Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (sửa đổi): Dựng xây khối đại đoàn kết toàn dân tộc
Dự thảo Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có 8 chương, 41 điều gồm những quy định chung; tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; tham gia xây dựng nhà nước; hoạt động giám sát; hoạt động phản biện xã hội; điều kiện bảo đảm hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; điều khoản thi hành. Dự kiến chiều nay, 9-6, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua.
Dư thảo Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (sửa đổi) thời gian qua đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp. Dự thảo Luật lần này đã bổ sung làm rõ hơn về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền và trách nhiệm, hệ thống tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, nhất là việc bổ sung quy định rõ về hoạt động giám sát và phản biện xã hội, bảo đảm phù hợp với quy định của Hiến pháp và thực tiễn. Các ĐBQH đã đánh giá cao sự chuẩn bị của Ban soạn thảo. Đại Đoàn Kết xin giới thiệu một số ý kiến của các vị ĐBQH.
Ông Ya Duck
ĐBQH Ya Duck: Tôi sẽ bấm nút thông qua
Theo ĐBQH Ya Duck (Lâm Đồng), người từng là "cựu đệ nhất Phó thủ tướng Fulro” thì thực tiễn đất nước cho thấy vai trò tuyên truyền tập hợp nhân dân của Mặt trận là rất là quan trọng. "Vì thế tôi sẽ biểu quyết bấm nút thông qua Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sửa đổi”- ông Ya Duck cho biết.
PV: Ông nhận định như thế nào về dự thảo Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sửa đổi lần này?
Ông YA DUCK: So với lần trước thì Luật sửa đổi lần này đã được sửa đổi bổ sung rất nhiều và phù hợp với tình hình diễn biến đất nước hiện nay. Nhất là trong vấn đề tập hợp đoàn kết dân tộc. Dù chính sách có, chủ trương có nhưng quan trọng là cơ chế tài chính, không có là không làm được. Ví dụ tuyển chọn một số nhân sĩ trí thức tiêu biểu nhưng có cách nào biểu dương, động viên để họ tham gia, gắn với trách nhiệm của họ để lại cho con cháu mai sau. Bây giờ không có quy chế chính sách thì chủ trương đẹp, chính sách đẹp cũng chịu thua. Cho nên trong Luật lần này không được quy định "tạo điều kiện” cho Mặt trận hoạt động mà phải bảo đảm các điều kiện để Mặt trận làm việc.
Ông nhận định như thế nào về vấn đề giám sát, phản biện được quy định trong Luật lần này? Đã phù hợp với tình hình thực tế chưa?
- Giám sát của Mặt trận là tốt, phù hợp với ý của dân. Vì đi giám sát xuống tận cơ sở gặp người chuyên trách tại địa phương. Như việc muốn xây cầu vậy xuống gặp bà con xung quanh đó xem họ nói thế nào? thực hiện có tốt hay không? Nếu thấy chưa làm được thì kiến nghị trình lên cấp trên. Khi giám sát, phản biện rồi thì hậu giám sát được gì? Những kiến nghị, đề xuất của Mặt trận lên những người có chức có quyền thì giải quyết như thế nào là một vấn đề quan trọng. Quan trọng nhất là hậu giám sát như thế nào, phản biện cũng như vậy.
Tôi thấy trong vấn đề giám sát và phản biện thì quan trọng là làm thế nào để những kết quả đó được xem xét, xử lý. Hậu giám sát mà ở "trên bàn giấy” thì không giải quyết được vấn đề gì. Phải đi sâu đi sát, thực tiễn, nhất là giám sát của cộng cộng.
Vậy đối tượng được Mặt trận giám sát, phải lắng nghe ý kiến của Mặt trận?
- Khi đoàn đi giám sát về kiến nghị đề xuất lên thì các cấp có thẩm quyền giải quyết được những gì chứ không phải ghi nhận xong rồi để đó. Như vậy thì đừng giám sát. Vì thế, như tôi nói hậu giám sát mới là quan trọng nhất.
Theo ông Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sửa đổi được thông qua ở thời điểm này có ý nghĩa chính trị như thế nào, thưa ông?
- Chúng ta thông qua Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sửa đổi đúng thời điểm tình hình Biển Đông đang diễn biến phức tạp. Nếu tất cả các công dân không ý thức, nhìn nhận được thì không cách nào giải quyết được vấn đề. Lãnh đạo các cấp nói phải giải quyết bằng vấn đề hòa bình nhưng làm thế nào để mọi người dân đều ý thức được việc đó? Vậy thì, vai trò tuyên truyền tập hợp nhân dân của Mặt trận ở đây là rất là quan trọng. Vì thế tôi sẽ bấm nút thông qua Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sửa đổi. Nhưng làm sao để luật phải đi vào lòng dân, dân phải hiểu và trách nhiệm của mỗi công dân trong giám sát, đoàn kết, giúp đỡ tương trợ nhau.
Trân trọng cảm ơn ông!
ĐBQH Trần Ngọc Vinh (Hải Phòng): Tôi đánh giá cao sự chuẩn bị của Ban soạn thảo
Dự kiến hôm nay (9-6), Quốc hội sẽ thông qua Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sửa đổi. Qua quá trình thảo luận, tôi thấy nhiều ĐBQH đánh giá cao sự chuẩn bị của Ban soạn thảo. Bản thân tôi cũng rất tin tưởng, hài lòng về dự thảo luật lần này trình ra Quốc hội. Tôi thấy, Ban soạn thảo đã tiếp thu tối đa ý kiến của ĐBQH và hy vọng luật sẽ sớm đi vào cuộc sống, thể hiện được vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Đối với quy định phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc, tôi nghĩ cần phải có trình tự thủ tục, chế tài để xử lý nếu không thì trở thành luật khung, luật ống, hoặc mang tính hình thức. Nói chung, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc cần phải phản ánh được tâm tư nguyện vọng của người dân.
ĐBQH, Phó ban Dân vận Trung ương Thào Xuân Sùng (Sơn La):Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sửa đổi thể hiện được lòng dân, ý Đảng
Trong quá trình chuẩn bị trình ra kỳ họp QH lần này, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sửa đổi đã thể hiện rất rõ tư tưởng chỉ đạo trong Cương lĩnh Chính trị năm 2011, đặc biệt là Hiến pháp 2013 và thể chế hóa quyết định 217, 218 của Bộ Chính trị về việc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể, nhân dân tham gia giám sát và phản biện xã hội, tham gia góp ý xây dựng Đảng, chính quyền, Nhà nước.
Tôi tin tưởng rằng, sau khi kỳ họp QH này thông qua Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sửa đổi theo tinh thần mới, vị trí, vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam của chúng ta sẽ được nâng cao hơn. Đây là điều nhân dân mong đợi.
Tôi nghĩ, một trong những cốt lõi mà lần này luật đã thể hiện được đó là: Khẳng định được mối quan hệ giữa Đảng và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Ở đây cốt lõi như Cương lĩnh Chính trị đã nêu, Đảng ta vừa là thành viên của Mặt trận Tổ quốc vừa là người lãnh đạo Mặt trận. Đây là điều quan trọng nhất, là tư tưởng xuyên suốt trong dự án luật hiện nay. Đây cũng là điều những người làm công tác dân vận và Mặt trận đặc biệt quan tâm, cũng là mong muốn của Đảng ta. Bởi Đảng rất mong muốn, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần này sẽ thể hiện được lòng dân, ý Đảng. Mà lòng dân, ý Đảng chính là phát huy được mối quan hệ Đảng vừa là thành viên của Mặt trận vừa là người lãnh đạo Mặt trận. Đích của chúng ta đó là, nhân dân sẽ được phục vụ tốt hơn, để thực hiện được mục tiêu Đảng đã đề ra: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
ĐBQH Lê Văn Lai (Quảng Nam): Dự thảo Luật cơ bản đáp ứng nguyện vọng của nhân dân
Tôi thấy việc tiếp thu chỉnh lý dự thảo Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hết sức chu đáo và thể hiện khá tốt, đáp ứng được nguyện vọng cơ bản của nhiều ĐBQH trong kỳ họp thứ 8.
Tôi muốn nói sâu về vấn đề giám sát. Khái niệm giám sát, nội hàm của nó bao gồm yếu tố điều chỉnh. Khi mình giám sát thấy nó tốt thì sự điều chỉnh của nó là khen ngợi, phát huy, là nhân rộng. Trong quá trình giám sát thấy chưa tốt thì hoàn thiện, hoàn chỉnh và thậm chí hủy bỏ. Nhưng nếu Mặt trận Tổ quốc hủy bỏ một điều gì đó thì trái với nguyên tắc hoạt động của Mặt trận. Nguyên tắc hoạt động của Mặt trận là tự nguyện, vận động, thuyết phục, tập hợp và không ra các văn bản quy phạm pháp luật.
Nếu đặt vấn đề là giám sát rồi ra quyết định này, quyết định nọ được điều chỉnh như bên Hội đồng nhân dân, bên Quốc hội thì không phù hợp. Vì thế, tôi rất chia sẻ với Ban soạn thảo, dự thảo luật này rất khó đưa nội dung giám sát vào. Chính vì thế, tôi thấy ta chấp nhận một phương án là giám sát để làm việc từ trước tới nay chúng ta chưa gọi đó là giám sát, là Mặt trận cung cấp thông tin, kiến nghị những vấn đề thể hiện nguyện vọng, ý chí của nhân dân cho các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xử lý, đáp ứng với nguyện vọng của nhân dân theo hướng trong luật này đã quy định.
ĐBQH Trần Hồng Thắm (TP Cần Thơ): Dự thảo Luật đã làm rõ vai trò, vị trí của Mặt trận
Tôi đồng ý với nhiều nội dung trong báo cáo giải trình tiếp thu chỉnh lý dự thảo Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (sửa đổi) của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Theo đó tôi cũng tán thành với bố cục và nhiều nội dung của dự thảo luật. Dự thảo luật lần này đã bổ sung làm rõ hơn về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền và trách nhiệm, hệ thống tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, nhất là việc bổ sung quy định rõ về hoạt động giám sát và phản biện xã hội, bảo đảm phù hợp với quy định của Hiến pháp và thực tiễn. Về phạm vi điều chỉnh của luật: Việc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam góp ý xây dựng Đảng, giám sát hoạt động của tổ chức Đảng và đảng viên, phản biện xã hội đối với đường lối chính sách của Đảng, tôi đồng ý không quy định vấn đề này trong dự luật vì không phù hợp với nguyên tắc Đảng lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc Việt Nam được quy định tại Điều 4 của Dự thảo luật.