Nghệ thuật phải từ sáng tạo

Cuộc thi Tài năng diễn viên Múa - 2020 đã diễn ra liên tục trong 6 ngày. Tại Lễ tổng kết và trao giải vào ngày 17/10 tại Nhà hát Lớn Hà Nội, thí sinh Thạch Hiểu Lăng (bạn diễn là Huỳnh Nhật Hoà) đã giành giải Nhì với tác phẩm “Số không” do Mai Minh Anh Khoa, Lê Hải là biên đạo - huấn luyện.

Khi tác phẩm “Số không” được đưa lên mạng xã hội, tài khoản MN Dance Company đã vào bình luận (bằng tiếng Anh, xin dịch ra tiếng Việt như sau): “Thật buồn khi người biên đạo điệu múa sao chép phần vũ đạo của chúng tôi và ký tên dưới tác phẩm này.

Tác phẩm của chúng tôi được thực hiện vào năm 2017... Biên đạo múa đã sử dụng âm nhạc từ màn trình diễn của chúng tôi, vốn do Diaphane sáng tác. Tác phẩm của chúng tôi có thể được sử dụng như khơi gợi nguồn cảm hứng chứ không phải để sao chép. Nếu muốn sử dụng tác phẩm của chúng tôi, các bạn cần xin phép. Xin cảm ơn”.

Tác phẩm “Số không” vi phạm bản quyền tác giả, tác phẩm là quá rõ, khi từ nhạc, vũ điệu cho tới đạo cụ đều giống với tác phẩm “S/HE” của MN Dance Company.

Trả lời phóng viên báo chí, biên đạo Mai Minh Anh Khoa nói: “Chúng tôi có ba tác phẩm tham gia cuộc thi. Vì thời gian dàn dựng hai tác phẩm múa đơn mất thời gian quá, nên tôi quyết định lấy tác phẩm nước ngoài để cho các bạn ấy thử sức xem thế nào.

Tôi đã coi trên YouTube một số tác phẩm nước ngoài và gợi ý cho thí sinh. Chúng tôi chỉ nghĩ đây là cuộc thi về múa chứ không phải cuộc thi về biên đạo nên sử dụng tác phẩm nước ngoài. Chúng tôi cũng không hề biết cuộc thi có livestream.

Trong quá trình đăng ký đã có chút nhầm lẫn, chúng tôi chỉ đăng ký với vai trò huấn luyện viên chứ không phải vai trò biên đạo với tác phẩm Số không, nhưng danh sách thống kê của cục để biên đạo và huấn luyện chung một cột, nên chúng tôi được ghi ở phần biên đạo”.

Câu trả lời của người biên đạo – huấn luyện không biết là do sự sự kém hiểu biết hay cố tình vi phạm luật bản quyền tác giả, tác phẩm. Ngay cả khi tác phẩm “S/HE” là của nước ngoài thì cũng là vi phạm. Từ ngày 26/10/2004, Việt Nam chính thức gia nhập thành viên của Công ước Berne về bảo hộ quyền tác giả.

Căn cứ theo quy định của Công ước Berne: Ngay cả khi tác phẩm “S/HE” không đăng ký bản quyền tại Việt Nam mà đã đăng ký tại nước sở tại hoặc đã trình diễn trước thì đều coi là có quyền sở hữu.

Việc xâm phạm bản quyền tác giả, quyền liên quan cũng đã được đưa vào Bộ luật Hình sự 2015 tại điều 225.

Việc thu hồi giải thưởng không có gì đáng bàn. Điều muốn bàn là nhìn vào vũ điệu của hai thí sinh thấy tiếc. Giá như người biên đạo – huấn luyện không vì “lười”, mà chịu đầu tư sáng tạo, hay cùng lắm xin bản quyền trước để dàn dựng thì có phải tốt hơn không?.