Làm sao để nhận biết thực phẩm không đảm bảo vệ sinh?

Chúng ta đều biết rằng, thực phẩm có thể bị ảnh hưởng tới chất lượng, hoặc hư hỏng dẫn tới gây bệnh cho người dùng ở nhiều khâu từ sản xuất đến vận chuyển, bảo quản, chế biến, nấu ăn và cách ăn. Sử dụng thực phẩm không an toàn có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm với các triệu chứng cấp tính hoặc tích lũy các chất độc hại trong cơ thể gây nên những hậu quả khó lường về sau.

Dưới đây là một số lưu ý về an toàn thực phẩm, các biện pháp để đảm bảo an toàn thực phẩm và cách nhận diện “thực phẩm sạch” trong những ngày Tết:

Nên mua vừa đủ, mua thực phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng

Vào những dịp trước Tết thì nguồn cung ứng thực phẩm tươi sống, rau củ quả, sản phẩm bánh kẹo, đồ chế biến sẵn rất dồi dào với đa dạng chủng loại. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn thực phẩm, người dân cần lựa chọn sản phẩm tươi sạch, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Chọn các điểm mua sắm đảm bảo.

Các chợ, siêu thị thường đã mở cửa sau mùng 2 Tết, thậm chí có cửa hàng bán xuyên Tết, do đó việc mua sắm, tích trữ thực phẩm là không cần thiết, gây lãng phí mà có thể không an toàn.

Không nên mua nhiều thực phẩm vượt quá sức chứa của tủ lạnh, nhiệt độ của tủ có thể không đủ độ lạnh, dẫn đến thức thức ăn sẽ nhanh bị ôi thiu, gây ngộ độc thực phẩm. Vì vậy, khi mua sắm Tết, hãy tính toán lượng thức ăn đủ dùng, không nên mua quá nhiều đồ ăn rồi để tủ lạnh vừa không tươi, vừa có thể lãng phí, mà để lâu, bảo quản không đúng cách có thể không đảm bảo cho sức khỏe và có thể gây ngộ độc.

BS. Nguyễn Văn Tiến, Viện Dinh dưỡng Quốc gia nêu ví dụ: “Bánh chưng ngon và bổ dưỡng, nhưng do độ ẩm cao và giàu chất dinh dưỡng nên bánh chưng là môi trường thích hợp cho nấm mốc phát triển, vì vậy bánh chưng để lâu dễ bị mốc. Từ lớp lá ở ngoài, nấm mốc phát triển vào bên trong, lan rộng ra và làm hỏng bánh, những loại nấm mốc này có thể gây độc tố cho người ăn, trong đó phải kể đến những nấm mốc thuộc họ Aspergllus và họ Penicillium. Vì vậy , chúng ta cảnh giác với bánh chưng mốc. Những chiếc bánh nào mốc nhiều, chua, vữa, đắng…phải kiên quyết bỏ. Tình trạng tương tự cũng dễ xuất hiện với các loại bánh ngọt, mứt nếu không được bảo quản tốt”.

Cẩn trọng khi mua thực phẩm chế biến sẵn từ các cơ sở kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ.

Theo Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, những năm gần đây, hoạt động mua bán đồ ăn, thực phẩm chế biến sẵn trên những nền tảng xã hội như Facebook, Zalo trở nên phổ biến, và đặc biệt nhộn nhịp trong những dịp Tết đến xuân về khi nhu cầu tiêu thụ thực phẩm tăng cao. Có nhiều cơ sở kinh doanh cung cấp các thực phẩm có hương vị thơm ngon, sạch sẽ. Tuy nhiên, do các thực phẩm này chủ yếu được sản xuất theo kiểu thủ công tại hộ gia đình nhỏ lẻ với điều kiện hạn hẹp về cơ sở, trang thiết bị, dụng cụ có thể gây mất an toàn thực phẩm, đặc biệt là khi đơn đặt hàng vượt quá khả năng sản xuất chế biến.

Do vậy, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo, nếu có thời gian để chế biến thực phẩm, người dân nên hạn chế việc mua những thực phẩm chế biến sẵn tại các bếp ăn gia đình để giảm thiểu nguy cơ mất an toàn thực phẩm.

Trường hợp thực sự muốn mua những thực phẩm này, người dân cần phải hỏi rõ người bán thời điểm chế biến và phương pháp bảo quản ở nhiệt độ phù hợp, và khi ăn cần nấu chín lại.

Nhận diện “thực phẩm sạch”

Bên cạnh những lưu ý ở trên, để giúp người dân có thể chọn lựa thực phẩm tươi, ngon, đảm bảo an toàn thực phẩm, BS. Lã Thị Dung, Bệnh viện Đa khoa Đan Phượng đã đưa ra một số mẹo nhỏ:

Nên chọn thịt có màu sắc đỏ tươi hoặc đỏ sẫm, vết cắt có màu sắc bình thường, sáng, khô, có độ rắn chắc, đàn hồi cao. Với gia cầm, chọn con có màu sắc tự nhiên, mắt sáng. Thịt gia cầm hỏng có màu vàng thẫm, vàng tím hoặc vàng tối sẫm, mắt vẩn đục, nhắm nghiền. Không mua sản phẩm động vật không rõ nguồn gốc.

Không mua rau quả đã héo úa, dập nát hay có mùi lạ, có hình dạng bất thường như quá mập, quá phồng, hoặc dính các hạt bụi nhỏ.

Đối với thực phẩm đóng hộp hoặc đóng gói sẵn, cần lựa chọn sản phẩm có đầy đủ thông tin về ngày sản xuất, hạn sử dụng, hướng dẫn sử dụng, nhà phân phối và các thành phần. Hãy tránh những sản phẩm có vỏ bị hư hỏng hay biến dạng.