Môn Sinh học: Giảm áp lực học thuộc lòng

Ảnh minh họa.

Đòi hỏi vận dụng sáng tạo tri thức

Nhận xét về đề tham khảo môn Sinh học, thầy Lê Anh Quyết, trường THPT Bắc Lý, Hà Nam cho biết, cũng giống như đề minh họa và đề thi thử nghiệm lần trước, đề tham khảo môn Sinh học lần thứ ba tuy phủ kín chương trình sinh học lớp 12 nhưng vẫn nằm trong phần giao nhau của hai bộ sách giáo khoa.

Điều này có ý nghĩa vô cùng quan trọng đảm bảo cho các em học sinh đang học theo ban nào (A, A1, D hay C) đều có thể hoàn thành tốt các yêu cầu của đề thi.

Điểm đặc biệt là đề không yêu cầu các em phải học thuộc lòng để ghi nhớ máy móc các thông tin nhưng vẫn giúp đánh giá được các mức độ nhận thức của các em theo cả 4 cấp độ là nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận dụng cao.

“Các câu hỏi ở tất cả các mức độ nhận thức của đề thi đều được diễn đạt ngắn gọn, dễ hiểu và được sắp theo thứ tự từ dễ đến khó. Điều này tạo cho các em tâm lí thoải mái, tự tin khi làm bài.

Bên cạnh các câu hỏi nhằm kiểm tra các kiến thức cơ bản, có rất nhiều câu hỏi đòi hỏi học sinh phải vận dụng sáng tạo tri thức trong những tình huống ứng dụng khác nhau. Chính điều này đã làm cho đề thi mang tính phân hóa cao đáp ứng được mục tiêu của kì thi THPT Quốc gia là xét tốt nghiệp THPT và tuyển sinh vào các trường đại học và cao đẳng” - thầy Lê Anh Quyết cho hay.

Tuy nhiên, theo thầy Lê Anh Quyết, với thời gian 50 phút /40 câu, đề thi này hơi dài và hơi khó đối với các em. Vì thế nên cân nhắc cho phù hợp ở đề thi chính thức.

Với đề thi này, học sinh có lực học trung bình có thể đạt từ 4-5 điểm; học sinh có lực học khá có thể đạt 6-7 điểm; học sinh giỏi có thể đạt 8-9 điểm. Học sinh phải thật giỏi mới đạt 10 điểm.

Khó đạt điểm tuyệt đối

Cùng quan điểm với thầy Lê Anh Quyết, cô Nguyễn Phương Thanh, trường THPT Chu Văn An, Hà Nội nhận định, đề thi minh họa Sinh học có tính phân loại cao, bám sát kiến thức cơ bản và phù hợp xét tiêu chí của Bộ GD&ĐT.

Đề thi gồm 40 câu hỏi được sắp xếp từ dễ đến khó, tạo thuận lợi cho học sinh. Các câu hỏi lí thuyết bám sát sách giáo khoa, với các kiến thức hết sức cơ bản. Ở mức biết gồm các câu hỏi mà học sinh chỉ cần học thuộc các khái niệm sách giáo khoa là hoàn thành được.

Cô Nguyễn Phương Thanh nêu ví dụ cách nhận biết về các dạng đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể, các khái niệm về công nghệ gen, công nghệ tế bào. Có thể, dựa vào đề tham khảo này, những học sinh chỉ cần điểm môn Sinh học để xét tuyển tốt nghiệp các em sẽ học thuộc các khái niệm cơ bản trong sách giáo khoa sẽ hoàn thành được.

Mức hiểu gồm có một số câu lí thuyết cần có sự suy luận và làm được một số phép toán rất cơ bản. Ví dụ xác định số lượng nuclêôtit từng loại của gen, tính tần số alen của một quần thể cho trước.

Ở mức vận dụng thấp, gồm các câu lí thuyết và bài tập cần có tư duy và tính toán. Yêu cầu học sinh hiểu biết chắc chắn kiến thức sách giáo khoa mới làm được. Với các câu hỏi này sẽ phân loại được các học sinh khá với trung bình. Ở mức vận dụng cao có những câu cần sự tính toán và tư duy qua nhiều bước.

Cũng theo cô Thanh, trong đề thi còn đề cập đến các kiến thức thực tiễn về bảo vệ môi trường, vấn đề đang được cả xã hội quan tâm hiện nay. Ngoài ra đề thi còn đề cập đến các kiến thức di truyền vận dụng vào chọn giống.

Phần bài tập trong đề, cô Thanh đánh giá, là khá khó và sâu rộng kiến thức, một câu hỏi chứa rất nhiều yếu tố và kiến thức cơ bản. Các bài tập cũng ở dạng quen thuộc đối với thí sinh, đòi hỏi các thí sinh phải vận dụng lí thuyết và tính toán để tìm ra được đáp án đúng.

“Kiến thức của đề tham khảo chỉ nằm trong sách giáo khoa 12, đều ở phần giao nhau của sách sinh học 12 cơ bản và sách sinh học 12 nâng cao. Không có kiến thức trong phần giảm tải. Đề thi này để đạt được điểm 5 và 6 là không khó, nhưng để đạt điểm 7 trở lên thì học sinh cần học kiến thức sách giao khoa một cách vững vàng và có kĩ năng làm bài hợp lí” - cô Nguyễn Phương Thanh lưu ý.