Hà Nội: Thúc đẩy phát triển ngành bán dẫn
Hà Nội đang hướng đến mục tiêu biến Khu công nghệ cao Hòa Lạc thành “Thung lũng Silicon của Việt Nam”, tập trung vào lĩnh vực APT bán dẫn, nghiên cứu và phát triển (R&D) AI, cùng thiết kế chip, IoT phục vụ nông nghiệp công nghệ cao. Đến năm 2030, Khu công nghệ cao Hòa Lạc kỳ vọng thu hút 10 tỉ USD đầu tư, trong đó khoảng 30% đến từ các doanh nghiệp (DN) FDI trong lĩnh vực bán dẫn.
Cùng với đó, trong giai đoạn tới, 3 lĩnh vực được Hà Nội ưu tiên phát triển, gồm: khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Trong đó, việc làm chủ công nghệ, đặc biệt là công nghệ lõi, chip và bán dẫn, được xem là nền tảng quan trọng tạo ra giá trị gia tăng, thúc đẩy tăng trưởng và bứt phá cho Thủ đô.
Theo GS.TSKH Nông Đức Kế - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Công nghệ cao ASIAN (AIAT), Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng khi các tập đoàn lớn như Intel, TSMC, Samsung hay Amkor đang dịch chuyển sản xuất về Đông Nam Á.
Tuy nhiên, theo GS Kế, đây là ngành đòi hỏi vốn lớn và hàm lượng chất xám cao, vì vậy Việt Nam cần có chiến lược dài hạn, đi từng bước vững chắc từ khâu đóng gói, kiểm thử và thiết kế từng phần trước khi hướng đến sản xuất toàn diện. Hà Nội có lợi thế đặc biệt khi tập trung hệ thống trường đại học kỹ thuật, viện nghiên cứu, Khu công nghệ cao Hòa Lạc cùng mạng lưới DN đổi mới sáng tạo năng động. Nếu được dẫn dắt đúng, Hà Nội có thể trở thành Thủ đô R&D và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực bán dẫn của Việt Nam.
Đồng quan điểm, GS.TS Từ Trung Chấn - Viện phó Viện AIAT cho rằng, Việt Nam cần thay đổi tư duy phát triển, không chỉ dừng ở việc sản xuất chip mà phải làm chủ từng lớp cấu trúc nhỏ của vi mạch. Theo ông Chấn, năng lực công nghệ trong nước mới đáp ứng khoảng 50 - 60% yêu cầu thiết yếu, do đó cần phát triển đồng bộ thiết kế, vật liệu, đóng gói và kiểm thử. Đặc biệt, Hà Nội nên tiên phong hình thành ngân hàng sở hữu trí tuệ (IP Bank) để lưu trữ, chia sẻ và thương mại hóa các thiết kế chip mẫu từ viện, trường và DN. GS.TS Chấn nhấn mạnh, sở hữu trí tuệ là nền tảng của ngành bán dẫn. Hà Nội có thể trở thành nơi khởi nguồn các sáng chế và giá trị tri thức.
Còn theo TS Ngô Đắc Thuần - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần IP Group, để hình thành một trung tâm công nghiệp bán dẫn đúng nghĩa, Hà Nội cần song song triển khai các nội dung về đào tạo nguồn nhân lực, phát triển bản quyền sở hữu trí tuệ, ươm tạo công nghệ, chuyển giao kết quả nghiên cứu và hỗ trợ khởi nghiệp công nghệ cao.
TS Ngô Đắc Thuần cho biết thêm, Việt Nam cần sớm xây dựng bản đồ công nghệ vi mạch quốc gia để xác định rõ năng lực trong từng công đoạn, từ vật liệu, thiết kế đến ứng dụng. Chúng ta không thể đi theo lối mòn của các cường quốc, mà phải tận dụng lợi thế riêng, đó là nguồn nhân lực trẻ, khả năng tiếp cận công nghệ mở và vị trí địa chính trị trung tâm Đông Nam Á. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh hợp tác quốc tế có điều kiện, xây dựng mạng lưới phòng thí nghiệm chia sẻ và lồng ghép đào tạo sở hữu trí tuệ trong chương trình đại học để hình thành đội ngũ kỹ sư công nghệ có tư duy sáng tạo, làm chủ tri thức.
Chia sẻ dưới góc độ DN, đại diện Trung tâm Bán dẫn Viettel cho biết, Viettel đã có 6 năm nghiên cứu và thiết kế chip, với nhiều sản phẩm như SIM 5G và chip viễn thông đang được thử nghiệm. Trong chiến lược quốc gia về công nghiệp bán dẫn, Hà Nội cần phát huy lợi thế về đào tạo kỹ sư công nghệ, tập trung các trường đại học mạnh như Bách khoa, Công nghệ, FPT… Đây chính là nền tảng để Thủ đô trở thành trung tâm đào tạo và thiết kế bán dẫn hàng đầu cả nước.
