Đưa “kênh” giám sát của người dân đi vào thực chất

Phát huy vai trò giám sát của người dân

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, sự tạo điều kiện của chính quyền và sự hướng dẫn trực tiếp từ Ủy ban MTTQ cấp cơ sở, các Ban Thanh tra nhân dân và Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng tại Bắc Kạn đã từng bước phát huy vai trò nòng cốt trong công tác giám sát tại cơ sở. Số liệu thống kê từ Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Kạn, trong năm qua các Ban Thanh tra nhân dân ở xã, phường, thị trấn đã tiến hành giám sát 342 cuộc, trong khi Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng cũng thực hiện 334 cuộc giám sát. Nội dung tập trung chủ yếu vào những vấn đề thiết thực với đời sống người dân như giám sát xây dựng các công trình giao thông nông thôn, nhà văn hóa thôn, tổ dân phố, các công trình dân sinh sử dụng ngân sách nhà nước.

Tại xã Quân Hà (huyện Bạch Thông), việc huy động người dân tham gia giám sát các công trình mà chính họ được thụ hưởng đã phát huy được tinh thần trách nhiệm của cộng đồng, nâng cao hiệu quả, chống thất thoát lãng phí trong đầu tư xây dựng tại địa phương. Bà Đinh Thị Hiệu - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Quân Hà (huyện Bạch Thông) cho biết, hàng năm Mặt trận xã chủ động xây dựng kế hoạch, phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể thực hiện giám sát đối với các công trình hạ tầng xây dựng nông thôn mới như nhà họp thôn, xây dựng kênh mương thủy lợi, đường giao thông nông thôn. Mỗi công trình đều có một Ban Giám sát cộng đồng gồm các thành viên là người dân địa phương có uy tín, kinh nghiệm, được phân công nhiệm vụ cụ thể để theo dõi và kiểm tra quá trình thi công.

“Với sự vào cuộc tích cực, trách nhiệm, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng xã Tân Hà đã trực tiếp giám sát trên 20 lượt đối với các công trình, dự án đầu tư trên địa bàn. Qua giám sát, một số sai sót như thi công không đúng thiết kế, bớt xén vật tư đã được phát hiện, yêu cầu nhà thầu điều chỉnh khắc phục kịp thời. Hầu hết các kiến nghị của Ban Giám sát được các cơ quan có thẩm quyền tiếp thu và xử lý nghiêm túc, nhờ vậy chưa xảy ra vụ việc vi phạm nào gây bức xúc trong nhân dân” - bà Hiệu cho biết.

Minh bạch nguồn lực đầu tư công

Hiệu quả trong thực tiễn cho thấy, mô hình giám sát của cộng đồng đang dần trở thành một “kênh” thông tin hai chiều hữu hiệu giữa chính quyền với người dân. Không chỉ giúp minh bạch hoạt động đầu tư công, mô hình này còn góp phần hạn chế các mâu thuẫn, bức xúc trong nhân dân.

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Mặt trận tỉnh Bắc Kạn đã xây dựng 10 mô hình “Giám sát của cộng đồng” tại 10 xã thuộc các huyện Ba Bể, Na Rì, Bạch Thông, Chợ Mới và Chợ Đồn. Tại các xã thực hiện mô hình, Mặt trận các địa phương đã tham gia giám sát 60 công trình xây dựng ở cơ sở và 5 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất.

Bà Đỗ Thị Minh Hoa - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Kạn nhận định, mô hình Giám sát của cộng đồng đã và đang mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần hạn chế những tiêu cực, làm minh bạch công tác quản lý vốn, tài sản của Nhà nước đối với các dự án được triển khai đầu tư ở cơ sở. Không chỉ trực tiếp kiểm tra về tiến độ, chất lượng, các Ban giám sát còn chú trọng đến tính công khai, minh bạch trong quá trình triển khai dự án, từ việc công khai thiết kế, dự toán, đến nghiệm thu, quyết toán. Qua giám sát, nhiều vụ việc sai phạm đã được phát hiện và kiến nghị xử lý kịp thời, góp phần giảm thiểu tình trạng thất thoát, lãng phí nguồn lực đầu tư từ ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên để phát huy tối đa hiệu quả hoạt động giám sát tại cộng đồng, theo bà Hoa vẫn cần có sự đầu tư bài bản về nguồn lực, trang thiết bị, đào tạo kỹ năng và chế độ đãi ngộ phù hợp cho đội ngũ cán bộ cơ sở. Bởi vậy thời gian tới, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Kạn sẽ chú trọng việc củng cố, kiện toàn các Ban giám sát, tăng cường công tác đào tạo, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền để người dân hiểu rõ và chủ động tham gia giám sát.