Ngày hội xúc động của những người lính Thành cổ

Cuộc chiến đấu Thành cổ Quảng Trị năm 1972, một trang sử bi hùng của quân và dân ta với 81 ngày đêm máu lửa, đã có hàng vạn chiến sỹ đến từ mọi miền Tổ quốc hành quân về đây cùng cầm súng quyết tử hy sinh. Một biểu tượng bi tráng khốc liệt, máu xương của những người lính đã hòa vào dòng Thạch Hãn và thấm đỏ giữa hoang tàn gạch đá. Ước tính mỗi chiến sỹ đã phải hứng chịu khoảng 100 quả bom và 200 quả đạn pháo. 

Kiên cường và quả cảm trụ vững bằng máu tới gần 3 tháng dưới làn bom đạn hủy diệt, quân ta đã làm thất bại ý đồ của địch khi hòng tái chiếm toàn vùng Quảng Trị, từ đây đế quốc Mỹ đã phải xuống thang chiến tranh để ta đạt thắng lợi Hiệp định Paris năm 1973 – nền tảng quan trọng đi đến toàn thắng, thống nhất nước nhà năm 1975.

Hơn 4.000 bộ đội đã anh dũng hy sinh tại cuộc chiến ác liệt giành giữ tấc đất Thành cổ. Đặc biệt có tới 65% số liệt sỹ là sinh viên nhiều trường đại học ở miền Bắc, những chàng trai thư sinh đã gác lại bút nghiên lên đường xông pha chiến đấu theo tiếng gọi của Tổ quốc, hầu hết độ tuổi 18-20.

Không màng sự sống hay cái chết, từng căn hầm, đoạn hào, điểm chốt giữa lằn ranh sinh tử của bộ đội được tái hiện ký ức. Một đoạn phim “Mưa đỏ” được trình chiếu khiến tất cả cựu binh xúc động trào dâng trong sự kiện Đại hội đại biểu Hội chiến sỹ Thành cổ Quảng Trị năm 1972 tỉnh Phú Thọ lần thứ Nhất, nhiệm kỳ 2025-2030. Đại hội quy tụ 400 đại biểu, những người lính từng được “truy điệu sống” trước lúc vượt sông Thạch Hãn năm xưa, đến từ 3 tỉnh hợp nhất (Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hòa Bình cũ). Một đại hội tri ân, những cựu binh hôm nay vẫn lan tỏa tinh thần đoàn kết, sống có ích và trọn vẹn nghĩa tình đồng đội, giúp đỡ hỗ trợ nhau trong đời sống hằng ngày.

Cuộc sống, gia cảnh của nhiều cựu binh hiện vẫn còn rất khó khăn, nhiều người nhiễm chất độc da cam, nhưng vẫn luôn giữ được vị thế “Chiến sỹ Thành cổ năm xưa”. Hội CCB Thành cổ 1972 Phú Thọ những năm qua đã quyên góp tiền xây Khu di tích Bộ đội Đặc công ở Mai Lĩnh (Quảng Trị); tu bổ 1964 mộ liệt sỹ ở Hải Lăng; phối hợp với Mặt trận Tổ quốc các cấp ủng hộ xóa 93 nhà tạm (trên 8 tỷ đồng); đưa 24 bộ hài cốt liệt sỹ về an táng tại quê hương; tham gia làm lễ tang cùng các gia đình khi cựu binh từ trần; tổ chức nhiều đợt cho gần 1.000 lượt cựu binh thăm lại chiến trường xưa thắp hương cho các đồng đội liệt sỹ; tổ chức hàng ngàn lượt thăm hỏi cựu binh ốm đau; phối hợp với các đoàn thể tổ chức nhiều cuộc tuyên truyền và kể chuyện chiến sỹ Thành cổ cho thế hệ trẻ…

Theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, tỉnh Phú Thọ đã có hơn 3.000 người tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu tại chiến trường Quảng Trị, trong đó có nhiều người đã anh dũng hy sinh. Nhằm đáp ứng nguyện vọng của 1.665 hội viên Hội CSTCQT 3 tỉnh Phú Thọ, Hoà Bình, Vĩnh Phúc (cũ), ngày 11/11/2025, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1709/QĐ-UBND cho phép thành lập Hội CSTCQT năm 1972 tỉnh Phú Thọ trên cơ sở sáp nhập Hội CSTCQT 3 tỉnh: Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hoà Bình.

Nhiều cá nhân trong Hội CCB Thành cổ 1972 Phú Thọ đã đóng góp lớn cho tổ chức Hội, như Đại tá Nguyễn Đình Lập (Chủ tịch Hội) đã cùng gia đình ủng hộ gần 1 tỷ đồng cho các hoạt động và tu bổ nghĩa trang; ông Nguyễn Văn Sản (cựu đại đội phó, nguyên Phó Tổng thanh tra Chính phủ) đã vận động quyên góp hơn 3 tỷ đồng…  Lại có hội viên như ông Bùi Văn Bình (ở xã Phù Ninh, ông được Chính phủ tằng Bằng khen) đã không quản mưa nắng, lặn lội tìm kiếm, sưu tầm hơn 1.500 kỷ vật chiến tranh để trưng bày ngay chính trong “Bảo tàng gia đình” của mình. Hằng năm có hàng chục đoàn học sinh và đoàn thể xã hội tới thăm được ông Bình giới thiệu từng kỷ vật lịch sử nói về sự tàn khốc của chiến tranh và những hy sinh của biết bao người lính.

Một đoạn trong Báo cáo hoạt động đọc tại Đại hội gây xúc động mạnh. “Trường hợp cựu binh Nguyễn Văn Thành ở xã Đại Pham, huyện Hạ Hòa (cũ), một người lính từng chiến đấu gan dạ, dũng cảm, đã được Đảng, Nhà nước tặng 5 Huân chương chiến công, 2 Bằng dũng sỹ diệt Mỹ. Ông đã bị thương nặng nhưng đến lúc chết vẫn chưa được công nhận là thương binh. Tết năm 2015-2016, căn nhà ba gian dột nát của gia đình ông bị hỏa hoạn mà không có nhà ăn Tết. Thường trực Hội khi biết tin đã đến thăm hỏi và trao tặng 30 triệu đồng hỗ trợ gia đình ông cùng họ hàng dòng tộc ủng hộ xây lại căn nhà mới. Ông ốm nặng, nằm trên giường bệnh nước mắt ứa ngấn không nói nên lời vì xúc động tình đồng đội cũ. Ông vẫn thấy được và nắm lấy tay những chiến sỹ Thành cổ thực sự, chứ không phải là những diễn viên trong phim Mưa đỏ… Hai tháng sau thì ông Thành ra đi.

“Cảm xúc cứ đong đầy những tri ân sâu sắc. Thế hệ hôm nay chúng tôi sẽ nỗ lực từng ngày để phường Quảng Trị bây giờ tiến lên đô thị hiện đại bên “dòng sông đỏ Thạch Hãn”, xứng đáng với máu của anh hùng liệt sỹ và các cựu binh Thành cổ, viết tiếp bản hùng ca của một thời oanh liệt”, chị Nguyễn Thị Mai Anh – Chủ tịch UBND phường Quảng Trị nói với phóng viên Đại đoàn kết trong ngày vinh dự được mời dự Đại hội.

Đại hội đã bầu 41 cựu chiến binh vào Ban chấp hành Hội chiến sỹ Thành cổ Quảng Trị 1972 tỉnh Phú Thọ. Đại tá Nguyễn Đình Lập, nguyên cán bộ Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Phú Thọ, người từng trực tiếp triệt phá vụ án Trịnh Nguyên Thủy buôn bán 1 tấn hêrôin chấn động toàn quốc, tiếp tục được bầu làm Chủ tịch Hội.