Nhiều địa phương thiếu minh bạch trong quy trình lựa chọn SGK

Thanh tra Bộ GDĐT vừa thông báo kết luận thanh tra trách nhiệm quản lý nhà nước của UBND tỉnh trong lựa chọn, quy trình lựa chọn sách giáo khoa (SGK) tại 6 địa phương: Đồng Tháp, Kiên Giang, Long An, Đắk Lắk, Quảng Ngãi, Khánh Hòa (thời kỳ từ 1/1/2021 đến 31/5/2022).

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Thanh tra Bộ GDĐT đã chỉ ra nhiều hạn chế, thiếu sót, vi phạm của các địa phương.

Theo đó, về nội dung thành lập hội đồng lựa chọn SGK và xây dựng các tiêu chí lựa chọn SGK, UBND tỉnh Khánh Hòa thành lập các hội đồng lựa chọn SGK lớp 6, lớp 7, lớp 10 có một số hội đồng chưa bảo đảm thành phần theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Thông tư số 25.

Về nội dung lựa chọn SGK và quy trình lựa chọn SGK, tại tỉnh Đắk Lắk, việc công bố danh mục SGK lớp 3, lớp 7, lớp 10 được phê duyệt chậm 2 tháng so với quy định.

Trong đó, Trường tiểu học Trần Quốc Toản, huyện Krong Pak và Trường tiểu học Nguyễn Tất Thành, thị xã Buôn Hồ (tỉnh Đắk Lắk) giao nhiệm vụ cho giáo viên của tổ chuyên môn không đúng chuyên môn nghiên cứu, thảo luận và đánh giá các SGK.

Bên cạnh đó, việc sắp xếp, lưu giữ hồ sơ ở một số cơ sở giáo dục chưa khoa học, khó khăn cho công tác quản lý, kiểm tra.

Về nội dung bảo đảm kinh phí, các điều kiện cơ sở vật chất phục vụ việc lựa chọn SGK: Tại thời điểm thanh tra trực tiếp, các tỉnh Đồng Tháp, Kiên Giang, Quảng Ngãi, Khánh Hòa chưa ban hành Nghị quyết về nội dung, mức chi cho hoạt động lựa chọn SGK trên địa bàn. UBND tỉnh chưa có văn bản hướng dẫn nội dung chi, mức chi cho hoạt động lựa chọn SGK tại các cơ sở giáo dục phổ thông theo quy định tại khoản 6 Điều 10 Thông tư 25.

Kết luận thanh tra cũng chỉ ra, sở GDĐT, UBND huyện/thành phố, phòng GDĐT chậm đề xuất kinh phí cho các cơ sở giáo dục phổ thông thực hiện lựa chọn SGK tại cơ sở. Các tổ chuyên môn, giáo viên, nhà trường chưa được chi trả thù lao cho hoạt động lựa chọn SGK (tỉnh Quảng Ngãi, Khánh Hòa,....).

Theo kết luận thanh tra, việc tổ chức các hoạt động của hội đồng lựa chọn SGK còn thiếu khâu xây dựng báo cáo UBND tỉnh về quá trình thực hiện nhiệm vụ và việc tiếp thu ý kiến đề xuất lựa chọn SGK của các cơ sở giáo dục phổ thông.

Việc lựa chọn lại SGK lớp 1, có 8/15 phòng GDĐT kiến nghị điều chỉnh danh mục SGK đã được phê duyệt và sử dụng trong các cơ sở giáo dục phổ thông năm học 2020-2021. Sở GDĐT đã tổ chức lựa chọn lại SGK theo quy định tại Thông tư 25/2020/TT-BGDĐT. Tuy nhiên, Sở GDĐT chưa báo cáo UBND tỉnh về tổng hợp các kiến nghị điều chỉnh, bổ sung danh mục SGK từ các cơ sở giáo dục phổ thông (tỉnh Đắk Lắk).

Về các vi phạm, thông báo kết luận thanh tra chỉ rõ, trong quá trình lựa chọn SGK, các hội đồng lựa chọn SGK của tỉnh Kiên Giang, Long An, các hội đồng lựa chọn SGK trung học tỉnh Đồng Tháp không xây dựng báo cáo UBND tỉnh về quá trình thực hiện nhiệm vụ và việc tiếp thu ý kiến lựa chọn SGK của các trường trung học theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 4 Thông tư 25.

Việc không tổ chức lựa chọn từ cơ sở giáo dục đối với 2 môn học Âm nhạc, Mĩ thuật (lý do không có giáo viên) ở cấp THPT là vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 2 Thông tư 25 và Công văn số 686/BGDĐT-GDTrH ngày 3/3/2022 của Bộ GDĐT (tỉnh Khánh Hòa).

Đến thời điểm thanh tra, đối với lớp 10, chỉ có 31/40 trường THPT tổ chức chọn đối với môn Âm nhạc và có 16/40 trường THPT tổ chức lựa chọn môn Mĩ thuật, chưa thực hiện theo quy định tại Công văn số 686/BGDĐT-GDTrH ngày 3/3/2022 của Bộ GDĐT (tỉnh Quảng Ngãi).

Tại Trường THPT Nguyễn Trung Trực (Kiên Giang), thiếu minh chứng thể hiện việc hướng dẫn các tổ chuyên môn, giáo viên lựa chọn SGK lớp 10. Một số biên bản lựa chọn SGK không đúng quy định tại điểm a và b khoản 1 Điều 8 Thông tư 25.