Nâng cao trách nhiệm trong thực hiện pháp luật kiểm toán

Theo đại diện Vụ Pháp chế (KTNN), Pháp lệnh đã được Chủ tịch nước ký Lệnh công bố ngày 10/3/2023 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/5/2023.

Để triển khai thi hành Pháp lệnh kịp thời, đưa tác động của Pháp lệnh đến xã hội, đặc biệt là với các đối tượng kiểm toán, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của KTNN, Tổng Kiểm toán nhà nước yêu cầu kịp thời tuyên truyền, phổ biến những quy định của Pháp lệnh tới toàn thể công chức, viên chức, người lao động của KTNN; tới các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Theo đó, KTNN đang và sẽ tổ chức giới thiệu Pháp lệnh đến các Bộ, ngành, địa phương và đơn vị được kiểm toán. “Hội nghị hôm nay là hoạt động nằm trong kế hoạch tuyên truyền về Pháp lệnh của KTNN đối với các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương” - đại diện Vụ Pháp chế cho biết.

Trao đổi tại Hội nghị, Báo cáo viên Ngô Việt Hồng, Chuyên viên cao cấp, Thư ký Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho biết, Pháp lệnh ra đời, dựa trên những cơ sở pháp lý vững chắc và thực tiễn hoạt động kiểm toán của KTNN, với việc tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế, khuyến cáo của Tổ chức các cơ quan kiểm toán tối cao.

"Để bảo đảm tính khả thi của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật KTNN thì việc ban hành Pháp lệnh là hết sức cần thiết, có tác dụng giáo dục pháp luật, duy trì trật tự, giữ gìn kỷ cương và tính nghiêm minh của pháp luật" - ông Ngô Việt Hồng đánh giá.

Sau khi được ban hành, việc triển khai thi hành Pháp lệnh kịp thời có ý nghĩa quan trọng nhằm phát huy tốt vai trò của Pháp lệnh trong đời sống xã hội, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động kiểm toán của KTNN.

Giới thiệu những nội dung cơ bản của Pháp lệnh, Báo cáo viên cho biết, Pháp lệnh gồm 5 chương, 21 điều, quy định về: đối tượng, hành vi vi phạm hành chính; hình thức, mức xử phạt; biện pháp khắc phục hậu quả; thẩm quyền, thủ tục xử phạt, thi hành quyết định xử phạt và cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTNN; điều khoản thi hành.

Theo đó, Pháp lệnh quy định, đối tượng bị xử phạt vi phạm hành chính là những chủ thể có hành vi vi phạm các quy định về nghĩa vụ, trách nhiệm, điều cấm của Luật KTNN.

Các hành vi bao gồm: vi phạm quy định về các hành vi bị nghiêm cấm; vi phạm quy định về nghĩa vụ, trách nhiệm của đơn vị được kiểm toán; vi phạm quy định về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động KTNN.

Bên cạnh đó, Pháp lệnh quy định 7 điều, tương ứng với 7 nhóm loại hành vi vi phạm (là các hành vi phổ biến, xảy ra thường xuyên trên thực tế) tương ứng với đó là hình thức, mức phạt tiền và các biện pháp khắc phục hậu quả.

Đối với mỗi hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTNN, cá nhân, tổ chức vi phạm phải chịu một trong các hình thức xử phạt hành chính, bao gồm: phạt cảnh cáo; phạt tiền. Trong đó, mức phạt tiền tối đa đối với mỗi hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTNN của cá nhân là 50 triệu đồng; của tổ chức là 100 triệu đồng

Căn cứ quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính và để phù hợp với đặc thù hoạt động KTNN, Pháp lệnh quy định 2 biện pháp khắc phục hậu quả gồm: buộc cải chính thông tin, tài liệu, dữ liệu có nội dung sai lệch, không chính xác hoặc không trung thực; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp (nếu có) do thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTNN.

Theo Báo cáo viên Ngô Việt Hồng, Pháp lệnh được xây dựng trên cơ sở tổng kết, đánh giá các quy định của pháp luật hiện hành về xử phạt vi phạm hành chính nói chung và trong hoạt động KTNN nói riêng, kinh nghiệm xử phạt hành vi vi phạm hành chính từ thực tiễn hoạt động của các lĩnh vực tương đồng.

Tuy nhiên, "do đây là lần đầu tiên xây dựng văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTNN nên chỉ quy định xử phạt đối với các hành vi vi phạm đã rõ, xảy ra thường xuyên và mang tính phổ biến để bảo đảm tính khả thi của Pháp lệnh” - Báo cáo viên cho biết; đồng thời nhấn mạnh tính chất giáo dục, răn đe của Pháp lệnh, buộc các đơn vị được kiểm toán phải chấp hành nghiêm túc pháp luật KTNN, tránh phải áp dụng Pháp lệnh.

Tại Hội nghị, một số đại biểu đến từ các Bộ, ngành đã trao đổi nội dung liên quan đến Pháp lệnh, cũng như mong muốn các Bộ, ngành và KTNN chia sẻ kinh nghiệm trong lĩnh vực thanh tra, kiểm toán, xử phạt vi phạm hành chính...

Đại diện Vụ Pháp chế cũng trao đổi, giải đáp câu hỏi của các đại biểu tham dự Hội nghị về vấn đề xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực KTNN và các vấn đề có liên quan đến pháp luật KTNN.