Huyện Quang Bình (tỉnh Hà Giang) vốn là một “điểm nóng” về tảo hôn những năm trước, nhưng đến nay điểm nóng đã trở thành “điểm sáng” khi không xuất hiện thêm trường hợp tảo hôn mới nào.
Để ngăn chặn nạn tảo hôn, Huyện uỷ Quang Bình đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, đồng thời, chỉ đạo triển khai mô hình điểm thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số”.
Triển khai nhiệm vụ, Ban chấp hành Đảng bộ xã Tiên Nguyên đã ban hành Nghị quyết chuyên đề về công tác phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Đây là nền tảng để quán triệt, triển khai cho toàn thể đảng viên, đoàn viên, hội viên ký cam kết không tổ chức cưới tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Các ngành, các tổ chức đoàn thể đã vào cuộc một các đồng bộ. Tiêu biểu như cán bộ Tư pháp - Hộ tịch tăng cường cung cấp thông tin, tư vấn cho các đối tượng chuẩn bị kết hôn. Còn các thành viên tổ tư vấn thôn sâu sát đến từng hộ dân để kịp thời nắm bắt tư tưởng, tổ chức gặp gỡ, vận động những gia đình đang có con, em bỏ học, những trường hợp có ý định kết hôn khi chưa đủ tuổi. Xã Tiên Nguyên có tới có 14 Câu lạc bộ “Tư vấn pháp luật” hôn nhân gia đình. Nhờ đó, 6 năm qua, xã Tiên Nguyên không còn tảo hôn.
Ngoài thực hiện mô hình điểm, Ban Tuyên giáo Huyện ủy Quang Bình còn thường xuyên tham mưu chỉ đạo, định hướng các Chi bộ, Đảng bộ trực thuộc, các cơ quan khối tuyên truyền đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng, phù hợp với từng đối tượng, địa bàn, hướng trọng tâm về cơ sở. Vận động bà con xóa bỏ các luật tục lạc hậu, không tảo hôn, hôn nhân cận huyết, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội; bài trừ mê tín, dị đoan... Huyện còn tổ chức cuộc thi về phòng, chống tảo hôn cho trẻ em và người dân. Từ đó, thu hút được nhiều sáng kiến hay trong xây dựng các giải pháp ngăn chặn tảo hôn.
Song song với triển khai công tác phòng, chống tảo hôn trong Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, các cấp ủy đảng, chính quyền trên địa bàn tỉnh Hà Giang còn triển khai nhiều hoạt động lồng ghép. Trong đó, chú trọng vai trò của cán bộ, đảng viên trong vận động nhân dân nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Từ đầu nhiệm kỳ, tháng 6/2021, Huyện ủy Vị Xuyên đã ban hành Chỉ thị 06 về tăng cường phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Cùng với việc thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Chỉ thị yêu cầu nêu cao tinh thần gương mẫu của cán bộ, đảng viên trong phòng, chống tảo hôn. Từ đó, Vị Xuyên đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức về hôn nhân, gia đình và nói không với tảo hôn.
Một trong những hoạt động sôi nổi nhất thời gian qua là Hội thi “Sáng kiến phòng, chống xâm hại, bạo lực trẻ em; phòng chống tảo hôn hôn nhân cận huyết thống” do Hội Liên hiệp phụ nữ huyện Vị Xuyên tổ chức. Hội thi được tổ chức quy mô cấp huyện thuộc 12 trường học có câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” của 12 xã đặc biệt khó khăn ở huyện. Các đội thi đã xây dựng thành một chương trình tổng hợp bao gồm 2 phần thi: Màn chào hỏi và phần thi thuyết trình tự chọn theo chủ đề về phòng chống xâm hại, bạo lực trẻ em, phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Thông qua hội thi, nhiều ý tưởng truyền thông độc đáo, sáng tạo và hấp dẫn để truyền tải thông điệp phòng ngừa, ứng phó với xâm hại, bạo lực trẻ em, phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống đã ra đời. Đồng thời, kêu gọi sự tham gia của cộng đồng, đặc biệt là thanh niên, trong việc nhận diện hành vi xâm hại, bạo lực trẻ em và đưa ra các giải pháp phòng, chống xâm hại, bạo lực trẻ em một cách hiệu quả.
Cùng với việc triển khai quyết liệt, hiệu quả các nội dung trong phòng, chống tảo hôn đến các buổi sinh hoạt chi bộ, nhiều địa phương đã ban hành các Nghị quyết chuyên đề về phòng, chống tảo hôn, để huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc. Nhờ đó, các địa bàn vùng cao của tỉnh Hà Giang đang dần đẩy lùi tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống.