Báo Đại đoàn kết Văn hóa

Nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu đam mê với 'Nét Mường'

Báo Đại đoàn kết Tăng kích thước chữ

Nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu đam mê với 'Nét Mường'

Báo Đại đoàn kết trên Google News

“Nét Mường” là triển lãm trưng bày gốm của nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu. Từ chất đất, màu men, anh đã sáng tác nên những tạo hình thú vị, đưa các nét đẹp của văn hoá bản sắc Mường ra khỏi sự quen thuộc. Triển lãm đang diễn ra tại Không gian Văn hóa Mường (Grade b, số 1, Nguyễn Khắc Cần, Hà Nội), đến hết ngày 15/10.

Thông qua gốm, nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu (Hiếu Mường) đã sáng tạo nhiều tác phẩm điêu khắc khác biệt, độc đáo từ tình yêu, đam mê gốm. Đây cũng là một trong nhiều nỗ lực của anh để giữ gìn văn hóa truyền thống dân tộc Mường.

“Gốm Mường” với các nguyên liệu cốt đất sét, men gio, đất tổ mối… được khai thác ngay tại bảo tàng Không gian Văn hoá Mường và khu vực xung quanh. Các tác phẩm gốm đều là độc bản. Ảnh: HM.
“Gốm Mường” với các nguyên liệu cốt đất sét, men gio, đất tổ mối… được khai thác ngay tại bảo tàng Không gian Văn hoá Mường và khu vực xung quanh. Các tác phẩm gốm đều là độc bản. Ảnh: HM.

Năm 2007, Nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu là người đã sáng lập Không gian Văn hóa Mường. Đây là bảo tàng tư nhân đầu tiên của Việt Nam, cũng là nơi tổ chức nhiều chương trình văn hóa, sự kiện nghệ thuật trong nước và quốc tế. Nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu cùng Không gian Văn hóa Mường đã được ghi nhận qua các giải thưởng uy tín: Giải thưởng quốc tế Jeonju International Awards - Hàn Quốc (2020), Giải thưởng Phan Châu Trinh về Văn hóa - Giáo dục (2013).

Để có được các tác phẩm tinh xảo và mang phong cách riêng biệt, trên bản sắc của tinh hoa gốm Mường nói riêng, gốm Việt nói chung, nghệ sĩ Hiếu Mường có thành tích học tập xuất sắc: tốt nghiệp chuyên ngành Lý luận, Lịch sử và Phê bình Mỹ thuật và thủ khoa ngành Tạo dáng công nghiệp. Ảnh: HM.
Để có được các tác phẩm tinh xảo và mang phong cách riêng biệt, trên bản sắc của tinh hoa gốm Mường nói riêng, gốm Việt nói chung, nghệ sĩ Hiếu Mường có thành tích học tập xuất sắc: tốt nghiệp chuyên ngành Lý luận, Lịch sử và Phê bình Mỹ thuật và thủ khoa ngành Tạo dáng công nghiệp. Ảnh: HM.

 Bảo tàng là nơi trưng bày rất nhiều tác phẩm gốm của nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu cùng các nghệ sĩ, bạn hữu sáng tác trong suốt hơn 10 năm qua. Theo nhà phê bình mỹ thuật Vũ Lâm, người bạn thân thiết từ thời đại học của nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu, từ năm 2012, trong chương trình nghệ thuật đương đại “Nghệ thuật dưới mái Nhà Sàn” tại bảo tàng với sự tham gia của 68 nghệ sĩ trong nước và quốc tế, nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu được gặp, tiếp xúc, làm việc với hai nghệ sĩ chuyên sáng tạo về gốm đến từ Tây Ban Nha và Mỹ.

Nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu cùng hai đồng nghiệp của anh bên các tác phẩm được trưng bày trong triển lãm
Nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu cùng hai đồng nghiệp của anh bên các tác phẩm được trưng bày trong triển lãm "Nét Mường". Ảnh: HM

Đồng thời, anh được làm quen với chiếc lò gốm điện nhỏ dùng để nung tác phẩm do nghệ sĩ Triệu Minh Hải mang lên. Năm 2014, nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu tổ chức một trại sáng tác gốm quốc tế.

Bắt đầu từ đây, nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu quan tâm đến gốm. Và chính từ việc nghiên cứu việc chế men, tạo cốt, anh đắm chìm vào thế giới tinh thần của gốm lúc nào không hay. Năm 2014, tại Modul 7 Studio, lần đầu tiên, nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu đã trưng bày các tác phẩm gốm do anh sáng tác.

 

Các tác phẩm gốm được trưng bày trong triển lãm
Các tác phẩm gốm được trưng bày trong triển lãm "Nét Mường" được nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu sáng tác trong những năm gần đây. Ảnh: HM.

Năm 2015, nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu đã tự tay xây dựng lò nung gốm trên mảnh đất gia đình, miệt mài học hỏi các kỹ thuật làm gốm từ các làng gốm truyền thống Bát Tràng, Phù Lãng, Hương Canh, Chu Đậu, Đông Triều, Mường Chanh, Phước Tích, Tây Giang… đến gốm Chăm và các nhà máy sản xuất gốm.

Năm 2017, Mường Studio (nằm trong Không gian Bảo tàng Văn hoá Mường) đã tổ chức chương trình “Hội  tụ Gốm Mường” với sự tham gia của 30 nghệ sĩ, nhà điêu khắc trên cả nước đến lưu trú, sáng tác các tác phẩm trên chất liệu gốm. Đây cũng là năm đánh dấu chính thức danh hiệu “Gốm Mường” với các nguyên liệu cốt đất sét, men gio, đất tổ mối… được khai thác ngay tại bảo tàng và khu vực xung quanh. Các tác phẩm gốm đều là độc bản và có chữ ký của tác giả.

“Xương gốm, nhờ sử dụng đất tổ mối, đôi khi kết hợp đất Samot cho phép Vũ Đức Hiếu nung ở nhiệt cao những hình khối phức tạp của ngôn ngữ điêu khắc và tạo ra bề mặt gốm giàu cảm xúc tự nhiên.” Nhà phê bình Vũ Huy Thông chia sẻ. Ảnh: HM.
“Xương gốm, nhờ sử dụng đất tổ mối, đôi khi kết hợp đất Samot cho phép Vũ Đức Hiếu nung ở nhiệt cao những hình khối phức tạp của ngôn ngữ điêu khắc và tạo ra bề mặt gốm giàu cảm xúc tự nhiên.” Nhà phê bình Vũ Huy Thông chia sẻ. Ảnh: HM.

Trong triển lãm “Nét Mường” lần này, nhiều tác phẩm gốm độc bản được trưng bày, do nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu sáng tác từ nhiều năm qua. Theo nhà phê bình mỹ thuật Vũ Huy Thông: “Gốm Mường chủ yếu có bề mặt thô ráp, có các gam màu nâu, vàng, chàm, xanh lá, đôi khi được vẽ thêm các họa tiết kỷ hà đặc trưng của mỹ thuật truyền thống người Mường, người vùng cao, gần với thẩm mỹ các sắc dân cổ vùng Đông Nam Á và Mỹ Latinh”.

Có được các hòa sắc đó là nhờ quá trình dài nghiên cứu của nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu. Anh đã thể nghiệm các công thức men pha trộn men gio (men hữu cơ) cổ truyền và một số chất vô cơ phổ biến trong kỹ thuật tạo men gốm hiện đại. 

An Vũ