Sáng 19/5, UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, Bộ Quốc phòng đã thống nhất chủ trương để tỉnh sử dụng lực lượng quân đội đánh sập các hầm lò khai thác vàng trái phép ở Vườn quốc gia (VQG) Sông Thanh.
Theo Công văn số 1327/BQP-TM, Bộ Quốc phòng nhất trí giao Quân khu 5 phối hợp với các lực lượng chức năng của địa phương, tham mưu cho cấp ủy đảng, chính quyền địa phương giải quyết tình trạng khai thác vàng trái phép tại khu vực huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam.
Theo đó, sau khi hoàn thành việc tuyên truyền, vận động, giải tán, đưa hết những người khai thác vàng trái phép ra khỏi khu vực quy định, địa phương được phép sử dụng lực lượng chuyên môn (công binh) và thuốc nổ để tiến hành phá hủy các hầm, lò khai thác vàng trái phép.
Quá trình tổ chức thực hiện đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam chỉ đạo các lực lượng chức năng của địa phương tham gia bảo vệ hiện trường bảo đảm an ninh, an toàn chặt chẽ, tránh để xảy ra các sự cố.
Bộ Quốc phòng cũng giao Quân khu 5 chỉ đạo và phê duyệt kế hoạch của Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Nam về việc sử dụng lực lượng, vật chất nổ (thuốc nổ), phương án tham gia phá, dỡ hầm lò khai thác vàng trái phép; quá trình triển khai, thực hiện theo đúng pháp luật của Nhà nước, quy định của Quân đội, bảo đảm an toàn tuyệt đối về mọi mặt.
Trước đó, UBND tỉnh Quảng Nam đã có quyết định thành lập Ban Chỉ đạo đánh sập các hầm lò khai thác vàng trái phép trong lâm phận VQG Sông Thanh.
Lãnh đạo tỉnh Quảng Nam đã đi kiểm tra thực địa tại và xác định có hàng chục hầm lò khai thác vàng trái phép được đào nối chằng chịt ngay dưới lòng đất thuộc vùng lõi VQG Sông Thanh.
Ông Đinh Văn Hồng, Giám đốc VQG Sông Thanh cho biết, đơn vị đã xây dựng kế hoạch liên quan đến việc phá hủy các hầm, lò khai thác vàng trái phép trong VQG Sông Thanh gửi cho UBND tỉnh vào chiều 18/5. Hiện đơn vị đang chờ sự phối hợp của Công an, Biên phòng và Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh…
“Việc đánh sập các hầm lò khai thác vàng trái phép là do Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh thực hiện, còn công tác chốt chặn, bảo vệ thì Công an, Biên phòng và VQG Sông Thanh phụ trách, đồng thời tuyên truyền xuống các xã, thôn để người dân nắm thông tin này”, ông Hồng nói.
Dẫn đến kế hoạch đánh sập các hầm khai thác vàng trái phép, bởi thời gian qua trên địa bàn miền núi Quảng Nam tình trạng khai thác vàng trái phép liên tục xảy ra. Đáng lo ngại khi những kẻ khai thác vàng trái phép tấn công cả VQG Sông Thanh để khai thác vàng.
VQG Sông Thanh nằm ở phía Tây Bắc tỉnh Quảng Nam, rộng hơn 76.500 ha, trải dài trên địa bàn 12 xã của 2 huyện Nam Giang và Phước Sơn thuộc khu vực biên giới Việt Nam - Lào, phía Nam giáp với tỉnh Kon Tum. Đây là VQG có những giá trị bảo tồn cấp quốc gia và toàn cầu với hệ thực vật vô cùng phong phú và đa dạng khi có hơn 899 loài thực vật bậc cao, trong đó có 101 loài trong Sách Đỏ.
Vườn có một số loại thực vật quý hiếm như: Trầm hương, Lan Kim tuyến, Chò chỉ Lào, Mây sông Thanh, Lá nón Trung Bộ. VQG Sông Thanh còn là một khu vực rừng hỗn giao tập trung hàng trăm hecta loài Phơmu, đây là kiểu rừng độc đáo cần được bảo vệ.
Về động vật, VQG Sông Thanh có 53 loài thú, 44 loài bò sát, 21 loài lưỡng cư, 25 loài cá và nhiều loại động vật không xương sống khác; trong đó, có 23 loài thú, 12 loài chim, 16 loài bò sát và 3 loài lưỡng cư có tên trong Sách Đỏ Việt Nam.
Vườn có nhiều loài thú quý hiếm, đặc hữu như: Voọc vá chân nâu, Voọc vá chân xám, Mang lớn, Mang Trường Sơn, trong đó Mang Trường Sơn được phát hiện ở Quảng Nam vào năm 1997. Ngoài ra, các quần thể Voọc vá, Cu li và Vượn tại Vườn quốc gia Sông Thanh là những quần thể linh trưởng khá tập trung của Việt Nam và thế giới.
VQG Sông Thanh có vai trò quan trọng trong bảo tồn thiên nhiên ở Việt Nam và toàn cầu bởi các đặc điểm mà hiếm khu vườn nào khác có được. Thế nhưng đang đứng trước sự tác động lớn của con người, trong đó tình trạng khai thác vàng trái phép, việc đánh sập các hầm lò khai thác vàng trái phép tại đây là việc làm cần thiết.