Khó lường giá dầu thế giới

Cho dù sau đó đám cháy đã được kiểm soát nhưng vẫn đem đến sự bất an. Hãng thông tấn SPA dẫn lời một quan chức của Bộ Năng lượng Arab Saudi lên án mạnh mẽ các cuộc tấn công phá hoại, đồng thời nhấn mạnh một lần nữa nước này sẽ không chịu trách nhiệm về bất kỳ sự gián đoạn nguồn cung dầu toàn cầu nào do các cuộc tấn công như vậy.

Cuộc tấn công được cho là do lực lượng Houthi đóng tại Yemen tiến hành, ngày 26/3. Arab Saudi là nước xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới và đứng thứ 2 toàn cầu về sản lượng khai thác. Vụ tấn công đã làm dấy lên lo ngại khi mà mấy tháng qua giá dầu thô trên thị trường thế giới tăng tăng cao. Đến cuối tuần qua, trung bình giá dầu thô các loại vẫn ở ngưỡng 119 USD/thùng.

Trong khi xung đột tại Ukraine vẫn tiếp diễn, nguồn cung cấp dầu từ Nga cũng như Tổ chức các nước xuất khẩu dầu (OPEC) và OPEC+ không tăng, thì giá dầu vẫn rất bất ổn, khó lường.

Ông Andrew Lipow- Chủ tịch Công ty Lipow Oil Associates (Mỹ), chuyên gia tư vấn về lĩnh vực dầu khí, nhận định: Giá dầu sẽ tiếp tục tăng trong bối cảnh nhu cầu tăng nhưng nguồn cung giảm, điều đó dẫn đến sự suy thoái.

“Hiện thế giới tiêu tốn quá nhiều vào các sinh hoạt cơ bản như khí đốt và thực phẩm, trong khi giá cả tăng cao. Điều đó giúp các công ty năng lượng có thể “hốt bạc”. Như thế là không công bằng”- ông Lipow nói. Tuy nhiên, vẫn theo ông Lipow trong bối cảnh đó thị trường châu Á có lẽ sẽ ổn vì nhiều nước trong khu vực có quan hệ tốt với Nga. Vị chuyên gia khuyến nghị, các nước châu Á nên đầu tư mạnh vào năng lượng tái tạo và thoát khỏi tiêu chuẩn dầu mỏ càng nhanh càng tốt. “Đó là điều đúng đắn cần làm”.

Có nhiều nhân tố dẫn đến “cơn bão” giá của thị trường dầu mỏ, nhưng căng thẳng Nga - Ukraine được cho là “chất xúc tác” mới và mạnh mẽ. Sau khi tăng hơn 50% trong năm 2021, mặc dù được dự đoán sẽ tiếp tục đi lên trong năm 2022, nhưng giá dầu thế giới vẫn khiến các nhà đầu tư đi hết từ ngạc nhiên này tới bất ngờ khác khi liên tục xác lập “đỉnh” mới. Nó đã leo lên đỉnh 130 USD/thùng vào ngày 24/2 vừa qua. Trong khi đó, dù thế giới vật vã với đại dịch Covid-19 thì giới chuyên gia vẫn dự đoán giá dầu thế giới sẽ đạt mức trung bình 70-75 USD/thùng trong năm 2022, trước khi có thể chạm mức 80-85 USD/thùng vào năm 2023. Hồi cuối năm ngoái, Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) nhận định rằng làn sóng bùng phát mới của dịch Covid-19 tại châu Âu do biến thể Omicron sẽ khiến các hoạt động sản xuất công nghiệp chậm lại và giá dầu cao hơn có thể sẽ kìm hãm đà phục hồi của thị trường dầu mỏ.

Nhưng, tất cả những dự đoán đều đã nhanh chóng trở nên “lạc hậu”.

Một cột mốc đáng chú ý là vào ngày 8/3, Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 8/3 tuyên bố cấm nhập khẩu dầu và năng lượng khác của Nga. Từ đó, “cuộc chiến giá dầu” lập tức trở nên bất ổn. Bộ phận nghiên cứu của Ngân hàng Goldman Sachs (Mỹ) nhận định rằng, giá dầu Brent có thể đạt mức 175 USD/thùng trong năm nay nếu 2/3 lượng dầu xuất khẩu từ đường biển của Nga bị cắt giảm, đẩy nền kinh tế toàn cầu đối mặt với một trong những “cú sốc” về nguồn cung năng lượng lớn nhất từ trước đến nay. Việc mất đi 2 triệu thùng/ngày trong tổng số 6 triệu thùng/ngày xuất khẩu dầu mỏ qua đường biển của Nga có thể sẽ đưa giá dầu Brent giao ngay tăng lên mức 145 USD/thùng, trong khi nếu mất 4 triệu thùng/ngày sẽ có thế khiến giá mặt hàng này chạm 175 USD/thùng.

Còn theo Ngân hàng JPMorgan (Mỹ), ước tính giá dầu thô có thể tăng vọt gần 70% từ mức ghi nhận vào cuối tuần trước (khoảng 114 USD/thùng) lên 185 USD/thùng vào cuối năm nay nếu nguồn cung dầu của Nga vẫn bị gián đoạn. Quy mô của “cú sốc nguồn cung” này có thể lớn đến mức giá dầu sẽ phải duy trì ở mức khoảng 120 USD/thùng trong nhiều tháng, với giả định rằng nguồn cung dầu thô của Iran sẽ không quay trở lại thị trường ngay lập tức.

Ông Jeffrey Halley- chuyên gia phân tích thị trường cấp cao của Công ty môi giới tài chính OANDA (Mỹ) đưa ra nhận định, yếu tố có thể đóng vai trò như một cái “phanh” tạm thời đối với giá dầu là thỏa thuận về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran. Tuy nhiên, chuyên gia này cũng thừa nhận những lo ngại về tình hình căng thẳng ở Ukraine và những hệ lụy đi kèm sẽ tiếp tục duy trì giá dầu ở mức cao một cách mạnh mẽ trong ngắn hạn.

“Chúng ta có thể thấy giá dầu xuống 100 USD/thùng trong vài ngày tới, nhưng rồi nó sẽ lại đi lên vì những yếu tố kìm giá chưa xuất hiện”- ông Halley nói.