Phối hợp kịp thời ngăn chặn bạo lực học đường
Chỉ trong thời gian ngắn, nhiều tỉnh, thành phố liên tiếp xảy ra các vụ bạo lực học đường khiến dư luận không khỏi lo lắng. Điểm chung của các vụ việc đã để lại nhiều tổn thương rất lớn về tâm sinh lí cho nạn nhân. Nặng nề hơn đã có học sinh phải mất mạng bởi vấn nạn này. Câu chuyện về bạo lực học đường sẽ còn âm ỉ nếu người lớn, những người có trách nhiệm không dành sự quan tâm, gần gũi nhiều hơn với con trẻ.
Đáng báo động
Rúng động dư luận cả nước mới đây là vụ nam sinh lớp 12 ở Thanh Hóa bị nam sinh lớp 11 đâm chết sau cuộc ẩu đả do mâu thuẫn. Rồi đến các vụ bạo lực học đường ở TP Hồ Chí Minh, vụ ở Huế, Đăk Lăk…
Thêm một địa phương khác ở khu vực miền Tây vốn được cho là hiền hòa, chân chất đó là tỉnh An Giang, chỉ từ khoảng cuối tháng 9/2025 đến ngày 18/10/2025 đã có tới 3 vụ bạo lực học đường được phát hiện (sau khi có clip tung lên mạng xã hội).
Vụ thứ nhất xảy ra ở xã Vân Khánh, nữ sinh D.T.A, học sinh lớp 8 bị nhóm bạn nữ đánh hội đồng nhập viện. Thậm chí còn có thông tin sau khi đánh nữ sinh, một số người bạn phía đánh hội đồng còn lên mạng xã hội đe dọa, thách thức gia đình nạn nhân. Lo sợ bị tiếp tục hành hung gia nữ sinh A sau khi xuất viện phải chuyển trường.
Vụ thứ hai là nữ sinh N.T.H.T, cũng học sinh lớp 8 ở xã Chợ Vàm bị 2 nam sinh đấm, đạp thẳng vào mặt khiến nữ sinh té ngửa xuống nền gạch, không dám kháng cự lại. Điều đáng buồn và lo lắng mặc dù chứng kiến vụ việc nhưng thay vì can ngăn một số học sinh khác đứng đó lại thản nhiên dùng điện thoại quay lại nói cười như không có chuyện gì, thậm chí là cổ vũ cho vụ việc.
Vụ thứ ba xảy ra ở xã Bình Thạnh Đông, nam sinh B và nam sinh Tr. do mâu thuẫn đã hẹn nhau đến một khu đất trống để giải quyết mâu thuẫn. Trong lúc 2 bạn đang đánh nhau thì bỗng đâu T. từ bên ngoài cầm gậy 3 khúc xông vào đánh vào đầu B. khiến máu chảy rất nhiều.
Qua quan sát cho thấy hầu hết các vụ việc xảy ra đều có nhiều bạn học khác đứng xung quanh chứng kiến, nhưng các bạn không can ngăn mà còn sử dụng điện thoại ghi lại cảnh bạo lực học đường, thậm chí tung hô rồi cổ vũ rồi tung lên mạng xã hội như một chiến tích, như một câu chuyện hot.
Kịp thời phát hiện, ngăn chặn bạo lực học đường từ “trứng nước”
Qua trao đổi với các phụ huynh
hầu hết đều rất bức xúc, cho rằng học sinh này vô cảm, chưa nhận thức sâu sắc được tác hại của bạo lực học đường? Phải chăng các em bị những
thứ độc xấu ở mạng xã hội đang bào mòn làm hư tính cách của các em
Theo lý giải của các chuyên gia giáo dục, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng bạo lực học đường ngày càng xảy ra nhiều hơn và tính chất nguy hiểm hơn. Song, tựu trung lại phần nhiều do thiếu kỹ năng sống nên các em chọn cách giải quyết mâu thuẫn tiêu cực.
Các chuyên gia còn chỉ ra rằng, công tác giáo dục đạo đức, kỹ năng sống, quản lý cảm xúc và giải quyết mâu thuẫn ở trường còn nhiều khó khăn; thiếu các kênh hỗ trợ tâm lý, chưa kịp thời phát hiện học sinh có nguy cơ bị bạo lực học đường.
Tiến sĩ Nguyễn Hữu Thọ - Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Kiên Giang cho rằng: Hiện nay, tác động của xã hội - mạng xã hội ảnh hưởng tiêu cực đến học sinh rất lớn. Trên các nền tảng mạng xã hội rất nhiều clip tiêu cực, thiếu chuẩn mực, mất giá trị đạo đức… cứ xuất hiện với tần số rất cao cũng ảnh hưởng rất lớn đến giới trẻ.
Ngoài ra, có nhiều phụ huynh gần như giao hoàn toàn việc giáo dục con em cho nhà trường mà ít quan tâm đến quá trình phát triển tâm lý, kỹ năng sống của học sinh. Trong khi đó, các hành vi từ lời nói, hành động thiếu chuẩn mực của người lớn cũng khiến học sinh mô phỏng hành vi tiêu cực…
Còn thạc sĩ Nguyễn Hoàng Thiên - Giảng viên Trường Đại học Kiên Giang chia sẻ, qua các sự việc gần đây xảy ra ở một số nơi dù bên ngoài trường học, nhưng về bản chất đó cũng là các vụ bạo lực học đường và hậu quả để lại là rất nghiêm trọng.
“Vấn nạn này gây ra những hậu quả trầm trọng về tinh thần của trẻ như rối loạn lo âu, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ, chán học và bỏ học. Đặc biệt, bạo lực học đường là một trong những nguyên nhân dẫn đến hành vi tự tử của học sinh”, Thạc sĩ Thiên nói.
Theo vị Thạc sĩ này, bạo lực học đường có nguyên nhân lớn từ sự phối hợp lỏng lẻo giữa nhà trường - gia đình - xã hội… Để chấm dứt vấn nạn bạo lực học đường, Thạc sĩ Thiên gợi ý cần có biện pháp phòng ngừa để có thể phát hiện sớm các vụ bạo lực học đường.
Các bậc phụ huynh cần thường xuyên phối hợp với nhà trường để theo dõi quá trình học tập và sinh hoạt của con mình tại trường. Bên cạnh đó, để bảo vệ trẻ khỏi vấn nạn nghiêm trọng này, gia đình và nhà trường cần giáo dục cho trẻ các kỹ năng cần thiết phòng tránh bạo lực học đường.
“Thực tế, hầu hết trẻ đều không dám nói với cha mẹ về việc mình bị đánh vì xấu hổ, tự ti; thậm chí sợ lại bị đánh tiếp vì dám “méc” người lớn. Do đó, phụ huynh, thầy cô giáo nên động viên trẻ chủ động báo ngay cho nhà trường và gia đình khi bị bắt nạt hoặc thấy bạn bị bắt nạt. Trẻ cần mạnh dạn báo cho người lớn biết về việc bị bạn bè đe dọa… trước khi sự việc đáng tiếc xảy ra”, thạc sĩ Thiên nói.
Còn Tiến sĩ Nguyễn Hữu Thọ thì khuyến nghị, các trường học cần thành lập các mô hình: Lớp học không bạo lực, câu lạc bộ giúp bạn, tổ hòa giải học sinh, hòm thư xanh giải tỏa cảm xúc…để học sinh được hỗ trợ, chia sẻ.
Tăng cường sinh hoạt chuyên đề về giá trị sống, giáo dục đạo đức, kỹ năng giải quyết mâu thuẫn…để học sinh hiểu rõ hậu quả của bạo lực. Đồng thời, xây dựng và triển khai bộ quy tắc ứng xử văn hóa học đường…
Đặc biệt, từ vụ học sinh đâm bạn tử vong ở Thanh Hóa, các chuyên gia giáo dục và người dân đề nghị ngành giáo dục cần xem lại tính hiệu quả của các hình thức kỷ luật đối với học sinh cá biệt hiện nay.
Dù rằng bản chất của giáo dục là nhân văn là hướng con người đến chân thiện mỹ; song nếu chỉ dừng lại ở kiểm điểm, tường trình mà không có sự răn đe mạnh hơn thì sẽ không bao giờ triệt để mầm mống bạo lực học đường.
Gia đình là yếu tố then chốt
Nhiều người cũng bày tỏ đồng tình với dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều về xử phạt hành chính trong lĩnh vực giáo dục do Bộ Giáo dục và đào tạo vừa công bố mới đây. Cụ thể, học sinh xúc phạm, xâm phạm thân thể giáo viên, bạn học có thể bị buộc cách ly tạm thời hoặc chuyển đến cơ sở chuyên biệt. Ngoài ra, sẽ bị phạt tiền từ 5 - 10 triệu đồng...
Liên quan tình trạng bạo lực học đường, Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh An Giang có công văn gửi các điểm trường về công tác tăng cường quản lý, giáo dục học sinh, phòng chống bạo lực học đường trong các cơ sở giáo dục trên địa bàn, yêu cầu người đứng đầu các điểm trường tăng cường quản lý, giáo dục học sinh; nắm bắt tâm lý, các mối quan hệ bạn bè và nếu thấy có thái độ bất thường thì can thiệp kịp thời. Các điểm trường cần đẩy mạnh các tổ tư vấn tâm lý, công tác xã hội trong trường học, giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng giải quyết mâu thuẫn, ứng xử văn hóa trong học đường, hỗ trợ học sinh rèn luyện đạo đức.
“Thủ trưởng cơ sở giáo dục trực thuộc phải chịu trách nhiệm trực tiếp trước Giám đốc Sở nếu để xảy ra các vụ việc học sinh vi phạm đạo đức, lối sống nghiêm trọng, có tính chất bạo lực, xâm hại hoặc gây ảnh hưởng xấu đến uy tín nhà trường, địa phương”, văn bản của Sở Giáo dục và đào tạo An Giang nêu.
“Buộc học sinh cá biệt cách ly tạm thời không chỉ giúp bản thân học sinh và phụ huynh thấy được mức độ nghiêm trọng của vấn đề để sửa chữa mà còn mang tính răn đe, làm gương cho các học sinh khác. Tôi nghĩ mạnh tay cũng là một cách hiệu quả để ngăn chặn bạo lực học đường trong giai đoạn hiện nay”, thầy Đỗ Ngọc Bình, một giáo viên hưu trí ở phường Rạch Giá chia sẻ.
Bên cạnh đó thầy Bình còn cho rằng, trách nhiệm của gia đình, cha mẹ của học sinh mới là yếu tố quyết định trong vấn nạn bạo lực hiện nay. Bởi, một gia đình có gia phong, nền nếp, quan tâm dạy dỗ con cái nghiêm khắc sẽ không thể có chuyện con cái hành xử bạo lực ghê rợn như các clip đăng tải trên mạng xã hội được. “Suy cho cùng, cha mẹ một khi không quan tâm gần gũi, giáo dục con cái tốt, để con cái đua đòi học theo cái xấu thì có hàng chục nhà trường, thầy cô giáo cũng đành “bó tay” với con cái của họ”, thầy Bình nói.
