Nhiều hóa chất nguy hiểm bị sử dụng sai mục đích
Hóa chất công nghiệp nhưng sử dụng trong chế biến thực phẩm; tiền chất công nghiệp có nguy cơ sử dụng trong pha chế chất ma túy trái quy định, thậm chí bị lạm dụng trong vui chơi giải trí... Đây là khuyến cáo của Bộ Công thương về thực trạng sử dụng và quản lý hóa chất trong nước.

Theo thông tin từ Bộ Công thương, sau hơn 16 năm áp dụng vào cuộc sống, hiện nay Luật Hóa chất đã bộc lộ một số tồn tại, hạn chế như: Nhiều hóa chất nguy hiểm bị sử dụng sai mục đích. Hóa chất công nghiệp nhưng sử dụng trong chế biến thực phẩm; tiền chất công nghiệp có nguy cơ sử dụng trong pha chế chất ma túy trái quy định, hóa chất trong lĩnh vực công nghiệp và thực phẩm bị lạm dụng trong vui chơi giải trí... gây ra nhiều khó khăn cho cơ quan quản lý và doanh nghiệp.
Thực tế hiện nay có nhiều sản phẩm như sơn, mực in và keo dán, chất tẩy rửa... do trong thành phần có chứa hóa chất nguy hiểm nhưng người tiêu dùng chưa được cung cấp thông tin về các thành phần nguy hiểm hoặc thông tin còn chung chung do chưa có quy định, cảnh báo nguy hiểm về nguy cơ cháy nổ, ảnh hưởng đến sức khỏe đối với người tiếp xúc.
Bên cạnh đó, một hóa chất có thể được sử dụng trong nhiều ngành, lĩnh vực khác nhau, việc phân công trách nhiệm quản lý hóa chất giữa các ngành theo mục đích, lĩnh vực sử dụng không phù hợp với tính đa dụng của hóa chất, rất khó xác định hóa chất đang lưu thông trên thị trường sẽ được sử dụng trong lĩnh vực nào. Nhiều trường hợp doanh nghiệp khai báo mục đích sử dụng trong các lĩnh vực này nhưng sau đó lại sử dụng vào các mục đích bị cấm, hạn chế.
Theo Thứ trưởng Bộ Công thương Trương Thanh Hoài, quy định hiện hành chỉ hóa chất phải khai báo mới phải thực hiện khai báo khi nhập khẩu, dẫn đến khả năng nhiều hóa chất nguy hiểm, độc hại được nhập khẩu vào Việt Nam mà cơ quan quản lý không có thông tin, không giám sát được, tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích của các tổ chức, cá nhân tham gia chuỗi cung ứng và người sử dụng cuối cùng hóa chất này.
Để quản lý chặt chẽ việc sử dụng hóa chất cũng như tạo điều kiện cho doanh nghiệp và phân cấp, phân quyền cho các địa phương, Bộ Công thương đưa ra giải pháp: bắt buộc tổ chức, cá nhân nhập khẩu hóa chất phải khai báo thông tin trước khi thông quan qua Cổng thông tin một cửa quốc gia. Yêu cầu tổ chức, cá nhân hoạt động hóa chất cung cấp và cập nhật đầy đủ, kịp thời thông tin vào cơ sở dữ liệu hành chính, phải “xác thực dữ liệu về tổ chức, cá nhân qua VneID” khi lập phiếu mua bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt. Điều này khuyến khích ứng dụng định danh điện tử, tăng cường xác thực trực tuyến.