Phó Thủ tướng Lê Văn Thành quán triệt 3 vấn đề lớn đối với cao tốc Bắc - Nam: Bảo đảm chất lượng, tiến độ và chống thất thoát, tham nhũng, tiêu cực. “Ba mục tiêu này phải song hành với nhau. Tiến độ mà ỳ ra thì lấy đâu chất lượng công trình tốt. Càng chậm thì càng tiêu cực…”.
Sáng 9/3, Ban chỉ đạo của Chính phủ triển khai thực hiện dự án xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông và dự án Cảng hàng không quốc tế (sân bay) Long Thành (Ban Chỉ đạo) họp phiên đầu tiên.
Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, Trưởng Ban Chỉ đạo chỉ trì phiên họp. Tham dự có các Phó Trưởng ban là Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể và Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị và các ủy viên, lãnh đạo các tỉnh, thành phố có dự án đi qua.
Đến 30/6 hoàn thành bàn giao mặt bằng
Báo cáo tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Duy Lâm cho biết, “Đến nay, việc triển khai dự án cơ bản đang bám sát theo kế hoạch”, tuy nhiên, khối lượng công việc còn lại phải hoàn thành để đảm bảo đủ điều kiện phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi các dự án còn rất lớn như: Thủ tục lập hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, đất rừng và đất trồng lúa nước hai vụ; Lập, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường; Lập phê duyệt khung chính sách giải phóng mặt bằng…
Đã có 5/12 tỉnh có văn bản thỏa thuận về hướng tuyến và các công trình trên tuyến. Bộ GTVT đề nghị 7/12 tỉnh còn lại hoàn thành công tác thỏa thuận trước ngày 10/3/2022. Các địa phương đã cung cấp danh sách, vị trí mỏ vật liệu, vị trí đổ thải cho 12/12 dự án, hiện nay các đơn vị tư vấn đang thực hiện thí nghiệm chất lượng vật liệu, dự kiến hoàn thành trước ngày 20/3/2022.
Về công tác lập hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, đất rừng và đất trồng lúa nước hai vụ, tiến độ yêu cầu trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước ngày 20/4/2022, đây là đường găng tiến độ của dự án do liên quan đến nhiều bộ, ngành, địa phương.
Về dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 1, Thứ trưởng Nguyễn Duy Lâm cho biết, hiện nay, trong số 11 dự án thì hiện có 1 dự án đã hoàn thành, 7/10 dự án cơ bản đáp ứng tiến độ yêu cầu. Bộ Giao thông vận tải đề nghị địa phương tiếp tục quan tâm giải quyết dứt điểm các thủ tục liên quan đến cấp phép, chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng, đền bù GPMB đường vào khai thác các mỏ đất.
Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể nhấn mạnh, 4 dự án: Mai Sơn - QL45; Cam Lộ - La Sơn; Dầu Giây - Phan Thiết; Phan Thiết - Vĩnh Hảo phải hoàn thành trong 2022. Đối với các dự án chuẩn bị triển khai sắp tới theo Nghị quyết 18 của Chính phủ, Bộ GTVT bám sát tiến độ theo yêu cầu.
“Đến ngày 15/3, 12 dự án thành phần giai đoạn 2 sẽ bàn giao mốc giới mặt bằng cho các địa phương để các hội đồng đền bù giải phóng mặt bằng của các địa phương triển khai thực hiện”, Bộ trưởng nói.
“Tới 30/4 sẽ bàn giao giai đoạn 2, từ 30/5 - 30/6 bàn giao giai đoạn 3. Như vậy là 30/6 sẽ bàn giao hoàn thành 100%” để đồng loạt khởi công dự án cao tốc giai đoạn 2 từ cuối 2022, "các địa phương phải rất quyết liệt trong giai đoạn này".
Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị nêu rõ, qua kiểm tra, cơ bản công tác thi công tuân thủ quy định về chất lượng, chưa để xảy ra sự cố. Chỉ ra một số tồn tại trong thi công các dự án, Bộ trưởng nhấn mạnh, việc đẩy nhanh tiến độ là cần thiết, nhưng cần hết sức quan tâm đến chất lượng. Xử lý nghiêm các nhà thầu sử dụng vật liệu không đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng.
Bảo đảm tiến độ, chất lượng
“Chúng ta xác định trong cả thệ thống chính trị, từ Trung ương đến địa phương, đây là công trình cao tốc có ý nghĩa đặc biệt quan trong đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương. Và khi hoàn thành, sẽ làm thay đổi diện mạo đất nước”, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành mở đầu phát biểu kết luận.
Không chỉ có ý nghĩa kinh tế, tuyến cao tốc dài hơn 2.000 km nối liền hai miền Nam – Bắc còn có ý nghĩa chính trị rất lớn, là sự mong mỏi của nhiều thế hệ sau khi đất nước thống nhất được 47 năm.
Lãnh đạo Đảng, Nhà nước rất quan tâm, chỉ đạo ưu tiên nguồn lực cho cao tốc Bắc – Nam, với cả 2 giai đoạn, gồm 654 km của giai đoạn 1 và 729 km của giai đoạn 2 là 266.000 tỷ đồng. Bộ Chính trị đã có kết luận, khẳng định đây là dự án đặc biệt quan trọng của đất nước, cần phải tập trung nguồn lực để sớm hoàn thành, bảo đảm tiến độ, chất lượng, hiệu quả, công khai, minh bạch, đúng quy định của pháp luật.
Quốc hội ban hành Nghị quyết cho phép triển khai nhiều cơ chế chính sách đặc thù để huy động nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ đầu tư. Chính phủ cũng đã có Nghị quyết 18 với nhiều giải pháp quyết liệt, các mốc tiến độ cụ thể.
Về kết quả thực hiện, giai đoạn 1 của dự án đang triển khai tốt, giải phóng mặt bằng cơ bản hoàn thành, nguồn vật liệu xây dựng cơ bản đáp ứng nhu cầu. Khối lượng xây dựng tổng thể đạt trên 30%.
“Trong năm nay, chúng ta phải hoàn thành 361 km cao tốc, trong số này, có nhiều dự án mà khối lượng xây lắp mới hoàn thành khoảng 30%, còn 70% cần hoàn thành trong 9 tháng nữa. Nếu công tác đền bù chậm hoặc vật tư thiếu thì việc hoàn thành 654 km cao tốc vào năm 2024 rất khó”, Phó Thủ tướng nói.
Đối với giai đoạn 2, vẫn còn 8/12 địa phương chưa thành lập được Ban chỉ đạo, Hội đồng đền bù, hỗ trợ tái định cư. “Việc này không khó. Điều kiện giống nhau cả nhưng các địa phương khác đã thành lập rồi”, Phó Thủ tướng nêu rõ. “Mốc tiến độ chúng ta tính từng ngày, trong khi khối lượng công việc còn rất lớn”. “Các địa phương không được chủ quan, phải tập trung cao hơn nữa”.
“Nếu các nhà thầu xây dựng chậm tiến độ thì kiên quyết thay thế”, Phó Thủ tướng nói.
Hoàn thành lập khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các dự án thành phần thu hồi đất liên quan đến nhiều tỉnh, thành phố trước ngày 8/4, để Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm tra, trình Thủ tướng Chính phủ quyết định.
Phó Thủ tướng yêu cầu 8 địa phương còn lại chưa thành lập ban chỉ đạo và hội đồng đền bù, hỗ trợ tái định cư thì cần hoàn thành công việc này trong ngày 10/3. Trên cơ sở đó, phối hợp với Bộ GTVT lựa chọn các nhà tư vấn về tái định cư, khung chính sách giải phóng mặt bằng…
Nêu rõ đây là công trình trọng điểm quốc gia, Phó Thủ tướng quán triệt ba vấn đề lớn: bảo đảm chất lượng, tiến độ và chống thất thoát, tham nhũng, tiêu cực. “Ba mục tiêu này phải song hành với nhau. Chống tham nhũng tốt thì sẽ đẩy chất lượng công trình. Tiến độ mà ỳ ra thì lấy đâu chất lượng công trình tốt. Càng chậm thì càng tiêu cực, chất lượng càng kém”.