Kinh tế Việt Nam đang hồi phục tích cực

Trong báo cáo kinh tế thường niên Triển vọng Phát triển châu Á 2022 “Bổ sung triển vọng phát triển châu Á (ADO) 2022”, ADB đã đánh giá tích cực về triển vọng tăng trưởng của kinh tế Việt Nam, khi giữ nguyên dự báo tăng trưởng ở mức 6,5% trong năm 2022 và 6,7% trong năm 2023. Đây là mức tăng trưởng cao nhất ở Đông Nam Á.

ADB nhận định, tăng trưởng của Việt Nam được thúc đẩy nhờ thương mại tiếp tục mở rộng, sự phục hồi nhanh hơn dự kiến của lĩnh vực sản xuất chế tạo, đi lại trong nước và giải ngân vốn đầu tư công.

Những tín hiệu đáng mừng

Tương tự Ngân hàng Standard Chartered dự báo tăng trường GDP của Việt Nam sẽ đạt 10,8% trong quý 3 và 3,9% trong quý 4, qua đó đưa tăng trưởng GDP cả năm 2022 đạt 6,7%.

Ông Tim Leelahaphan - chuyên gia kinh tế phụ trách Thái Lan và Việt Nam của ngân hàng này cho rằng quá trình hồi phục của nền kinh tế Việt Nam sẽ diễn ra mạnh mẽ trong nửa cuối năm, đặc biệt khi lĩnh vực du lịch đã được mở cửa trở lại sau 2 năm đóng cửa.

Dữ liệu từ Tổng cục Thống kê cho biết, 6 tháng đầu năm 2022, cả nước có 76,2 nghìn doanh nghiệp (DN) đăng ký thành lập mới với tổng số lao động đăng ký 514,8 nghìn, tăng 13,6% về số DN và tăng 6,3% về số lao động so với cùng kỳ năm trước; tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế là 2.730 nghìn tỷ đồng, tăng 30,3%.

Nếu tính cả số DN quay trở lại hoạt động thì số DN tham gia thị trường 6 tháng đầu năm 2022 đạt 116,9 nghìn DN, tăng 25,4% so với cùng kỳ năm trước; 83,6 nghìn DN rút lui khỏi thị trường, tăng 19%.

Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các DN ngành công nghiệp chế biến, chế tạo quý III/2022 cho thấy, có 49,2% số DN đánh giá xu hướng sẽ tốt lên so với quý II/2022 (quý II/2022 có 42,1%); trong đó có 48,1% số DN dự báo khối lượng sản xuất sẽ tăng (quý II có 43,7%).

Bên cạnh đó, số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) công bố cuối tháng 7 cũng cho biết hiện Việt Nam thu hút được 34.898 dự án FDI còn hiệu lực, với tổng vốn đăng ký đạt 426,14 tỷ USD. 6 tháng đầu năm, Việt Nam thu hút 16,03 tỷ USD vốn FDI, trong đó vốn FDI đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, đạt gần 8,84 tỷ USD, chiếm 63% tổng vốn FDI.

Theo GS.TS Nguyễn Mại - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, bức tranh kinh tế từ đầu năm đến nay có 3 điểm sáng nổi bật. Đó là kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm khởi sắc ở hầu hết các ngành, lĩnh vực, đặc biệt là GDP đạt mức ấn tượng - 7,72%, cao nhất trong hơn một thập kỷ qua.

Việc triển khai các hiệp định thương mại tự do mới, trong đó Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) có hiệu lực thực thi từ đầu năm tạo điều kiện quan trọng để thu hút đầu tư chất lượng cao hơn và hiệu quả tốt hơn; Hàng loạt "dự án tỷ đô" cũng là điểm sáng, tạo nên "sức bật" cho nền kinh tế.

Huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển

Báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm của nhiều DN cũng đã cho thấy những con số cụ thể đáng phấn khởi.

Trong lĩnh vực dệt may, Công ty cổ phần Đầu tư và Thương mại TNG ghi nhận doanh thu 6 tháng đầu năm đạt 3.242 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 125,3 tỷ đồng, lần lượt tăng 36,8% và 50,8% so với cùng kỳ năm 2021.

Còn ông Thân Đức Việt - Tổng giám đốc Tổng công ty May 10 cho biết, công ty đã có đơn đặt hàng đến hết quý III/2022, một số mặt hàng thế mạnh như sơ mi, veston đã có đơn hàng đến hết năm 2022.

Tuy nhiên, ông Việt cũng chia sẻ, nếu thị trường tiêu thụ chậm, tỷ lệ tồn kho của các nhà nhập khẩu tăng lên, khách hàng có thể điều chỉnh giảm hoặc huỷ đơn đột ngột. Với chuỗi sản xuất, chi phí nguyên liệu, nhiên liệu tăng khiến giá thành sản xuất tăng theo, biên độ lợi nhuận của DN sẽ thu hẹp.

Theo giới chuyên gia, DN đã khai thác tốt các thị trường có hiệp định thương mại tự do (FTA) của nhiều ngành hàng xuất khẩu chủ chốt, đặc biệt là các FTA thế hệ mới, để thúc đẩy xuất khẩu. Các DN đang cố gắng kiểm soát mọi chi phí để giảm tối đa tác động lên DN, cũng như đầu tư máy móc công nghệ, chuyển đổi xanh thích ứng với các yêu cầu của nhãn hàng...

Bên cạnh đó, các DN công nghiệp còn chờ đợi thêm cơ hội từ việc mở rộng, thu hút đầu tư vốn nước ngoài.

Có thể thấy rằng, trong bối cảnh khó khăn do tác động mạnh bởi nhiều yếu tố trong và ngoài nước, kinh tế của Việt Nam vẫn khởi sắc, tích cực.

Phối hợp hài hòa chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác

Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Thị Hương - Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, bên cạnh những kết quả đạt được, bước sang quý 3, kinh tế - xã hội còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhất là nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn nên chịu tác động đan xen nhiều mặt bởi tình hình kinh tế thế giới ngày càng phức tạp, khó lường.

Mặc dù tiêm chủng vaccine Covid-19 được nhiều nước trên thế giới triển khai mạnh mẽ nhưng sự khác biệt giữa tỷ lệ tiêm chủng của các quốc gia và khu vực dẫn đến nguy cơ phục hồi không đồng đều và mong manh của kinh tế thế giới, làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, ảnh hưởng tới các ngành thương mại, du lịch, vận tải, tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm gia tăng sẽ ảnh hưởng đến an sinh xã hội.

Do đó, kinh tế Việt Nam những tháng cuối năm tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, việc thực hiện hiệu quả “mục tiêu kép” là thách thức lớn, cần sự chung sức, đồng lòng của Chính phủ, DN và người dân. Cần thực hiện các giải pháp đồng bộ để DN có thể tiếp cận nhanh chóng, hiệu quả các gói hỗ trợ, tăng tốc độ giải ngân vốn đầu tư công.

Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cũng cho biết sẽ tiếp tục tập trung tháo gỡ khó khăn cho DN sản xuất kinh doanh, phục hồi kinh tế, cải cách quy trình, thủ tục để DN tiếp cận các chính sách hỗ trợ đơn giản, thuận tiện, kịp thời.

Hỗ trợ cộng đồng DN trong việc tìm thị trường nhập khẩu nguyên, nhiên, vật liệu, phụ tùng, linh kiện thay thế nhằm vượt qua khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Đồng thời, hỗ trợ, khuyến khích DN thành lập mới, DN khởi nghiệp, DN mở rộng đầu tư sản xuất kinh doanh...

Bà Hương cũng lưu ý cần điều hành chính sách tiền tệ, lãi suất, tỷ giá linh hoạt, thận trọng, phù hợp với diễn biến thị trường trong nước và quốc tế, phối hợp hài hòa với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát, hỗ trợ sản xuất kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Giới chuyên gia cũng cho rằng mục tiêu tăng trưởng 6,5% đặt ra cho năm 2022 là thách thức lớn khi tình hình thế giới biến động phức tạp, khó lường. Chính vì vậy, giải pháp đưa ra để vượt khó là cả hệ thống chính trị quyết liệt thực hiện hiệu quả các gói hỗ trợ phục hồi kinh tế, chủ động bám sát tình hình, làm tốt công tác dự báo, xây dựng kịch bản, để có giải pháp điều hành kịp thời với các tình huống phát sinh.

Sự phối hợp chặt chẽ trong tổ chức thực hiện của các cấp, các ngành và sự quyết tâm, nỗ lực, linh hoạt của các doanh nghiệp và người dân sẽ là những yếu tố quan trọng để nền kinh tế Việt Nam đạt được mức tăng trưởng như mục tiêu đã đặt ra.

TS Trần Thị Hồng Minh, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM):

Đẩy mạnh cải cách trong bối cảnh thực hiện phục hồi kinh tế

Phải đẩy mạnh cải cách ngay cả trong bối cảnh thực hiện phục hồi kinh tế, để giảm bớt áp lực đối với lạm phát và tạo không gian mới cho doanh nghiệp phát triển.

Những kiến nghị này đã được tiếp thu khi xây dựng Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, với một nhóm giải pháp riêng về cải cách thể chế, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư - kinh doanh.

Chúng ta đã bàn nhiều về lạm phát trong những tháng vừa qua. Tuy nhiên, bài học trong ứng xử với lạm phát và hệ lụy của khủng hoảng tài chính toàn cầu giai đoạn 2008-2009 đến bây giờ vẫn còn nguyên giá trị: chỉ thực hiện các biện pháp điều hành tổng cầu, tức là nới lỏng hay thắt chặt tài khóa - tiền tệ, thì khó có thể phát huy bền vững đối với ổn định kinh tế vĩ mô, tạo nền tảng cho tăng trưởng kinh tế.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng:

Đảm bảo vững chắc an ninh năng lượng, an ninh lương thực

Chính sách thương mại, sản xuất cần chủ động phương án điều tiết để bảo đảm nguồn cung hàng hóa, đáp ứng nhu cầu sản xuất, tiêu dùng trong nước, nhất là thời gian cuối năm 2022, đầu năm 2023, bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng, an ninh lương thực.

Các bộ, cơ quan và địa phương cần triển khai thực hiện nhanh, hiệu quả, thực chất, toàn diện các nhiệm vụ, giải pháp đề ra tại Nghị quyết 01/NQ-CP, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Chương trình phòng, chống dịch Covid-19 (2022-2023); chủ động phương án ứng phó linh hoạt, kịp thời với các tình huống phát sinh, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn; chủ động nghiên cứu, đề xuất, có giải pháp hỗ trợ kịp thời doanh nghiệp, người dân, nhất là người nghèo, thu nhập thấp trước áp lực về giá, chi phí sản xuất, sinh hoạt tăng cao.

T.Hằng (ghi)