Phố Phùng Hưng sắp 'mặc áo' mới

Mô hình “Bích họa trên phố Phùng Hưng”.

Hội tụ ý tưởng văn hóa

Dự án “Bích họa trên phố Phùng Hưng” được xây dựng trên cơ sở chương trình “Đưa nghệ thuật vào không gian sống” do UN-Habitat phối hợp với Quỹ giao lưu quốc tế Hàn Quốc và UBND quận Hoàn Kiếm triển khai từ năm 2015.

Địa điểm triển khai là mặt vòm phía đông phố Phùng Hưng (đoạn từ ngã ba Phùng Hưng-Lê Văn Linh đến phố Hàng Cót), được UBND TP Hà Nội chính thức phê duyệt theo Thông báo số 930/TB-UBND 14/8/2017.

Cụ thể, về kế hoạch, ông Phạm Tuấn Long - phó chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm cho biết, Dự án trên sẽ được triển khai ngay trong tháng 10 và sẽ hoàn thành vào cuối tháng 11.

Trong đó, toàn bộ phố Phùng Hưng có 131 cổng vòm thì đã có 4 cổng được đục ra để phục vụ giao thông. Còn lại 127 cổng vòm sẽ được chia thành 3 giai đoạn để triển khai.

Dự án “Bích hoạ trên phố Phùng Hưng” nằm trong giai đoạn 1. Giai đoạn 2 sẽ tác động đến các cổng vòm từ đoạn phố Phùng Hưng đến phố Hàng Cót (mở vòm để phục vụ không gian văn hoá của Hà Nội). Giai đoạn 3 sẽ tác động vào các cổng vòm từ Cửa Đông đến phố Lê Văn Linh.

Bên cạnh mục tiêu chia sẻ thông tin dự án, tọa đàm còn giới thiệu 11 tác phẩm nghệ thuật của các nghệ sĩ Việt Nam và Hàn Quốc, được triển lãm trong khuôn viên Tòa nhà Xanh Một Liên hợp quốc trước khi chính thức thi công tại phố Phùng Hưng.

Các tác phẩm truyền tải thông điệp về một thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến đang đứng trước những đổi thay to lớn, song vẫn luôn gìn giữ những truyền thống và tinh hoa văn hóa để ghi dấu ấn trong lòng người dân Việt Nam và bạn bè quốc tế.

Đơn cử, như tác phẩm vòm đá 65 của tác giả Lê Giang với đề xuất dựng một bảo tàng mini về lịch sử cây cầu Long Biên cũng như lịch sử của Bức tường qua các thời kỳ, dưới dạng 1 tủ kính chịu lực trong suốt.

Hay tác giả Cấn Vân Anh với đề xuất vẽ một bức tranh giả bức tường như chưa hề bị xây kín bít, với một con đường xuyên qua, và tác giả như một thanh niên hiện đại đang đối diện với những giá trị lịch sử.

Tác giả Dương Mạnh Quyết lại đề xuất 1 tác phẩm sắp đặt điêu khắc như một trò chơi tương tác. Quyết dựa vào ký ức về chợ xe máy Phùng Hưng từng nổi tiếng một thời những năm mở cửa sau bao cấp.

Chiếc xe Honda “Kim vàng giọt lệ” thần thánh đã trở thành một biểu tượng đáng mơ ước của giá trị một đời sống mới những năm mở cửa.

Tác giả Nguyễn Thế Sơn đề xuất dựng mô hình một máy nước công cộng như trên chính con phố Phùng Hưng này đã từng có một thời những năm còn bao cấp.

Câu chuyện những em bé xếp hàng chờ lấy nước gợi nhớ một kỷ niệm khó phai về một thời kỳ khó khăn của Hà Nội những cũng đầy ắp ký ức đẹp về những vỉa hè lòng đường bỗng trở thành những nơi sinh hoạt chung, kết nối cộng đồng…

Tìm sự đồng thuận

Họa sĩ Nguyễn Thế Sơn- đại diện nhóm các nghệ sĩ trong Dự án cho biết: “Đây là một dự án đặc biệt đối với tôi. Nhận lời mời từ ý tưởng đề xuất của quận Hoàn Kiếm, tôi thấy đây là một dịp tốt để biến bức tường lịch sử trên đoạn phố Phùng Hưng trở thành một bối cảnh nghệ thuật của cộng đồng”.

Cũng theo ông Sơn, thông qua đây thu hút người xem và tạo ra sự tương tác mạnh mẽ với các hoạt động chung quanh phố đi bộ nói riêng và các hoạt động văn hóa nghệ thuật sau này nói chung.

Đây cũng là một dịp để nghệ thuật cộng đồng – với nhiều yếu tố của nghệ thuật đương đại tới gần công chúng.

“Mục tiêu tương tác tối đa được đặt ra ngay từ giai đoạn đầu cho tác phẩm tham dự. Sau dự án này, các bức tranh trên những vòm cầu của bức tường đá Phùng Hưng sẽ là mảnh ghép nghệ thuật thu hút người dân và du khách quốc tế, trở thành một điểm nhấn văn hóa sáng tạo và thụ vị tại phố cổ Hà Nội”- ông Sơn cho hay.

Tuy nhiên, dường như để thực hiện được dự án vẫn còn đó sự “chông chênh”. Theo KTS Trần Huy Ánh, Dự án đang đứng trước những thách thức lớn bởi vị trí đang đặt trong không gian cổ kính Hà Nội.

Ở đó, các kiến trúc sư và nghệ sĩ hai nước đang vướng ở vấn đề diễn đạt được tài năng, tình cảm của mình dành chính cho người dân đang sống tại Phùng Hưng.

Đồng quan điểm, KTS Nguyễn Hồng Thục - Viện Bảo tồn Kiến trúc cũng cho rằng, với 127 mái vòm nên tránh nhắc tới Hồ Gươm và chợ Đồng Xuân bởi các địa điểm đã ở ngay gần. Việc trang trí phải dựa trên quan điểm về nghệ thuật không phải là bức tranh lắp ghép với nhau một cách đơn giản.

Trong đó phải thêm tính liên tục của cảnh quan, ký ức. Chứ không phải ý tưởng của từng cá nhân ghép lại. Nếu đã có sự chung tay của các sinh viên nên để các em làm chủ đề.

Về phía Hàn Quốc, theo ông Park Kyong Chul- trưởng đại diện Quỹ Giao lưu Quốc tế Hàn Quốc tại Hà Nội cho biết: “Tôi muốn nhấn mạnh tính giao lưu và tính cộng đồng của dự án.

Đây không chỉ là một dự án nghệ thuật thông thường với mục đích trang hoàng lại diện mạo của một công trình, mà là một diễn đàn cho nghệ sĩ hai nước sáng tạo”.

Cũng theo ông Park, đây còn là cơ hội để đánh thức những giá trị di sản của văn hóa. Khi sống và làm việc tại Hà Nội, ông đã nhìn thấy cái “chất” của người Hà Nội đang hòa lẫn trong dòng chảy sôi động của quá trình đô thị hóa và đô thị hóa.