Phụ nữ và 'gánh nặng kép' từ biến đổi khí hậu

Gánh nặng chồng chất

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, nhiệt độ cao kỷ lục ở Ấn Độ, Nigeria và Mỹ có thể khiến 204.000 phụ nữ ở mỗi quốc gia này tử vong trong một năm. Các nhà khoa học cho biết, các đợt nắng nóng đang phá vỡ các kỷ lục trên khắp thế giới và việc tiếp tục giải phóng khí thải làm nóng hành tinh sẽ đẩy nhiệt độ toàn cầu lên mức chưa từng có trong những năm tới.

Sức nóng gây suy nhược sẽ ảnh hưởng đến phụ nữ, buộc họ phải làm việc nhiều giờ hơn - chẳng hạn như ở ngoài trời trong trang trại, hoặc làm công việc nội trợ.

Với số ngày nắng nóng trung bình được dự đoán sẽ tăng ít nhất gấp đôi vào năm 2050 ở Ấn Độ, Nigeria và Mỹ, phụ nữ từ các cộng đồng nghèo nhất sẽ phải chịu tác động nặng nề nhất đối với năng suất làm việc của họ.

Theo nghiên cứu, những thiệt hại về năng suất liên quan đến nhiệt độ ước tính khoảng 120 tỷ đô la Mỹ mỗi năm trên 3 quốc gia này là do công việc gia đình không được trả lương và liên quan đến việc thiếu khả năng tiếp cận thiết bị làm mát trong nhà.

Tổ chức Năng lượng bền vững cho mọi người (SEforALL) - một tổ chức hoạt động về tiếp cận năng lượng cho biết, đến năm 2030 khoảng 1,2 tỷ người nghèo ở nông thôn và thành thị trên toàn cầu sẽ phải sống và làm việc trong nền nhiệt độ không được đảm bảo làm mát, trong đó có 323 triệu người ở Ấn Độ.

Ở các quốc gia như Nigeria, nắng nóng cũng làm nghiêm trọng thêm triệu chứng của các bệnh nhiệt đới như sốt rét, sốt vàng da. Nhiều phụ nữ phải chịu “gánh nặng kép” khi vừa chăm sóc bản thân vừa chăm sóc các thành viên gia đình, khiến họ phải làm việc trong nhiều giờ.

Các bác sĩ ở Nigeria, nơi thường xuyên bị cắt điện, đang kêu gọi các bệnh viện cải thiện hệ thống thông gió. Họ cũng khuyến cáo phụ nữ mang thai nên nghỉ ngơi ít nhất 3 tiếng nếu làm việc ngoài trời.

Ông Samuel Adebayo, bác sĩ ở Lagos, Nigeria cho biết: “Phụ nữ mang thai có nguy cơ tử vong do sốc nhiệt vì nhiệt độ cao ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi và gây thêm rủi ro cho sức khỏe tổng thể của người mẹ trong tương lai”.

Theo bác sĩ Selvaseelan Selvarajah, hiện đang làm việc tại London (Anh), phụ nữ da đen có nguy cơ tử vong khi sinh con cao gần gấp 4 lần so với phụ nữ da trắng, biến đổi khí hậu sẽ chỉ làm trầm trọng thêm những thách thức mà họ phải đối mặt. Trong khi người giàu có thể mua máy điều hòa không khí và trả tiền điện thì người nghèo không thể.

“Trong những khu nhà tồi tàn, ngay cả khi có máy điều hòa thì người nghèo vẫn phải trả hàng trăm USD tiền điện mỗi tháng, vì vậy họ sẽ không muốn bật nó lên” - bác sĩ Selvarajah nói.

Giảm thu nhập vì nắng nóng

Nông dân Savitri Devi, 40 tuổi, đã trải qua mùa hè khắc nghiệt ở bang Uttar Pradesh, miền Bắc Ấn Độ. Ông phải làm việc trên những cánh đồng ở nhiệt độ cao tới 44 độ C, nơi nhiều người đã tử vong trong đợt nắng nóng ở bang này vào tháng 6 năm nay.

Báo cáo cho thấy, phụ nữ ở Ấn Độ mất gần 1/5 số giờ làm việc được trả lương của họ vì nắng nóng và thời tiết nóng khắc nghiệt đang đẩy tiền lương của phụ nữ xuống dưới mức nghèo khổ trong lĩnh vực nông nghiệp, vốn chiếm 70% tổng số việc làm của phụ nữ.

“Tôi bị ốm và tiền lương của tôi bị cắt cho mỗi giờ bị mất do nắng nóng. Nhưng tôi vẫn phải làm việc để kiếm tiền” - bà Devi, người kiếm được 250 rupee (3 USD) cho 8 giờ làm việc mỗi ngày chia sẻ.

Các chuyên gia lao động cho biết, nhiệt độ tăng cao đã tạo thêm gánh nặng đối với phụ nữ nghèo ở nông thôn. Khi hạn hán ảnh hưởng đến thu hoạch mùa màng và thúc đẩy đàn ông di cư khỏi các làng để tìm kiếm công việc thay thế, phụ nữ bị bỏ lại phía sau để chăm sóc việc đồng áng và gia đình.

Theo ông Benoy Peter - Giám đốc điều hành của Trung tâm Di cư và Phát triển Toàn diện, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Kerala, hầu hết các công việc nông nghiệp ở vùng nông thôn Ấn Độ trở thành gánh nặng vô hình đối với phụ nữ khi những người đàn ông di cư đến các thành phố.

“Phụ nữ làm công việc đồng áng, chăm sóc người già và trẻ em. Nhưng nếu họ ngã bệnh, không có ai đưa họ đến cơ sở y tế” – ông Peter nói.

Bà McLeod của Arsht-Rock (một đơn vị nghiên cứu các hành động giảm thiểu và ứng phó với BĐKH) cho biết, mọi người bắt đầu hiểu tác động của sóng nhiệt, từ góc độ tài chính và sức khỏe, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải hành động khẩn cấp để bảo vệ tính mạng người dân.

“Tất cả những ca tử vong và mắc bệnh liên quan đến nắng nóng đều có thể ngăn chặn được. Chúng tôi mong rằng mọi người nên cẩn trọng - bà McLeod nói.

Theo SEforALL, tổ chức hoạt động về tiếp cận năng lượng do Liên hợp quốc hậu thuẫn, khoảng 1,2 tỷ người nghèo ở nông thôn và thành thị trên toàn cầu dự kiến sẽ phải sống trong điều kiện không có hệ thống làm mát vào năm 2030. Trong đó, chỉ riêng ở Ấn Độ có 323 triệu người. Báo cáo cũng cho thấy phụ nữ dành thời gian làm việc nhà gần gấp đôi thời gian so với nam giới, như chăm sóc con cái hoặc cha mẹ già, dọn dẹp nhà cửa. Và nếu không có đủ kinh tế mua điều hòa sẽ ảnh hưởng nhiều hơn đến năng suất lao động của họ.