Giải ngân vốn ODA mới đạt hơn 18%
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tính đến ngày 14/10/2025, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công nguồn vốn nước ngoài đạt 18,68% (tương đương 4.373 tỷ đồng). Ước đến hết tháng 10, tỷ lệ giải ngân chỉ đạt khoảng 20% kế hoạch, thấp hơn nhiều so với cùng kỳ các năm trước (30,6% năm 2024; 38,1% năm 2023).
Trong tổng số 108 dự án, tiểu dự án được giao kế hoạch vốn, mới có 72 dự án đã giải ngân; 36 dự án còn lại chưa giải ngân, trong đó 12 dự án chưa có hiệu lực hiệp định vay hoặc chưa ký hiệp định. Một số dự án mới ký thỏa thuận vay nhưng chưa hoàn tất thủ tục pháp lý.
Đối với kế hoạch vốn năm 2024 được kéo dài sang năm 2025, đến ngày 14/10/2025, tỷ lệ giải ngân mới đạt 5,89%, trong đó các bộ, ngành đạt 3%, địa phương đạt 15,02%.
Ông Vũ Hoàng Nam – Phó cục trưởng Cục Quản lý nợ và kinh tế đối ngoại (Bộ Tài chính) cho biết, nguyên nhân chủ yếu khiến giải ngân vốn đầu tư công chậm là do nhiều dự án chưa có khối lượng hoàn thành để giải ngân; một số dự án đang trong quá trình điều chỉnh chủ trương, điều chỉnh hiệp định vay hoặc kế hoạch vốn; chậm nhận được ý kiến không phản đối của nhà tài trợ; hoặc phát sinh thủ tục mới sau khi các địa phương sáp nhập, chuyển sang mô hình chính quyền hai cấp.
Ngoài ra, một số địa phương còn bị ảnh hưởng nặng nề bởi thời tiết cực đoan, bão lũ, sạt lở, làm gián đoạn thi công công trình.
Theo ông Lê Trung Hiếu - Phó Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội, tính đến hết tháng 9, Hà Nội đã giải ngân được 822 tỷ đồng, đạt 33,02% kế hoạch năm.
Theo ông Hiếu, một trong những dự án có tiến độ chậm là tuyến đường sắt đô thị số 3.1, đoạn Nhổn - Ga Hà Nội do vướng mắc kéo dài về giải phóng mặt bằng, phát sinh chi phí khiến một số nhà thầu khiếu nại lên Trọng tài quốc tế Singapore. Ngoài ra, gói thầu cung cấp thiết bị đào ngầm vẫn chưa hoàn tất đàm phán, ảnh hưởng đến triển khai và giải ngân.
Đối với dự án đường sắt đô thị tuyến số 2.1, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo, ông Hiếu cho biết dự kiến đến tháng 1/2027 mới có thể ký hiệp định vay, đồng nghĩa với việc chưa thể triển khai sớm.
Lãnh đạo Sở Tài chính Hà Nội nêu, bên cạnh đó, tình trạng khan hiếm vật liệu, giá cả biến động lớn (chênh 1,5-2 lần so với dự toán) cũng gây khó khăn trong đấu thầu. Riêng Dự án xử lý nước thải Yên Xá, dù tiến độ đảm bảo, thành phố vẫn phải tạm ứng vốn ngân sách do nguồn ODA chưa giải ngân kịp.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương khẳng định để đạt được mục tiêu hoàn thành giải ngân 100% vốn đầu tư công năm 2025, phải liên tục rà soát, đôn đốc và thúc đẩy tiến độ giải ngân, đặc biệt là đối với vốn đầu tư công nguồn vốn nước ngoài.
Từ nay đến cuối năm 2025 chỉ còn hai tháng, Thứ trưởng Trần Quốc Phương đề nghị các đơn vị khẩn trương xác định và triển khai những giải pháp ngắn hạn có thể thực hiện ngay, đồng thời xây dựng các giải pháp trung và dài hạn để duy trì đà cải thiện trong năm tới. “Không để đến cuối nhiệm kỳ chúng ta vẫn phải bàn lại những tồn tại cũ, mà phải dám làm, dám chịu trách nhiệm để chuyển biến thực chất” – ông Phương nói.
