Nâng chuẩn giáo viên, nâng chất lượng
Tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn đã tăng rõ rệt ở cả ba cấp học, vượt chỉ tiêu của giai đoạn 1 (2020–2025). Giai đoạn 2 (2026–2030) sẽ tiếp tục xây dựng kế hoạch nâng chuẩn hàng năm, truy lĩnh và chi trả học phí cho giáo viên đã tự túc đào tạo, đồng thời bảo đảm các điều kiện để hoàn thành mục tiêu 100% giáo viên mầm non, tiểu học và THCS đạt chuẩn vào cuối lộ trình.
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) thông tin, việc thực hiện lộ trình nâng trình độ chuẩn được đào tạo của giáo viên mầm non, tiểu học, THCS trong giai đoạn 1 đã đạt kết quả tích cực, nhiều chỉ tiêu hoàn thành ở mức cao hơn mục tiêu đặt ra. Cụ thể, ở cấp mầm non, có 92,5% giáo viên đạt chuẩn, vượt chỉ tiêu 3,3%. Ở cấp tiểu học, tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn là 93,8%, vượt chỉ tiêu 12,3%. Cấp THCS ghi nhận 96% giáo viên đạt chuẩn, vượt chỉ tiêu 4,4%.
Bên cạnh những kết quả tích cực, Bộ GDĐT cũng cho biết vẫn còn một số khó khăn trong quá trình triển khai, đặc biệt ở cấp mầm non tại một số địa phương, nơi tỷ lệ giáo viên ngoài công lập đạt chuẩn chưa cao. Việc bố trí kinh phí theo năm tài chính chưa phù hợp với đào tạo theo khóa học, khiến nhiều giáo viên phải tự tìm cơ sở đào tạo và tự túc kinh phí.
Để tháo gỡ vướng mắc, Bộ GDĐT đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 311/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 71/2020/NĐ-CP ngày 30/6/2020 quy định lộ trình thực hiện nâng trình độ chuẩn được đào tạo của giáo viên mầm non, tiểu học, THCS và sẽ có hiệu lực từ ngày 20/1/2026.
Theo đó, một điểm mới đáng chú ý là bổ sung quy định chi trả học phí đào tạo cho những giáo viên (thuộc đối tượng được đào tạo theo Nghị định 71) đã tự đi học và được cấp bằng kể từ ngày 1/7/2020 nhưng chưa được cơ quan, đơn vị thanh toán tiền học phí đào tạo.
Riêng những giáo viên mầm non chưa đạt trình độ chuẩn được đào tạo, có hợp đồng lao động với người đại diện theo pháp luật của cơ sở giáo dục mầm non dân lập, tư thục ở địa bàn có khu công nghiệp; đang trực tiếp chăm sóc, giáo dục trẻ tại nhóm trẻ/lớp mẫu giáo có từ 30% trẻ em là con công nhân, người lao động làm việc tại khu công nghiệp được hưởng chính sách theo quy định của Chính phủ về phát triển giáo dục mầm non (mức hỗ trợ tối thiểu là 800.000 đồng/người/tháng) trong thời gian thực hiện lộ trình nâng trình độ chuẩn được đào tạo.
Để nâng chuẩn giáo viên không chỉ dừng lại ở nâng chuẩn về bằng cấp mà đích đến cuối cùng là nền tảng để nâng cao chất lượng giáo dục một cách thực chất, cần song hành với việc nâng cao năng lực nghề nghiệp, khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn dạy học, đặc biệt trong bối cảnh triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới.
Theo định hướng, giai đoạn 2 sẽ tập trung xây dựng kế hoạch nâng chuẩn hằng năm, bảo đảm tính khả thi và phù hợp với từng địa phương, từng cấp học. Việc lập kế hoạch không chỉ dừng lại ở các chỉ tiêu số lượng, mà cần gắn với nhu cầu thực tiễn của nhà trường, đặc thù vùng miền và cơ cấu đội ngũ. Qua đó, tránh tình trạng chạy theo bằng cấp hình thức, đồng thời bảo đảm chất lượng đào tạo thực sự đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
Mục tiêu đến cuối lộ trình, 100% giáo viên mầm non, tiểu học và THCS đạt chuẩn trình độ đào tạo là một mục tiêu lớn, đòi hỏi sự kiên trì và quyết tâm cao. Đây không chỉ là con số mang tính quản lý, mà còn là cam kết về chất lượng giáo dục đối với xã hội. Khi đội ngũ giáo viên được nâng chuẩn toàn diện, học sinh sẽ là đối tượng hưởng lợi trực tiếp, thông qua những giờ học chất lượng hơn, phương pháp dạy học hiện đại hơn và môi trường giáo dục nhân văn, hiệu quả hơn.