3.000 diễn viên là nghệ sĩ, nghệ nhân và bà con dân tộc Thái tích cực tập luyện... để chuẩn bị cho Lễ vinh danh di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại Xòe Thái.
Chỉ còn vài giờ nữa sẽ diễn ra chương trình “Xòe Thái - tinh hoa miền di sản”. “Xòe Thái - tinh hoa miền di sản” là chủ đề của chương trình “Lễ đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh "Nghệ thuật Xòe Thái" vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại và Khai mạc “Lễ hội Văn hóa Du lịch Mường Lò, Khám phá Danh thắng Quốc gia đặc biệt Ruộng bậc thang Mù Cang Chải 2022” , diễn ra tại Sân vận động Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái ngày 24/9/2022 (trực tiếp trên VTV1).
Chương trình do UBND tỉnh Yên Bái chỉ đạo thực hiện; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái tổ chức và Newday Media - công ty Truyền thông, Tổ chức sự kiện sáng tạo hàng đầu tại Việt Nam thực hiện.
Tổng đạo diễn Lê Hải Yến cho biết, gần 1 tháng nay, đặc biệt là những ngày này, tại Yên Bái đã trở thành một sàn tập khổng lồ với 3.000 diễn viên là nghệ sĩ, nghệ nhân và bà con dân tộc Thái, trong đó có 500 em học sinh PTTH tại địa bàn... căng mình tập luyện bất kể ngày đêm để chuẩn bị cho Lễ vinh danh di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại Xòe Thái.
“Mặc dù lịch tập rất căng, thời tiết nắng mưa thất thường, oi bức, rất vất vả nhưng người dân không hề kêu mệt mà vô cùng háo hức, chờ đợi ngày đại lễ vinh danh Xòe Thái. Ai cũng cảm thấy vinh dự vì được đóng góp trong sự kiện trọng đại này nên tập luyện rất hăng say.
Nhiều người phải đi bộ từ rất xa, hàng chục km đến nơi tập luyện nhưng không hề thấy vất vả, vẫn đi tập rất đều, đúng giờ, không than vãn. Có những bà con mặc dù công việc đồng áng bận rộn, nhưng không bỏ qua bất kỳ buổi tập nào, mong ngóng đến ngày khai hội. Không ít em học sinh cũng thấy thấm mệt với lịch trình tập luyện căng thẳng nhưng luôn vui vẻ, hào hứng …
Điều đó khiến chúng tôi vô cùng cảm động, cảm thấy nhiệt huyết của mình đã tăng đến mức không thể diễn tả được nữa. Với tinh thần của người dân như thế này, chắc chắn chúng tôi sẽ cùng nhau viết nên một thiên sử thi hoành tráng, khó quên với vở đại vũ kịch dân gian Tây Bắc cho Lễ đón nhận Bằng vinh danh di sản thế giới cho Xòe Thái. Tôi kỳ vọng, Lễ đón nhận cũng có thể trở thành một di sản…” - Tổng đạo diễn Lê Hải Yến phấn chấn chia sẻ.
Nghệ thuật Xòe vốn được thực hành tại các bản của người Thái chủ yếu ở 4 tỉnh: Yên Bái, Lai Châu, Sơn La và Điện Biên. Trung tâm của Xòe có thể được coi ở Mường Lò (Yên Bái), Mường So (Lai Châu), Mường Lay và TP Điện Biên Phủ (Điện Biên), Thuận Châu (Sơn La).
Từ năm 2016, tỉnh Yên Bái và các tỉnh: Điện Biên, Sơn La, Lai Châu đã phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao và các bộ, ngành liên quan xây dựng hồ sơ "Nghệ thuật Xòe Thái" đệ trình UNESCO đưa vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Trước đó, ngày 15/12/2021, tại phiên họp Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ Di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 16 của UNESCO diễn ra tại Thủ đô Paris (Cộng hòa Pháp), di sản Nghệ thuật Xòe Thái của Việt Nam chính thức được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Tại Yên Bái những ngày này được chia thành 4 địa điểm tập luyện, đó là Trường THPT Nghĩa Lộ, sân vận động Nghĩa Lộ, nhà thi đấu Nghĩa Lộ (cũ và mới). Không khí luyện tập hết sức nhộn nhịp, tấp nập để chờ đón ngày hội lớn. Các buổi tập luyện kín mít từ sáng cho đến tận chiều muộn. Sau đó, các diễn viên lại tới sân vận động Nghĩa Lộ để ráp sân khấu, sơ duyệt.
Được biết, chương trình gồm ba chương như một vở đại vũ kịch hoành tráng kể về lịch sử và những nét đặc trưng trong văn hoá Thái, chủ sở hữu của Xòe Thái - di sản phi vật thể nhân loại. Cuối cùng, chương trình sẽ kết thúc bằng một vòng đại Xoè đáng mong chờ với 2.022 người. Tổng đạo diễn Lê Hải Yến chia sẻ, với sự đi tận cùng của di sản này, hy vọng khán giả xem chương trình sẽ hiểu rõ hơn vì sao Xòe Thái lại xứng đáng trở thành di sản phi vật thể đại diện của nhân loại.
Cũng theo đạo diễn Lê Hải Yến từng tiết lộ, chương trình dùng phần lớn diễn viên là chính bà con, là những nghệ nhân, người dân Thái, người dân Tây Bắc… để kể câu chuyện về cộng đồng của họ, từ cội nguồn nào, từ thực tế đời sống ra sao, từ tình yêu nào, để hình thành nên nghệ thuật xòe Thái - một thứ nghệ thuật thăng hoa từ cuộc sống của họ. Để người dân tộc Thái luôn tự hào về nguồn cội, về di sản bao đời nay của cha ông nay đã đại diện cho di sản nhân loại. Vì thế, đến 90% nội dung diễn xướng trong chương trình sẽ được thể hiện bằng tiếng dân tộc Thái và dùng phụ đề tiếng Việt.
Háo hức, mong ngóng và tập luyện đầy trách nhiệm, đó là cách các diễn viên, người dân thể hiện tình cảm của mình đối với di sản Xoè Thái, biểu tượng của tinh thần đoàn kết dân tộc, di sản phi vật thể đại diện của nhân loại.
Không chỉ có 3.000 diễn viên, người dân miệt mài tập luyện, trên sàn tập khổng lồ tại Yên Bái còn huy động hàng nghìn tình nguyện viên, kỹ thuật viên, nhân viên… gấp rút chuẩn bị cho công tác tổ chức.