Điều cần tránh khi sơ cứu người đột quỵ

Thực tế đã cho thấy, nhiều trường hợp người bệnh đột quỵ bị cấp cứu sai cách hoặc không kịp thời đã trượt mất “giờ vàng” dẫn đến biến cố nặng nề thậm chí là khiến người bệnh tử vong.

BSCKII Nguyễn Tiến Dũng - Phó Giám đốc Trung tâm đột quỵ (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, khi gặp người bị đột quỵ, cần thực hiện ngay những bước sau:

- Gọi cho xe cứu thương: Ngay khi gặp người bị đột quỵ/có biểu hiện đột quỵ cần gọi ngay cho cứu thương để nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất.

Với người bị đột quỵ, thời gian là vàng, do vậy việc người bệnh được nhanh chóng tiếp cận với các phương pháp điều trị đột quỵ não càng sớm càng tốt. Người nhà không nên tự ý vận chuyển người bệnh đến cơ sở y tế.

- Trong trường hợp bệnh nhân bị bất tỉnh, cần để người bệnh nằm ở tư thế nghiêng an toàn. Cho bệnh nhân nằm nghiêng về một bên và để đầu thấp, miệng mở nhằm mục đích cho đờm, dãi, chất nôn hoặc dị vật trong miệng đi ra ngoài dễ dàng.

Đây là cách giúp các chất dịch không bị trào ngược hoặc ứ đọng ở đường thở khiến bệnh nhân có nguy cơ tắc thở dẫn tới suy hô hấp, suy tuần hoàn.

- Luôn giữ bình tĩnh và theo dõi tình trạng của người bệnh trước khi các bác sĩ đến.

Trong khi đó, PGS.TS Mai Duy Tôn - Giám đốc Trung tâm Đột quỵ (Bệnh viện Bạch Mai) khuyến cáo 3 điều không nên làm đối với bệnh nhân đột quỵ não:

- Không được cho người bệnh uống thuốc: Mặc dù aspirin là chất làm loãng máu, tuy nhiên không được cho người bệnh uống aspirin hay bất kỳ một loại thuốc nào khác. Cục máu đông chỉ là một trong vô số nguyên nhân dẫn đến đột quỵ não. Đột quỵ não cũng có thể do một mạch máu vỡ trong não gây ra. Vì vậy, khi không biết người thân bị mắc loại đột quỵ nào thì tuyệt đối không cho họ uống bất kỳ loại thuốc nào. Đã có nhiều sự cố vô cùng đáng tiếc khi người thân tự ý cho bệnh nhân uống thuốc.

- Không cho bệnh nhân ăn hoặc uống bất cứ thứ gì: Tránh đưa thức ăn hoặc nước uống cho người bị đột quỵ não. Bởi vì bệnh nhân đột quỵ não thường không tỉnh táo và có thể có rối loạn nuốt. Do đó, cho người bệnh ăn hoặc uống có thể dẫn đến tình trạng nghẹn, gây sặc dẫn đến suy hô hấp và hệ quả là viêm phổi.

- Không cho người bệnh tự đi xe đến bệnh viện: Các triệu chứng đột quỵ não rất khó để nhận biết ngay từ đầu. Người bệnh có thể nhận ra có gì đó không ổn, nhưng không nghi ngờ đột quỵ não. Nếu bạn phán đoán người bệnh đang bị đột quỵ não thì tuyệt đối không để người bệnh tự đi xe đến viện mà hãy gọi 115 và chờ sự giúp đỡ.

Bên cạnh đó, các chuyên gia y tế cũng khuyên mọi người cần nắm rõ các biểu hiện của đột quỵ hoặc các bất thường để đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất:

F (Face): Miệng người bệnh bị lệch hoặc trĩu xuống.

A (Arm): Yêu cầu người bệnh giơ tay lên và quan sát xem tay có yếu hoặc bị rơi xuống hay không.

S (Speech): Yêu cầu người bệnh nói một số từ đơn giản để kiểm tra xem người bệnh có gặp khó khăn khi phát âm hoặc không nói được.

T (Time): Gọi đến cơ sở y tế để đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế bằng xe cứu thương.

Ngoài ra, một số dấu hiệu có thể là cảnh báo của đột quỵ là: Đau đầu, chóng mặt, buồn nôn.

Nếu những biểu hiện trên xảy ra nhiều lần thì cần tới cơ sở y tế để thăm khám, tìm nguyên nhân hoặc phát hiện đột quỵ sớm nếu có.