Sau sáp nhập, nhiều địa bàn có sự khác biệt về văn hóa, tín ngưỡng, dễ phát sinh nhiều vấn đề đòi hỏi cán bộ Mặt trận phải khéo léo gắn kết, thúc đẩy phong trào thi đua và hoạt động an sinh để tạo đồng thuận. “Lửa thử vàng, gian nan thử sức”, thực tế cho thấy cán bộ Mặt trận ở Hà Tĩnh, Quảng Trị đã phát huy tinh thần xung kích, gây dựng những mô hình, cách làm hay, sáng tạo, kết nối các tầng lớp nhân dân trong “ngôi nhà chung” Mặt trận.
Nhân tố hòa hợp ở xã Kỳ Khang
Xã Kỳ Khang (Hà Tĩnh) hợp nhất từ 3 xã của huyện Kỳ Anh cũ, gồm Kỳ Thư, Kỳ Thọ và Kỳ Khang. Sau nhiều lần liên hệ đặt lịch làm việc, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Kỳ Khang Nguyễn Thế Anh mới dành thời gian cho PV Báo Đại đoàn kết. Cất vội chiếc nón và áo chống nắng vào tủ, ông Nguyễn Thế Anh nói: “Đây là vật dụng không thể thiếu của tôi trong những ngày qua”.
Hơn 1 tháng nay, ông Nguyễn Thế Anh cùng các cán bộ Mặt trận, các tổ chức đoàn thể “đi từng ngõ, gõ từng nhà”, vận động bà con thực hiện các phong trào thi đua chào mừng Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2025-2030. Chỉ trong thời gian ngắn, Mặt trận và các tổ chức đoàn thể Kỳ Khang đã huy động được hơn 300 suất quà, khởi công xây dựng 10 nhà Đại đoàn kết cho hộ khó khăn… tổng số tiền huy động đạt gần 1 tỷ đồng.
Không những vậy, 40 công trình, phần việc thiết thực chào mừng Đại hội Đảng các cấp đã và đang triển khai ở 23 thôn, xóm của xã Kỳ Khang. Để tạo sự đồng thuận trong nhân dân, theo ông Nguyễn Thế Anh, cần phải khéo léo, kiên trì và đặc biệt là thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao tăng cường giao lưu, tăng tình đoàn kết.
“Giải bóng chuyền nữ chúng tôi vừa tổ chức có sự tham gia của cả 23/23 thôn, diễn ra hết sức sôi nổi, thu hút đông đảo người dân, trở thành ngày hội lớn của xã sau khi vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp” - ông Nguyễn Thế Anh phấn khởi chia sẻ.
Trước đây, ông Nguyễn Thế Anh là Chủ tịch Liên đoàn Lao động huyện Kỳ Anh cũ, khi tham gia mô hình mới của Mặt trận ở chính quyền địa phương 2 cấp, ông hết sức băn khoăn, trăn trở. Bởi, mô hình mới đòi hỏi cán bộ Mặt trận phải gần dân, sát dân hơn, vai trò, vị thế của Mặt trận cũng khác trước.
Mặt khác, Kỳ Khang là địa phương sáp nhập từ 3 xã, trong cộng đồng dân cư có nhiều khác biệt về văn hóa, tín ngưỡng. Để nắm được tâm tư, nguyện vọng của người dân, gắn kết tình làng, nghĩa xóm, ngay khi mới bắt tay vào thực hiện nhiệm vụ, ông Nguyễn Thế Anh đã thành lập các đoàn công tác đi đến từng khu dân cư, triển khai các hoạt động cụ thể.
Ngoài ra, ông cũng yêu cầu cán bộ thôn lập các nhóm Zalo để kịp thời thông tin 2 chiều, tạo “cánh tay nối dài” cho MTTQ xã Kỳ Khang. “Nhóm Zalo phát huy hiệu quả rất tốt. Tôi quán triệt, tất cả các hoạt động, phong trào khi triển khai đều phải có kết quả cụ thể thông qua hình ảnh, video và phải rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm” – Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Kỳ Khang nói.
Hiện MTTQ và các tổ chức đoàn thể xã Kỳ Khang đã và đang triển khai nhiều mô hình có hiệu ứng mạnh mẽ, như: “Chi hội phụ nữ nói không với rác thải”, “5 không, 3 sạch”, “Tiếng kẻng an ninh”, “Ngày thứ 7 xanh”, “Ngày thứ 7 không hẹn mà gặp”… Những mô hình này đã trở thành địa chỉ tin cậy của mọi người, mọi nhà và là nơi kết nối tình đoàn kết, yêu thương, góp phần xây dựng Kỳ Khang trở thành “miền quê đáng sống, đô thị văn minh”.
Trên địa bàn xã Kỳ Khang hiện có 2 giáo xứ, 5 giáo họ, giáo dân Công giáo chiếm 15% dân số toàn xã; Phật giáo có nhiều phật tử sinh hoạt tại Chùa Am. Để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng mọi người dân, ông Nguyễn Thế Anh đã thay đổi phương thức, nội dung hoạt động của hệ thống MTTQ và các tổ chức đoàn thể theo hướng gần dân, sát dân, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người dân.
Ông Nguyễn Thế Anh cũng bày tỏ, khi mới vận hành mô hình mới của Mặt trận, không chỉ Kỳ Khang mà hầu hết các địa phương khác đều gặp nhiều khó khăn, lúng túng. “May mắn của chúng tôi là mọi vướng mắc của địa phương đều được Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Hà Tĩnh Trần Nhật Tân tận tình giải đáp và có phương án tháo gỡ tức thì, hiệu quả” - ông Nguyễn Thế Anh chia sẻ.
Xây dựng nếp sống văn minh ở từng bản làng
Xã Thượng Trạch (tỉnh Quảng Trị) được thành lập trên cơ sở sắp xếp toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của xã Tân Trạch và xã Thượng Trạch (huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình cũ). Ông Đinh Cu - Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Thượng Trạch cho hay, sau khi sắp xếp, Thượng Trạch trở thành địa phương cấp xã có diện tích tự nhiên lớn nhất tỉnh Quảng Trị với hơn 1.095km2. Hiện, toàn xã có hơn 800 hộ dân với hơn 3.600 nhân khẩu, gồm các dân tộc: Bru - Vân Kiều, Chứt và Mường, trong đó, người Bru - Vân Kiều chiếm gần 80% dân số toàn xã.
Qua hơn 1 tháng đảm nhận vị trí chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Thượng Trạch, ông Đinh Cu nhìn nhận, mỗi vị trí có những áp lực khác nhau, nhưng hiện tại, công việc của ông nhiều và có phần vất vả hơn so với khi còn làm chủ tịch UBND xã Thượng Trạch (cũ). “Hiện nay, hệ thống giao thông trên địa bàn Thượng Trạch cơ bản đã được kiên cố hóa, tuy nhiên, mỗi khi mưa lũ đến, một số nơi bị chia cắt, sạt lở, địa bàn rộng lớn càng khiến công tác vận động, tuyên truyền thêm khó khăn” - ông Đinh Cu nói.
Mô hình mới, vị trí mới đòi hỏi chủ tịch MTTQ xã Thượng Trạch phải dành nhiều thời gian để vừa nghiên cứu, học hỏi, vừa triển khai nhiệm vụ hiệu quả, gần dân. Ban ngày, ông Đinh Cu đến các bản làng để tuyên truyền, vận động, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân dân. Ban đêm, ông tranh thủ nghiên cứu các văn bản để kịp thời ban hành đến hệ thống Mặt trận và các tổ chức đoàn thể.
“Với đặc thù của Thượng Trạch và yêu cầu thay đổi trong mô hình mới của Mặt trận, để thực hiện hiệu quả công tác vận động, tuyên truyền, tôi nhìn nhận, mình phải hiểu rõ phong tục, tập quán, thói quen sinh hoạt của từng từng gia đình để triển khai các phong trào, các cuộc vận động phù hợp” - ông Đinh Cu chia sẻ.
Nhắc đến việc sắp xếp lại địa giới hành chính và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, ông Đinh Cu cho hay, một số vùng của các bản ở xa như A Ki, Troi, Đồng Cú… chưa có điện lưới, không có sóng điện thoại nên người dân không cập nhật kịp thời các thông tin này.
Thời điểm đó, các đoàn công tác gồm đại diện của Đảng ủy, UBND, MTTQ và các tổ chức đoàn thể, cơ quan chức năng về từng thôn bản, từng gia đình để thông tin, tuyên truyền cho người dân. “Đến nay người dân trên địa bàn xã đã hiểu và rất đồng thuận với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Bà con cũng rất vui khi các thủ tục hành chính được xử lý tại Trung tâm phục vụ hành chính công của xã vì nhanh chóng, thuận tiện” - ông Đinh Cu chia sẻ.
Hiện xã Thượng Trạch đã và đang triển khai nhiều mô hình hay, cách làm phù hợp thực tiễn như mô hình “Đồng hành cùng chia sẻ với người đồng bào”; “Đảng viên bám nhà dân”… Đặc biệt, để các mô hình phát huy hiệu quả cao nhất, cán bộ Mặt trận và các tổ chức đoàn luôn bám sát cơ sở, “cầm tay, chỉ việc”, đồng hành cùng bà con triển khai từng phần việc cụ thể để mỗi chủ trương, phong trào thi đua không chỉ dừng lại trên giấy tờ mà thật sự đi vào cuộc sống, mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng.
Công tác Mặt trận song hành cùng mô hình chính quyền 2 cấp
Song song với việc hình thành chính quyền địa phương 2 cấp và mô hình mới của MTTQ, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh Hà Tĩnh đã kịp thời hướng dẫn cho Mặt trận xã, phường kiện toàn tổ chức, bộ máy; ban hành các quy chế; triển khai ngay những phần việc đúng chức năng, nhiệm vụ theo hướng sát với người dân. Ngoài ra, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Hà Tĩnh liên tục nắm bắt tình hình từ cơ sở, tiến hành giám sát thường xuyên, từ đó rút ra những kinh nghiệm giải quyết khó khăn, bất cập ở cơ sở.
(còn nữa)