Với sự hỗ trợ của Viện Viễn Đông Bác Cổ Pháp (EFEO), NXB Văn hóa- Văn Nghệ TP HCM đã xuất bản lần đầu tiên bộ sách kèm tranh minh họa về truyện thơ “Lục Vân Tiên” của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu với tên “Lục Vân Tiên cổ tích truyện” bằng 3 thứ tiếng: Việt, Anh, Pháp. Đặc biệt, đây là lần đầu tiên truyện “Lục Vân Tiên” được dịch toàn bộ sang tiếng Anh.
Bìa "Lục Vân Tiên cổ tích truyện". nguồn: vnexpress.net.
Đây là bộ truyện tranh màu được ra đời từ ý tưởng của ông Eugène Gibert - Đại úy Pháo binh Hải quân người Pháp khi tham chiến tại Việt Nam. Trải qua 112 năm, không ai để ý tới sự tồn tại và giá trị của bộ bản thảo.
Đến năm 2011, trong một dịp thăm thư viện Viện Pháp, GS Phan Huy Lê được giới thiệu một số tư liệu quý, trong đó có bản thảo Lục Vân Tiên. Kể từ đó, bản thảo đã được các học giả Pháp, Việt chung sức tìm hiểu. Sau thời gian nghiên cứu, Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp đã quyết định in thành sách. Theo đó, “Lục Vân Tiên cổ tích truyện” gồm 2 tập.
Theo đó, trong tập 1 là những trang sách của truyện thơ Nôm Lục Vân Tiên kèm theo những tranh minh họa với nhiều màu sắc. Ở tập này bạn đọc sẽ được tiếp cận được toàn tập bản thảo do ông Gibert tổ chức. Trong tập hai, độc giả sẽ được hiểu rõ hơn về quá trình tìm ra bản thảo bằng tranh truyện thơ “Lục Vân Tiên”, thông qua những bài bình, lời chú giải, giải thích những câu thơ trong bản thảo truyện “Lục Vân Tiên” năm xưa.
Bộ sách có có “số phận” đặc biệt, khi thể hiện sự kết hợp trong ý tưởng của 4 người: Một nhà nho - nhà thơ Việt Nam (Nguyễn Đình Chiểu), một giảng viên biên dịch người Pháp (Abel des Michels), một sỹ quan hải quân uyên bác (Eugene Gibert) và một nghệ sĩ của Triều đình Huế ( Lê Đức Trạch).
Theo đó, người thứ nhất sáng truyện thơ “Lục Vân Tiên” vào những năm 1850. Truyện này sau đó được người dân miền Nam rất yêu thích và được người thứ hai dịch sang tiếng Pháp ở Paris vào đầu năm 1880. Người thứ ba khi đọc truyện thơ đã say mê ngay nên đề nghị người thứ tư, khi họ gặp nhau ở Huế vào năm 1895, vẽ tranh minh họa cho tác phẩm.