Theo Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường Trần Hồng Hà, nếu giải quyết được vấn đề định giá đất đai một cách công khai, minh bạch, bình đẳng thì chúng ta sẽ giải quyết được các mối quan hệ giữa Nhà nước, thị trường và xã hội.
Ngày 18/9, tại Diễn đàn Kinh tế-xã hội Việt Nam 2022 đã diễn ra Hội thảo chuyên đề với chủ đề: “Đẩy mạnh cải cách thể chế-Hoàn thiện chính sách về đất đai, giải pháp quan trọng trong phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội”.
Giải trình trước các ý kiến đại biểu đặt ra, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường Trần Hồng Hà đánh giá cao trước các ý kiến phát biểu đưa ra khi nhiều vấn đề hết sức cốt lõi cả về mặt lý luận cũng như mặt thực tiễn, đề xuất những nội dung mang tính chất chính sách cho việc sửa đổi Luật Đất đai.
Theo ông Hà, trong quản lý Nhà nước, công cụ quan trọng nhất để xem xét, tiếp tục đổi mới, thể chế hóa chính sách mới là công tác quy hoạch. Theo đó, công tác quy hoạch phải đổi mới về phương pháp, nội dung và hình thức và xác định lại vị thế để quy hoạch mang được quyền hạn và trách nhiệm của Nhà nước trong việc phân bổ nguồn lực tài nguyên hết sức quý giá và quan trọng này, nguồn tài nguyên đặc biệt.
Giải quyết được công bằng, bình đẳng cho các bên. Hay nói đúng ra phải đảm bảo công bằng, bình đẳng cho các thế hệ và giải quyết được nhu cầu sử dụng đất, giải quyết những vấn đề trong quá khứ, hiện tại và tương lai. Và thông qua công cụ này thể hiện được tính dân chủ trong quá trình mà các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị, đặc biệt đến người dân có thể tham gia quá trình này. Đấy là nội dung thể hiện vai trò của nhà nước.
Theo ông Hà, vấn đề định giá đất, tài chính đất đai là những vấn đề cả về mặt lý thuyết, thực tiễn đang còn khoảng cách rất khác nhau, nhận thức khác nhau. “Nếu chúng ta giải quyết được vấn đề định giá đất đai một cách công khai, minh bạch, bình đẳng thì chúng ta sẽ giải quyết được các mối quan hệ giữa Nhà nước, thị trường và xã hội; giải quyết được mối quan hệ của Nhà nước, những người dân có đất, những người dân bị thu hồi đất và doanh nghiệp. Như vậy vấn đề định giá đất là một vấn đề đi kèm theo ở đây có thể nói rõ hơn là vấn đề kinh tế và tài chính đất đai”-ông Hà phân trần.
Ông Hà cũng cho rằng, kinh tế tài chính đất đai khi định giá đúng thì với tất cả những quan điểm, chính sách vừa thị trường theo công cụ kinh tế. Nhưng định hướng xã hội chủ nghĩa thì chúng ta sẽ thực hiện được các chính sách về mặt xã hội thông qua vấn đề tài chính đất đai. Tức là chúng ta hoàn toàn có thể chuyển từ mệnh lệnh hành chính sang từng bước kết hợp với thị trường, công cụ kinh tế kết hợp với hành chính. Có như vậy chúng ta mới giải quyết được những cái vấn đề liên quan hiện nay, như là: vấn đề đầu cơ thổi giá, vấn đề để đất đai sử dụng không hiệu quả, trường hợp mà có quá nhiều đất nhưng không sử dụng.
Về quản lý nguồn lực, theo ông Hà chúng ta thiếu thông tin, thiếu đánh giá, thiếu giám sát. Cho nên vấn đề thông tin dữ liệu đất đai chúng ta có thể chuyển đổi số ở lĩnh vực đất đai càng sớm càng tốt sẽ thực hiện được quyền của Nhà nước thay mặt nhân dân để giám sát nguồn lực này một cách tốt.
Ông Hà lý giải rằng, như vậy chúng ta thông qua dữ liệu đất đai sẽ giám sát được nguồn lực giúp cho người dân có thể tiếp cận được các thông tin đất đai một cách công bằng, công khai và bình đẳng.
“Thông qua hệ thống này chúng ta có thể cải cách thủ tục hành chính để Nhà nước chuyển sang là một trong những cơ quan phục vụ nhân dân hơn là gây khó khăn về các “rừng thủ tục” hành chính như hiện nay”-ông Hà nói.