Khuyến khích đầu tư hạ tầng theo mô hình PPP
Ngày 2/11, tại TP HCM, Tổng lãnh sự quán Anh tại TP HCM phối hợp với Vụ Phát triển hạ tầng cơ sở thuộc Bộ Tài chính Anh Quốc tổ chức hội thảo về quan hệ đối tác công tư trong lĩnh vực phát triển hạ tầng cơ sở, với sự tham gia của lãnh đạo cấp cao và chuyên viên hạ tầng trong nước và quốc tế.
Dự án mở rộng xa lộ Hà Nội tại TP. cũng được kêu gọi đầu tư từ khu vực tư nhân.
Hợp tác Đối tác công - tư (PPP) hiện nay đang là xu hướng đầu tư phổ biến tại nhiều nước và áp dụng đối với nhiều lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực hạ tầng. Hợp tác cho phép phân bổ nguồn vốn giữa ngân sách nhà nước và khu vực tư nhân với các tiêu chuẩn cam kết kèm theo (thiết kế, xây dựng, tài chính, vận hành, bảo trì,…) sẽ đảm bảo cho các dự án được triển khai một cách hiệu quả, minh bạch.
Tại Việt Nam, kể từ khi Chính phủ chủ trương kêu gọi vốn đầu tư, nhất là từ nguồn xã hội vào các dự án hạ tầng, góp phần làm thay đổi nhanh bộ mặt đô thị thì đã có nhiều dự án PPP được duyệt và cấp phép, mà điển hình là các dự án chống ngập tại TP HCM, hạ tầng giao thông ở Hà Nội, và mới đây là một số dự án hạ tầng đô thị tại Đà Nẵng, Cần Thơ và Quảng Ninh.
Tại TP HCM, Sở Kế hoạch - Đầu tư TP.HCM hiện nay là đầu mối để phát triển các dự án đầu tư hạ tầng theo hình thức PPP, mà điển hình là các dự án có sự tham gia của Công ty Đầu tư tài chính Nhà nước TP.HCM (HFIC).
Phát biểu tại Hội thảo, ông Sử Ngọc Anh, Phó GĐ Sở Kế hoạch và Đầu tư TP HCM cho biết, thành phố đang có chủ trương khuyến khích triển khai các dự án đầu tư theo hình thức PPP vào lĩnh vực chống ngập và cấp thoát nước, trong đó có sự tham gia của các nhà đầu tư đến từ các quốc gia có kinh nghiệm về lĩnh vực này. Chính quyền thành phố tin rằng, các dự án PPP sẽ giúp giảm nhẹ gánh nặng cho ngân sách thành phố, đồng thời thu hút nguồn lực tài chính cũng như kinh nghiệm, kỹ năng của các nhà đầu tư.
Theo quy hoạch thủy lợi chống ngập úng của TP HCM đến năm 2020, đã được Chính phủ phê duyệt, thành phố dự kiến sẽ huy động được khoảng hơn 66.000 tỷ đồng cho lĩnh vực này. Hiện có 4 nhà máy xử lý nước thải, với tổng mức đầu tư 15.885 tỷ đồng đã được đưa vào danh mục kêu gọi đầu tư theo hình thức PPP, trong khi phương thức thanh toán bằng nguồn thu phí xử lý nước thải, quỹ đất và ngân sách hàng năm cũng đã được UBND TP tính toán kỹ lưỡng.
Đối với thủ đô Hà Nội cũng từ năm 2013 cũng đã nghiên cứu đề xuất 7 dự án PPP, với tổng vốn dự kiến kêu gọi đầu tư vào khoảng 61.000 tỷ đồng. Cho đến nay, một số dự án đã được Sở Xây dựng Hà Nội báo cáo đề xuất mà điển hình như Dự án Nhà máy xử lý chất thải công nghệ cao tại xã Bắc Sơn thuộc Khu liên hiệp xử lý chất thải Nam Sơn, với tổng mức đầu tư lên đến 370 triệu USD.
Trong khi đó, Ban Quản lý các dự án đối tác công tư (Bộ GT-VT) cũng cho hay, trong năm 2014 thì ngành này cũng đã huy động được đến gần 43.000 tỷ đồng vốn tư nhân tham gia đầu tư vào các dự án giao thông trên cả nước.
Theo chuyên gia Javier Encinas, Phó GĐ Dự án cơ quan Phát triển cơ sở hạ tầng của Anh, hiện nay nước Anh là một trong số những quốc gia hàng đầu có kinh nghiệm về hợp tác công – tư trong phát triển hạ tầng. Hiện phần lớn đầu tư hạ tầng của vương quốc Anh đều sử dụng tài chính của khu vực tư nhân, kể cả là trong các lĩnh vực sân bay, đường sắt, cơ sở hạ tầng xã hội (trường học, bệnh viện, cơ sở công cộng,…), vận tải đô thị hay xử lý chất thải,…
Tại hội thảo, ông James Billingall, Giám đốc cơ quan quốc tế phát triển hạ tầng của Anh chia sẻ: Nước Anh này luôn tối ưu hóa việc phân bổ tiền thuế của người dân, tiền đầu tư và nguồn vốn tài trợ khi lập một dự án hạ tầng. Chính phủ Anh cũng luôn tạo điều kiện cho cách tiếp cận chiến lược lâu dài. Đặc biệt, kinh nghiệm xây dựng hạ tầng của Anh là phải luôn tạo ra tính minh bạch và trách nhiệm trong từng dự án cụ thể.
Ông Lord Puttnam, Đặc phái viên Thương mại và Văn hóa của Thủ tướng Anh tại Việt Nam cũng bày tỏ kỳ vọng trong nỗ lực chia sẻ kinh nghiệm giữa Chính phủ Anh và Chính phủ Việt Nam, cũng như UBND các tỉnh/thành phố có liên kết.
Theo ông Lord Puttnam, vừa qua Sở Kế hoạch – Đầu tư TP HCM cũng đã có chuyến thăm thực tế tại Anh để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm của nước này trong lĩnh vực hợp tác công – tư. Qua đó, Chính phủ Anh bày tỏ có thể giúp được TP.HCM khắc phục được những rào cản hiện tại để thực hiện một cách hiệu quả và bến vững các dự án phát triển hạ tầng trong nước.
