thí sinh, tiến hành gọi thí sinh nhập học sớm, mà không cập nhật dữ liệu lên hệ thống chung, dẫn tới số lượng thí sinh ảo lớn, đồng thời chưa tạo điều kiện cho thí sinh lựa chọn được ngành học theo đúng nguyện vọng ưu tiên nhất, có năng lực nhất.

Một số trương khai báo chỉ tiêu tuyển sinh chưa thống nhất giữa các hệ thống, chưa thực hiện đúng kế hoạch, đủ, hết quy trình đối với việc xác định chỉ tiêu; xây dựng, công khai đề án tuyển sinh; xét tuyển, lọc ảo và báo cáo kết quả tuyển sinh; chưa kiểm soát được điều kiện sơ tuyển, do vậy thí sinh không đủ điều kiện vẫn trúng tuyển, và phải xử lý vấn đề sau khi thí sinh tiến hành nhập học…

Mặt khác, một số cán bộ mới làm công tác tuyển sinh của cơ sở đào tạo chưa nắm bắt được rõ quy trình và nhiệm vụ, thậm chí còn có sai sót…

Sáu điểm dự kiến điều chỉnh trong tuyển sinh đại học năm 2022

Năm 2022, Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến giữ ổn định phương thức tuyển sinh đại học, cao đẳng ngành giáo dục mầm non như năm 2021, nhưng có điều chỉnh một số điểm về kỹ thuật nhằm tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho thí sinh, các cơ sở đào tạo và tạo sự đồng thuận trong xã hội.

Một số nội dung được Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến điều chỉnh gồm:

Thứ nhất, thí sinh phải thực hiện việc đăng ký tham dự kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và xét tuyển đại học, cao đẳng trên Cổng thông tin tuyển sinh của Bộ Giáo dục và Đào tạo hoặc Cổng dịch vụ công quốc gia.

Thứ hai, thí sinh đăng ký xét tuyển đợt 1: Thay vì đăng ký trước kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông như các năm trước, năm nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến điều chỉnh theo hướng: Thí sinh đăng ký xét tuyển tất cả các nguyện vọng theo hình thức trực tuyến sau khi kết thúc kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Các nguyện vọng được xếp thứ tự từ 1 đến hết (nguyện vọng 1 là nguyện vọng cao nhất).

Thứ ba, tất cả các nguyện vọng đăng ký xét tuyển của thí sinh vào các cơ sở đào tạo được lọc ảo chung trên hệ thống. Thí sinh trúng tuyển ở nguyện vọng cao nhất khi đáp ứng điều kiện của cơ sở đào tạo.

Thứ tư, đối với những ngành sử dụng đồng thời nhiều phương thức xét tuyển, nhiều tổ hợp môn thi, các trường phải giải trình được sự phù hợp của sự lựa chọn này, bảo đảm sự công bằng cho thí sinh. Nếu mỗi phương thức (hoặc mỗi tổ hợp môn thi) có chỉ tiêu riêng thì đề án tuyển sinh của các trường phải giải trình được căn cứ phù hợp cho việc phân chỉ tiêu cho từng phương thức (hoặc tổ hợp môn thi).

Thứ năm, dữ liệu kết quả học tập (lớp 10, lớp 11, lớp 12) của thí sinh được cập nhật lên cơ sở dữ liệu ngành, đồng thời, được kiểm tra, rà soát để đồng bộ sang hệ thống quản lý thi và xét tuyển.

Thứ sáu, cơ sở đào tạo phân tích rủi ro trong quá trình tuyển sinh và có phương án giải quyết, phối hợp giải quyết giữa các cơ sở đào tạo trong quá trình tuyển sinh.

Tại hội nghị, các sở giáo dục và đào tạo, các cơ sở đào tạo cũng bày tỏ mong muốn Bộ GDĐT sớm ban hành quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng ngành giáo dục mầm non năm 2022, làm cơ sở để thực hiện công tác tư vấn tuyển sinh, giúp thí sinh có thêm nhiều thời gian nghiên cứu, tìm hiểu về những điểm mới...

Trên cơ sở các ý kiến đóng góp của các đơn vị, Bộ GDĐT sẽ khẩn trương hoàn thiện, ban hành quy chế tuyển sinh; xây dựng, thử nghiệm và hoàn thiện hệ thống xử lý nguyện vọng và lọc ảo; hoàn thiện phầm mềm đăng ký xét tuyển trực tuyến đối với các phương thức xét tuyển của các cơ sở đào tạo; tổ chức đăng ký xét tuyển và lọc ảo chung toàn hệ thống trong đợt 1; đồng thời, tổ chức kiểm tra, thanh tra điều kiện bảo đảm chất lượng, công tác tuyển sinh của một số trường.