Giải pháp đột phá cho mục tiêu tăng trưởng 2 con số

Đó là vấn đề được đặt ra tại Hội thảo khoa học quốc gia “Giải pháp đột phá tăng trưởng kinh tế hai con số trong kỷ nguyên mới” do Viện Kinh tế Việt Nam (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) tổ chức ngày 7/5 tại Hà Nội.

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam - TS Đặng Xuân Thanh nhấn mạnh, mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số đòi hỏi thực tiễn phải tăng cường năng lực nội sinh và xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ. Trong bối cảnh thế giới đầy biến động và các động lực tăng trưởng truyền thống dần cạn kiệt, Việt Nam buộc phải đổi mới mạnh mẽ mô hình tăng trưởng để tránh rơi vào bẫy thu nhập trung bình.

Ông Thanh nêu rõ một số giải pháp đột phá, trong đó, Việt Nam cần chuyển đổi mô hình tăng trưởng, lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo giá trị gia tăng cao làm trọng tâm, thay vì tiếp tục dựa vào khai thác tài nguyên, lao động giá rẻ hay đầu tư công. Khu vực kinh tế tư nhân phải trở thành động lực chủ yếu cho tăng trưởng và hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu; thể chế hiện đại, minh bạch, có trách nhiệm giải trình phải là nền tảng cốt lõi.

Cũng theo ông Thanh, Việt Nam cần xóa bỏ tình trạng chồng chéo thể chế, cải thiện năng lực điều hành chính sách linh hoạt, chủ động, dài hạn; mở rộng không gian tăng trưởng mới như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế biển, đổi mới sáng tạo, đồng thời phát triển các không gian liên kết trung tầng giữa đô thị và vùng phụ cận. Đặc biệt, đầu tư phát triển nguồn nhân lực, nhân tài cần được xác định là yếu tố then chốt. Việt Nam cũng cần xây dựng chiến lược đào tạo thế hệ lao động sáng tạo, thích ứng với môi trường công nghệ cao; hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, đơn giản hóa thủ tục hành chính và xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo vững mạnh; đa dạng hóa nguồn lực tài chính, phát triển thị trường vốn, trái phiếu doanh nghiệp, quỹ đầu tư đổi mới sáng tạo, đồng thời đảm bảo kỷ luật tài khóa và hiệu quả đầu tư công.

Chia sẻ giải pháp đột phá về thể chế hướng tới mục tiêu tăng trưởng 2 con số, TS Nguyễn Đình Cung - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương đề xuất giải pháp ổn định kinh tế vĩ mô trong quan điểm phát triển, thực hiện chính sách tài khóa mở rộng với đầu tư công đạt 8-9% GDP, tiết kiệm chi thường xuyên để tăng đầu tư phát triển; cần thắt chặt hợp lý chính sách tiền tệ, hạn chế phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng để tránh nguy cơ lạm phát và bất ổn vĩ mô.

Còn theo TS Trần Tuấn Anh - Chủ tịch Hiệp hội Khoa học hành chính, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ, để đột phá tăng trưởng kinh tế hai con số, giải pháp phát triển nguồn nhân lực và nhân tài chính là yếu tố then chốt, do đó cần cải cách và chấn hưng giáo dục với định hướng “học làm người trước, học làm việc sau”, gắn giáo dục với thực tiễn và tư duy sáng tạo. Đồng thời, nâng cao chất lượng đào tạo, thống nhất giáo dục nghề nghiệp với giáo dục đại học, mở rộng liên kết với doanh nghiệp và quốc tế. Đặc biệt, ưu tiên phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho các lĩnh vực chiến lược, hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo, thu hút nhân tài trong và ngoài nước. Đồng thời, đưa ứng dụng công nghệ số, AI vào giáo dục, đào tạo và xây dựng chế độ công vụ mới theo vị trí việc làm, cùng với hoàn thiện thể chế pháp lý cho phát triển nguồn nhân lực trong kỷ nguyên số.