Để người dân có thể ổn định cuộc sống, đất ở, đất sản xuất đóng vai trò vô cùng quan trọng, nhất là với đồng bào DTTS. Những năm qua, Thái Nguyên luôn triển khai có hiệu quả chính sách về đất đai để hỗ trợ kịp thời cho người dân vùng khó. Nhờ đó, đời sống của đồng bào ngày càng được nâng lên.
Thực hiện Dự án 1, thuộc Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn 2021-2025, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, nhiều hộ dân người DTTS đã được hỗ trợ xây dựng nhà mới, nước sinh hoạt, góp phần giúp bà con giảm nghèo, là điểm tựa để người dân có thêm động lực, yên tâm phát triển kinh tế. Vì vậy, để thực hiện tốt nội dung này, HĐND tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Nghị quyết quy định chính sách về đất đai đối với đồng bào DTTS sinh sống trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Đây là chính sách có ý nghĩa, không chỉ đáp ứng nhu cầu về đất ở, đất sản xuất, nâng cao thu nhập, góp phần xóa đói giảm nghèo vùng đồng bào DTTS...
Theo Nghị quyết, đối tượng áp dụng là đồng bào DTTS chưa có đất sinh hoạt cộng đồng; cá nhân là người DTTS thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào DTTS và miền núi không có đất ở, không có đất nông nghiệp hoặc thiếu đất ở, thiếu đất nông nghiệp so với hạn mức; cá nhân là người DTTS thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào DTTS và miền núi đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất nhưng nay không còn đất ở, không còn đất nông nghiệp hoặc thiếu đất ở, thiếu đất nông nghiệp so với hạn mức; cá nhân là người DTTS thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào DTTS và miền núi được Nhà nước cho thuê đất phi nông nghiệp không phải đất ở để sản xuất, kinh doanh.
Theo Nghị quyết, đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh được hỗ trợ về đất sinh hoạt cộng đồng, đất ở, đất nông nghiệp, thuê đất phi nông nghiệp không phải đất ở. Trong đó, đồng bào DTTS chưa có đất sinh hoạt cộng đồng sẽ được UBND cấp huyện bố trí quỹ đất sinh hoạt cộng đồng bảo đảm diện tích tối thiểu là 300 m2. Đối với hỗ trợ đất ở, trường hợp cá nhân không có đất ở thì được giao đất ở hoặc được chuyển mục đích sử dụng đất từ loại đất khác sang đất ở trong hạn mức giao đất ở theo quy định của UBND tỉnh và được miễn tiền sử dụng đất. Trường hợp cá nhân đã được giao đất ở theo quy định nhưng nay không còn đất ở hoặc thiếu đất ở so với hạn mức thì thực hiện theo quy định của Chính phủ.
Về hỗ trợ đất nông nghiệp, trường hợp cá nhân không có đất nông nghiệp thì được hỗ trợ giao đất nông nghiệp trong hạn mức giao đất nông nghiệp theo quy định của UBND tỉnh không thu tiền sử dụng đất. Trường hợp cá nhân đã được Nhà nước giao đất theo quy định nhưng nay không còn đất nông nghiệp hoặc diện tích đất nông nghiệp đang sử dụng không đủ 50% diện tích đất so với hạn mức giao đất nông nghiệp theo quy định của UBND tỉnh thì thực hiện theo quy định của Chính phủ. Đồng thời, đồng bào DTTS còn được hỗ trợ thuê đất phi nông nghiệp không phải đất ở để sản xuất, kinh doanh và được giảm 50% tiền thuê đất.
Theo thông tin từ Ban Dân tộc tỉnh Thái Nguyên, tính đến tháng 8/2024, triển khai Dự án 1 về giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, tỉnh Thái Nguyên có tổng số vốn được phân bổ theo kế hoạch là hơn 44 tỷ đồng. Trong đó, vốn đầu tư phát triển là hơn 30 tỷ đồng, vốn sự nghiệp là hơn 13 tỷ đồng. UBND các huyện, thành phố đã bố trí vốn thực hiện 18 công trình nước sinh soạt tập trung chuyển tiếp và khởi công mới tại các huyện, như: Võ Nhai 6 công trình, Phú Lương 3 công trình, Định Hóa 2 công trình, Đại Từ 3 công trình, Đồng Hỷ 3 công trình; TP. Phổ Yên 1 công trình. Đồng thời, tỉnh Thái Nguyên cũng rà soát các hộ đủ điều kiện hỗ trợ nhà ở, để hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục hỗ trợ theo quy định.
Theo đó, tỉnh đã hỗ trợ nhà ở cho 27 hộ, trong đó các huyện: Võ Nhai 11 hộ, Phú Bình 2 hộ và Đại Từ 10 hộ; TP Phổ Yên 4 hộ. Ngoài ra, UBND các huyện cũng đã triển khai rà soát, lập danh sách các đối tượng thiếu đất sản xuất có nhu cầu chuyển đổi nghề, hỗ trợ trực tiếp đất sản xuất, các hộ thiếu nước sinh hoạt, đất ở để phê duyệt và triển khai hỗ trợ theo quy định, hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán cho 174 hộ; hỗ trợ chuyển đổi nghề dự kiến 269 hộ. Qua đó, giúp các hộ nghèo, hộ cận nghèo là đồng bào DTTS giảm bớt khó khăn, ổn định và nâng cao đời sống.