Doanh nghiệp và nhà trường bắt tay đào tạo nhân lực xanh

Trong bối cảnh chuyển đổi xanh trở thành xu thế toàn cầu, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang chủ động tìm kiếm và “đặt hàng” các trường đại học để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, có khả năng làm chủ công nghệ mới, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững.
Cần nhân lực “xanh” để vận hành công nghệ mới
Ngày 17/9, Hội thảo “Doanh nghiệp đồng hành - sinh viên sáng tạo R&D bền vững” do Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao phối hợp tổ chức đã trở thành diễn đàn kết nối quan trọng giữa khối doanh nghiệp và các trường đại học. Tại đây, nhiều ý kiến khẳng định, doanh nghiệp muốn chuyển đổi xanh thành công thì nhân lực chất lượng cao là điều kiện tiên quyết.

Bà Lê Thị Thúy Anh - Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Dược phẩm OPC chia sẻ, xu hướng phát triển xanh, bền vững gắn với chuyển đổi số hiện là mối quan tâm hàng đầu của doanh nghiệp. OPC đã đầu tư xây dựng trung tâm nghiên cứu ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong lĩnh vực dược. Đây là mô hình hiếm hoi tại Việt Nam áp dụng AI để nghiên cứu cơ chế tác dụng của thuốc, phát hiện công dụng mới, vừa rút ngắn thời gian nghiên cứu vừa hạn chế tối đa rủi ro.
Tuy nhiên, theo bà Lê Thị Thúy Anh, để vận hành được hệ thống này rất cần nhân lực hiểu biết sâu về công nghệ mới, có khả năng kết hợp khoa học dữ liệu với chuyên môn dược học. Nhiều trường cũng đã bắt đầu quan tâm đến việc điều chỉnh chương trình đào tạo để đáp ứng nhu cầu đó.
“Để có sự chuẩn bị từ nhà trường và sự hỗ trợ từ doanh nghiệp cho nguồn nhân lực xanh OPC thường xuyên nhận được đề nghị góp ý xây dựng nội dung giảng dạy từ phía các trường đại học. Chúng tôi mong có một nguồn lực lao động chất lượng, xanh để vận hành công nghệ mới giúp doanh nghiệp phát triển bền vững hơn”, bà Anh nói.
Ở lĩnh vực nông sản, ông Nguyễn Đình Tùng - Tổng Giám đốc Vina T&T Group cho biết doanh nghiệp, đơn vị đã chủ động chuyển đổi 100% sang năng lượng tái tạo, dù thị trường quốc tế chưa đưa ra yêu cầu bắt buộc. Sắp tới, doanh nghiệp sẽ đầu tư thêm mảng năng lượng sạch để thay thế hoàn toàn năng lượng truyền thống. Tuy nhiên, để vận hành được nhà máy theo tiêu chuẩn xanh với hệ thống máy móc công nghệ hiện đại, đội ngũ nhân lực phải đủ năng lực tiếp cận và làm chủ.

Ông Tùng thẳng thắn nhận định, hiện nay nguồn nhân lực xanh ở Việt Nam vẫn chưa nhiều, kể cả khi doanh nghiệp tìm kiếm tại các viện, trường. Vì vậy, việc kết nối, “đặt hàng” trực tiếp với các cơ sở đào tạo để hình thành lực lượng lao động am hiểu công nghệ mới, vận hành sản xuất xanh là yêu cầu bức thiết.
Hợp tác cùng đi xa
Thực tế cho thấy, đáp lại nhu cầu từ phía doanh nghiệp, nhiều trường đại học cũng đã thay đổi định hướng đào tạo. TS. Ngô Minh Đức - Hiệu trưởng Trường Đại học Quốc tế Miền Đông (TP Hồ Chí Minh) cho hay, nhà trường xem phát triển bền vững là nguyên tắc xuyên suốt, từ vận hành đến đào tạo. Tất cả sinh viên đều được học về kinh tế xanh, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững. Sinh viên không chỉ học ở lý thuyết mà còn thông qua các đề tài, dự án cụ thể phối hợp cùng doanh nghiệp và cộng đồng địa phương.
“Nhà trường đầu tư các trung tâm đổi mới sáng tạo để triển khai nghiên cứu phục vụ doanh nghiệp. Sinh viên ra trường vì vậy có thể tham gia ngay vào quá trình vận hành và cải tiến tại các nhà máy, doanh nghiệp”, ông Đức chia sẻ.
Theo ông Ngô Minh Đức, Trường đưa nội dung phát triển bền vững vào các ngành học, đồng thời cho sinh viên trực tiếp trải nghiệm thực tế thông qua dự án hợp tác với doanh nghiệp, đã giúp rút ngắn khoảng cách giữa đào tạo và nhu cầu sử dụng lao động. Đây cũng là hướng đi giúp trường đại học đóng vai trò tích cực hơn trong quá trình chuyển đổi xanh.

Ở góc nhìn rộng hơn, bà Vũ Kim Hạnh - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao khẳng định, sinh viên, giới trẻ và các chuyên gia là lực lượng then chốt để thực hiện phát triển bền vững. Theo đó, việc kết nối giữa các trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp là hết sức cần thiết trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng. “Chúng ta muốn chuyển đổi xanh, muốn thúc đẩy kinh tế tuần hoàn hay tái chế thì trước hết phải có nguồn nhân lực phù hợp. Những chương trình Uni Tour hay các diễn đàn như hôm nay sẽ tạo điều kiện để các trường hiểu rõ hơn nhu cầu thực sự của doanh nghiệp, từ đó cung ứng lực lượng lao động chất lượng, có chiều sâu và hiệu quả”, bà Hạnh nhận định.
Các chuyên gia cho rằng, khi doanh nghiệp chủ động đầu tư công nghệ xanh, khi trường đại học tích hợp bền vững vào chương trình đào tạo và khi hai bên cùng bắt tay, thị trường lao động sẽ có thêm nhiều nhân lực chất lượng cao – những người có thể vận hành cỗ máy chuyển đổi xanh của Việt Nam trong giai đoạn tới.