Những giai điệu của “Mùa mới”

Triển lãm có điểm chung: Những bức tranh phần lớn là… khổ lớn, và vẽ bằng chất liệu sơn dầu. Nếu đứng trước những bức tranh của họa sĩ Võ Tá Hùng thấy nhịp điệu khỏe khoắn, mảng miếng dứt khoát của nhà xưa xưa, phố cũ và những cây cầu thì tranh của họa sĩ Phùng Mỵ Trâm đầy nữ tính, với phong cảnh vùng cao, những sắc hoa, đặc biệt là hoa sen được chị vẽ một cách sáng tạo và tràn đầy năng lượng.

Chính sự đối lập ấy đã tạo nên một bản song tấu thị giác hiếm có: một bên là những nhịp trống rộn ràng của mùa hạ đô thị, một bên là tiếng sáo trúc mơ màng của mùa xuân nội tâm. Cả hai cùng vang lên trong một không gian Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.

Họa sĩ Phùng Mỵ Trâm - cô gái của làng Bưởi (Hà Nội), từng là một trong những sinh viên khóa đầu tiên ngành Thiết kế Thời trang Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội (1978) và gắn bó gần trọn đời nghề với vai trò họa sĩ trình bày báo chí mang đến triển lãm lần này một thế giới “nhuốm màu cổ tích và đầy mộng mơ”, như lời họa sĩ Trịnh Tuân nhận xét: “Thế giới hội họa của Phùng Mỵ Trâm là một thế giới của những câu chuyện nhuốm màu cổ tích và đầy mộng mơ… Cảnh trí trong các tác phẩm chẳng theo một luật lệ viễn cận nào, đó là một hành động có ý thức nhằm tạo ra không gian gián đoạn để giãi bày những rung cảm của bản thân trước những sự đổi thay của cảnh vật quanh mình”.

Những cánh sen hồng khổng lồ, những chiếc lá ngọc bích uốn cong như sóng, những cặp chim sẻ tròn trịa nép vào nhau dưới ánh vàng mơ - tất cả được phủ một lớp màu pastel trong suốt, tạo nên thứ “Chủ nghĩa Biểu hiện Mộng mơ” độc đáo mà chỉ riêng chị có.

Còn họa sĩ Võ Tá Hùng - người con của vùng đất Đức Thọ (Hà Tĩnh), từng nắm trong tay tấm bằng xuất sắc ngành Hội họa Hoành tráng và chiếc ghế Trưởng khoa - lại chọn cách “làm mới” chính trường phái mình được đào tạo để tìm một ngôn ngữ tự do hơn, phóng khoáng hơn. “Khác với sự tiết chế của các nghệ sĩ hiện thực khác, bảng màu của Võ Tá Hùng thường hơi chói, mạnh mẽ, nhiều khi gần với xu hướng Dã Thú… thể hiện một Chủ nghĩa Hiện thực Tình cảm, nơi màu sắc là sự phóng chiếu trực tiếp năng lượng và tình yêu của họa sĩ”- họa sĩ Trịnh Tuân nhận xét.

Cây cầu Thê Húc đỏ rực, hay nhịp cầu Long Biên lưu dấu vết thời gian, rồi những làng, những biển… tất cả được Võ Tá Hùng vẽ bằng những mảng màu tương phản mạnh, những đường cọ hào sảng, tạo nên nhịp điệu dứt khoát, gần như có thể nghe thấy tiếng va đập, tiếng gió thổi, tiếng nắng rơi.

Sự đối sánh ấy không hề làm triệt tiêu nhau mà ngược lại, làm bật lên nhau. Màu pastel dịu dàng của Phùng Mỵ Trâm bỗng trở nên lung linh hơn khi đặt cạnh những gam màu mạnh của Võ Tá Hùng. Những đường nét chắc khỏe của anh lại càng thêm phần mãnh liệt khi có sự mềm mại của chị làm nền. Họ như hai nhịp phách trong một bài dân ca: một nhịp trầm, một nhịp bổng, nhưng cùng hòa vào một giai điệu.

Vì sao đặt tên cho triển lãm là “Mùa mới” khi cả hai không còn trẻ, họa sĩ Phùng Mỵ Trâm trải lòng một cách rất giản dị: Đó là sự thu hoạch của một giai đoạn sáng tác mới, với những thay đổi về hình, bố cục, xử lý màu sắc, mang lại cảm giác tươi mới hơn, dù đề tài vẫn là những hình ảnh thân thuộc trong ký ức. Còn Võ Tá Hùng, như thường lệ, để tranh nói thay lời mình - những bức tranh khổ lớn nhất triển lãm lần này chính là lời tuyên ngôn mạnh mẽ nhất về sức sống vẫn đang căng tràn ở tuổi ngoài bảy mươi.

“Mùa mới” vì thế không chỉ là tên một triển lãm, mà là lời khẳng định rằng sáng tạo không có tuổi nghỉ hưu. Ở đó có hai nghệ sĩ đã cùng nhau bước qua nửa thế kỷ cầm cọ, vẫn miệt mài làm mới chính mình, vẫn bổ khuyết cho nhau một cách hoàn hảo, và quan trọng nhất - vẫn khiến người xem cảm nhận được nhịp đập mạnh mẽ của trái tim trước cái đẹp của đời thường.