Ngày 4/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương và phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6/2023; đánh giá tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm 2023, đề ra những nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội thời gian tới.
Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn, nhất là tác động của tình hình thế giới, nhưng tình hình kinh tế - xã hội đã dần chuyển biến tích cực, nhiều chỉ tiêu, chỉ số quan trọng đã có bước tăng trưởng, tuy còn thấp nhưng đã cho thấy xu hướng tháng sau cao hơn tháng trước, quý II cao hơn quý I, góp phần cải thiện kết quả chung của cả 6 tháng đầu năm, tạo đà cho các tháng tiếp theo.
2 kịch bản tăng trưởng
6 tháng đầu năm 2023, kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 6 tháng tăng 3,29% so với cùng kỳ, tiếp tục xu hướng giảm. Thu ngân sách nhà nước 6 tháng ước đạt 54% dự toán. Kim ngạch xuất, nhập khẩu tăng, 6 tháng ước xuất siêu 12,25 tỷ USD, cùng kỳ chỉ đạt 1,2 tỷ USD. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội 6 tháng đầu năm ước đạt trên 1,35 triệu tỷ đồng, tăng 4,7% so với cùng kỳ. Vốn FDI thực hiện 6 tháng ước đạt trên 10 tỷ USD, tăng nhẹ khoảng 0,5% so với cùng kỳ, sau khi có mức giảm 0,8% trong 5 tháng đầu năm. Đáng chú ý, giải ngân vốn đầu tư công đã có bước cải thiện đáng kể, ước đạt 30,49% kế hoạch, cao hơn cùng kỳ cả về số tương đối (2,74 điểm %) và số tuyệt đối (hơn 65 nghìn tỷ đồng, tăng 40%).
Tuy nhiên, mặc dù tăng trưởng kinh tế cả nước trong quý II tích cực hơn nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn. Thể hiện ở việc GDP quý II ước tăng 4,14% so với cùng kỳ năm trước, tính chung 6 tháng tăng 3,72%, thấp hơn kịch bản đề ra tại Nghị quyết số 01/NQ-CP là 6,2%. Hoạt động sản xuất kinh doanh vẫn gặp nhiều khó khăn; sức chống chịu của nhiều doanh nghiệp (DN) đã tới hạn, việc duy trì hoạt động và tranh thủ cơ hội thị trường gặp nhiều thách thức, tác động không nhỏ đến thu ngân sách nhà nước.
Trên cơ sở kết quả quý II và 6 tháng đầu năm, dự báo bối cảnh, tình hình các tháng cuối năm, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra 2 kịch bản tăng trưởng quý III và cả năm 2023. Theo đó, kịch bản 1, tăng trưởng cả năm dự kiến đạt 6%, thì tăng trưởng quý III phải đạt 6,8%, quý IV đạt 9%, tính chung 6 tháng cuối năm tăng trưởng phải đạt 8,0%. Kịch bản 2, mức tăng trưởng cả năm dự kiến đạt 6,5%, thì tăng trưởng quý III phải đạt 7,4%, quý IV đạt 10,3%, tính chung 6 tháng cuối năm tăng trưởng phải đạt 8,9%.
Quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành
Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung cho rằng, trong 6 tháng đầu năm, mặc dù rất nhiều khó khăn, nhưng dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, chúng ta đạt được những kết quả tích cực. Cụ thể là kết quả các chỉ tiêu của tháng, của quý II đã cao hơn quý I cho thấy sự tập trung lãnh đạo chỉ đạo và tháo gỡ vướng mắc khó khăn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, hỗ trợ cho các địa phương.
Còn ông Lê Ánh Dương - Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang bày tỏ, Chính phủ cũng như các thành viên Chính phủ đã rất quyết liệt trong chỉ đạo điều hành. Vì vậy nhiều vấn đề khó khăn, vướng mắc, nhiều điểm nghẽn của nền kinh tế đã được tháo gỡ, giải quyết kịp thời.
“Điển hình là vấn đề thiếu điện ở miền Bắc. Trong 20 ngày, Chính phủ đã giải quyết xong tình trạng thiếu điện. Hay như sau khi ban hành Nghị định 10, Nghị định 35 thì một số vấn đề về đất đai, về xây dựng đã được tháo gỡ trong thực tiễn. Điều này giúp ích rất nhiều cho các địa phương trong vấn đề chỉ đạo, điều hành phát triển kinh tế xã hội” - ông Dương dẫn chứng.
Theo đánh giá của các lãnh đạo bộ, ngành, địa phương, tình hình thời gian tới khó có thể chuyển biến nhanh theo xu hướng tích cực, nhưng còn nhiều khó khăn, thách thức. Nhiệm vụ đặt ra là rất nặng nề, thách thức, đòi hỏi sự quyết tâm cao, nỗ lực lớn của toàn hệ thống chính trị, người dân và DN; phát huy hiệu quả mọi chính sách, nguồn lực, tận dụng tối đa các cơ hội, phấn đấu tối đa để kết quả cao nhất theo mục tiêu đã đề ra.
Do vậy, phải tập trung theo dõi, nắm chắc tình hình, chủ động thực hiện chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền được giao; siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính; tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, DN; tiếp tục tháo gỡ khó khăn, phát triển bền vững các thị trường chứng khoán, bất động sản, trái phiếu DN, lao động; giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.
Thách thức từ 3 nhóm vấn đề lớn
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chúng ta đã đi được nửa chặng đường của năm 2023, đồng thời cũng đi được nửa nhiệm kỳ 2021-2025. Tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, đối mặt nhiều khó khăn, thách thức. Ở trong nước, khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. Nền kinh tế có độ mở lớn nhưng quy mô còn khiêm tốn, năng lực cạnh tranh và sức chống chịu trước các cú sốc từ bên ngoài còn hạn chế, chịu tác động kép từ những yếu tố bên ngoài và bên trong; các vấn đề tồn đọng, kéo dài ngày càng bộc lộ rõ hơn; nhiều vấn đề phát sinh cần phải giải quyết; sức chống chịu của DN bị bào mòn trong bối cảnh chi phí tăng, đơn hàng giảm, thị trường quốc tế chưa có dấu hiệu phục hồi, cạnh tranh gia tăng.
Trong bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; sự giám sát, đồng hành của Quốc hội; sự vào cuộc, phối hợp đồng bộ, nhịp nhàng của các cơ quan trong hệ thống chính trị; sự đồng tình, ủng hộ tích cực của DN và người dân; sự hợp tác, hỗ trợ của bạn bè, đối tác quốc tế, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã nỗ lực chỉ đạo, điều hành, quản lý, thực hiện các nhiệm vụ được giao kịp thời, hiệu quả hơn trong tình hình khó khăn.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đánh giá cao các cấp, các ngành, các địa phương đã quyết liệt thực hiện phương châm điều hành của năm 2023 là "Đoàn kết kỷ cuơng, bản lĩnh linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả"; vừa tập trung thực hiện nhiệm vụ thường xuyên ngày càng nhiều, yêu cầu ngày càng cao, vừa khắc phục các bất cập, tồn tại kéo dài nhiều nhiệm kỳ, nhiều năm, vừa xử lý các vấn đề phát sinh, khó lường, khó dự báo. Nhờ đó, tình hình kinh tế - xã hội tháng 6 tiếp tục xu hướng tích cực, tốt hơn tháng 5 và quý II tốt hơn quý I trên nhiều lĩnh vực, đóng góp vào kết quả chung của 6 tháng năm 2023. Những mục tiêu lớn cơ bản đạt được, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn được bảo đảm.
Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng chỉ rõ tình hình kinh tế - xã hội còn những hạn chế, bất cập, khó khăn, thách thức. Trong đó, cần lưu ý 3 nhóm vấn đề lớn: Tăng trưởng kinh tế thấp hơn kịch bản đề ra; tình hình sản xuất kinh doanh, thị trường lao động, việc làm gặp nhiều khó khăn, cần nỗ lực hơn; tình hình kỷ luật kỷ cương có lúc chưa nghiêm, còn tình trạng cán bộ công chức viên chức sợ sai, né tránh trách nhiệm.
Dự kiến sau phiên họp, Chính phủ sẽ ban hành Nghị quyết phiên họp và Nghị quyết chuyên đề về tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, siết chặt kỷ luật, kỷ cương. Trước đó, Chính phủ đã cử 26 đoàn công tác làm việc với các địa phương để nắm bắt tình hình, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, định hướng các nhiệm vụ, giải pháp lớn trước mắt và lâu dài.
Gỡ khó cho thị trường bất động sản
Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đề nghị, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm Nghị quyết 33 của Chính phủ, cũng như các công điện, thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ liên quan đến thị trường bất động sản, đề nghị coi đây là nhiệm vụ cấp bách quan trọng và phải tập trung giải quyết theo nguyên tắc vướng mắc thuộc thẩm quyền của cơ quan nào, cấp nào thì cơ quan đó, cấp đó phải có trách nhiệm trực tiếp giải quyết dứt điểm việc này.