Hiện hữu lời thề Hyppocrates…

BS Lưu Quốc Khải thăm hỏi bệnh nhân N.T.H..

Chiều muộn 6-7, có tin nhắn của một đồng nghiệp về một ca bệnh đứng bên bờ vực sinh tử vừa được các y, bác sĩ BV Phụ sản Hà Nội cứu sống, chúng tôi vội vào thăm. Chị ngồi đó trong phòng bệnh, làn da vẫn còn xanh tái nhưng gương mặt đang bình thản, nhanh nhẹn trở lại trong tình cảm ấm áp của người mẹ chồng đang chải đầu cho chị. Thấy chúng tôi không khỏi ngạc nhiên, chị nhoẻn một nụ cười: “Em chẳng biết gì cả. Khi tỉnh thấy tự nhiên mình lại ở đây, xung quanh toàn những ống dẫn và thiết bị vây quanh, cắm vào người. Hỏi ra, các bác sĩ mới cho hay em vừa phải qua một ca phẫu thuật rất hiểm nghèo”.

Bệnh nhân N.T.H. quê ở Hương Sơn (Mỹ Đức, Hà Nội) lấy chồng tại Thị trấn Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. Ngày 4-7, chị cùng con trai 12 tuổi đi ô tô khách từ nhà chồng về thăm quê ngoại. Đến Phố Nối (Hưng Yên) chị thấy có hiện tượng xuất huyết âm đạo và không lâu sau ngất xỉu. Con trai chị thấy vậy vội gọi điện báo tin cho người cô ruột của cháu đang làm tại Hà Nội đưa ngay chị vào Phòng Cấp cứu của BV Phụ sản Hà Nội. Người nhà cho biết, khi đưa vào viện, chị N.T.H. ngất lịm, người xanh tái, không còn biết gì nữa. Máu từ đường âm đạo chảy ra ướt đẫm quần áo.

“Vào đến phòng cấp cứu, tôi thấy các bác sĩ chạy lao tới, chỉ 1- 2 phút sau, mấy chục bóng người khoác áo trắng, áo xanh khác hối hả chạy vào tiếp. Tôi biết, tất cả bác sĩ đang trực tại viện đã được huy động” - người em dâu của chị N.T.H. kể lại.

Còn theo lời BS Lưu Quốc Khải, Trưởng khoa Đẻ, BV Phụ sản Hà Nội, người trực tiếp phẫu thuật ca bệnh kể lại, tình trạng bệnh nhân N.T.H. khi nhập viện thở ngáp cá, da vàng nhợt, mạch nhỏ, khó bắt, huyết áp tụt không đo được, tim rời rạc gần như ngừng đập. Nếu chỉ chậm vài phút, bệnh nhân sẽ không qua khỏi. Không kịp di chuyển vào phòng phẫu thuật, các bác sĩ làm động tác hồi sức cấp cứu ép tim ngoài lồng ngực bệnh nhân ngay tại phòng khám nếu không tim ngừng đập lần 2, bệnh nhân sẽ tử vong. Dần dần tim đập trở lại đồng thời với lúc máu bệnh nhân lại tiếp tục phun thành dòng.

Các bác sĩ quyết định chớp nhoáng: Phải tiến hành phẫu thuật cắt toàn bộ tử cung đã bị hoại tử để cầm máu, nếu không nhiều khả năng bệnh nhân sẽ bị nhiễm trùng huyết và không tránh khỏi tử vong. Lúc này bệnh nhân đã kiệt, phải bù đến 4 lít máu. Không còn đủ thời gian trù trừ, để mặc thêm những bộ áo và đeo kính phòng vệ cho bản thân hay đưa bệnh nhân lên phòng phẫu thuật. Họ đã mổ cho chị ngay tại phòng cấp cứu. Sau đó, căn cứ kết quả xét nghiệm máu của bệnh nhân, các bác sĩ mới hay: Chị N.T.H. bị nhiễm HIV. Khi đó, 18 người gồm các bác sĩ cấp cứu, phẫu thuật và y sĩ phục vụ mới lặng người biết mình đã bị phơi nhiễm HIV (tiếp xúc với nguồn lây bệnh nhưng không được phòng hộ đầy đủ). Trong số đó, có 3 nữ y, bác sĩ đang mang bầu.

“Trước chúng tôi là một mạng người yếu đuối, sự sống nằm trong tay chúng tôi, một tích tắc chậm chạp, e ngại của người thầy thuốc sẽ tước đi quyền sống của họ. Chúng tôi chỉ biết hành động theo bản năng người thầy thuốc” - BS Khải nói. Tỉnh lại, chị N.T.H. mới cho biết, chị nhiễm HIV sau khi lấy chồng. Vì căn bệnh này mà chồng chị đã mất cách đây 11 năm.

TS.BS Nguyễn Duy Ánh, Giám đốc BV Phụ sản Hà Nội cho biết, đây là trường hợp bất khả kháng. Dịch máu của bệnh nhân phun ra rất mạnh nên mức độ phơi nhiễm không hề nhỏ. 18 người này đã được bệnh viện làm xét nghiệm sức khỏe, lấy thuốc từ Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS để cho uống kháng vi rút dự phòng. Trong 3 tháng và 6 tháng tiếp theo, bệnh viện sẽ thực hiện các xét nghiệm theo dõi định kỳ mới có kết luận chính xác có bị nhiễm HIV hay không.

Tuy nhiên, ông cũng đưa ra một điều cần rút kinh nghiệm đối với không chỉ các bác sĩ BV Phụ sản Hà Nội mà với các phòng khám cấp cứu ở các cơ sở y tế khác, đó là: Cần trang bị sẵn những bộ bảo hộ phẫu thuật phòng lây nhiễm HIV cho bác sĩ ngay tại phòng khám cấp cứu, đề phòng có những trường hợp như tương tự bệnh nhân N.T.H. có thể tự bảo vệ trước nguy cơ phơi nhiễm bệnh tật hiểm nghèo. Trên thực tế hiện nay, thường, các BV chỉ để các bộ phòng hộ nhiễm HIV ở phòng phẫu thuật cũng như ít gặp trường hợp nào phải mổ bệnh nhân ngay tại phòng khám. Đối với phía gia đình bệnh nhân, ông khuyến cáo nếu biết trước bệnh nhân mắc những bệnh truyền nhiễm như vậy, nên báo ngay cho thầy thuốc khi vào viện. Nếu biết sớm điều này, người thầy thuốc sẽ có sự phòng vệ cao hơn trong quá trình phẫu thuật, tránh những sự việc đáng tiếc trầm trọng xảy ra cho họ.

Giờ đây, trước sự chứng kiến của những người làm báo chúng tôi, người mẹ chồng chị N.T.H. cứ nắm mãi lấy tay người bác sĩ đã cứu chị qua cơn sinh tử. Những giọt nước mắt cảm ơn rơi xuống từ khóe mắt chị thành dòng. Tôi chợt nghĩ: Phải chờ đợi 3 tháng, rồi 6 tháng nữa, 18 y, bác sĩ này mới có kết quả chính xác mình có bị nhiễm HIV hay không. Điều gì sẽ đến với họ đây? Chỉ biết rằng, lúc này họ rất thanh thản. Họ đã làm đúng theo lời thề của Hyppocrates…