Những ngày cận Tết nguyên đán Tân Sửu, tại các vùng trồng hoa trên cả nước, không khí có phần ảm đạm và thưa thớt người hơn mọi năm. Năm nay, các nhà vườn chỉ trồng cầm chừng, phần vì lo ảnh hưởng của dịch Covid-19, rét đậm rét hại, phần lại lo tìm cách chuyển hướng trồng các loại cây vừa để chưng tết vừa có thể bán dần cả năm.
Những ngày gần đây, miền Bắc liên tiếp trải qua những đợt không khí lạnh tăng cường khiến nền nhiệt giảm sâu. Người dân mỗi khi ra đường đều trang bị khăn len, áo ấm nhưng vẫn cảm nhận rõ rệt cái rét "cắt da cắt thịt". Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, thời tiết chủ đạo Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021 sẽ là rét, nhiệt độ thấp hơn trung bình nhiều năm.
Tại Hà Nội, giá nhiều loại hoa tại các chợ và siêu thị bất ngờ tăng cao, người dân trồng hoa vừa mừng vừa lo bởi cầu tăng nhưng cung chưa chắc đã đáp ứng đủ. Chị Lan - nông dân ở làng hoa Yên Nội (quận Bắc Từ Liêm) cho biết, thời điểm hiện tại, hoa cúc đang được giá, 1 đon hoa (50 bông) bán được khoảng 200.000 đồng (mọi năm chỉ 100.000 - 150.000 đồng).
Chị dự đoán giá tốt một phần vì ảnh hưởng do thiên tai lũ lụt, một phần do thời tiết không tuận lợi nên nguồn cung hoa thiếu hụt so với mọi năm; thêm nữa là người dân mua hoa nhiều hơn để thư giãn, giảm bớt căng thẳng do dịch Covid-19. Do đó người trồng hoa như chị không phải suy nghĩ đến chuyện đầu ra nhưng đang lo lắng là làm cách nào để giữ hoa nở đúng dịp Tết Âm lịch, không bị ảnh hưởng bởi rét đậm rét hại.
Anh Tuấn - một đầu mối thu mua hoa tại làng Tây Tựu, quận Bắc Từ Liêm, một trong những làng hoa lớn nhất Hà Nội xác nhận, so với cùng thời điểm này năm ngoái, giá hoa khá cao, riêng giá một bó hoa lan tím là 200.000 đồng, giá hoa hồng nhập về là 80.000 đồng/50 bông. Giá này theo anh cao hơn năm ngoái 10 - 15%. Anh Tuấn nhận định giá hoa sắp tới còn cao nữa do nguồn cung khan hiếm hơn mọi năm.
Theo cập nhật từ thị trường, tại vùng trồng hoa tập trung lớn nhất của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu (phường Kim Dinh, thành phố Bà Rịa), nông dân đã xuống giống trồng hoa cúc đại đóa được 2 tuần, các công đoạn chăm sóc các chậu hoa khá nhộn nhịp như: tưới nước, mắc các bóng điện để thắp sáng cho hoa phát triển. Hầu hết các khu đất đều được phủ kín bởi hàng nghìn chậu cây lớn nhỏ xếp thẳng hàng.
Hiện toàn phường có khoảng 60 hộ tham gia trồng hoa Tết với diện tích khoảng 22 ha, trong đó chủ yếu là hoa cúc đại đóa. Ngoài ra, trong tháng tới, người dân vẫn tiếp tục xuống giống các loại hoa quen thuộc như: mào gà, cát tường, hướng dương, ly ly, hoàng oanh, cẩm tú cầu, thạch thảo, huệ, lay ơn, hồng lửa... Người trồng hoa ở làng hoa Kim Dinh cho biết, cũng như mọi năm, vụ hoa Tết thường phải gặp nhiều bất lợi do sản xuất vào mùa mưa, đặc biệt đối với các loại hoa đại đóa và cúc mâm xôi là những loại hoa nhạy cảm với thời tiết.
Tuy nhiên, năm nay những vườn hoa cúc đại đóa chậu to đã xuống giống được nửa tháng lại khá thuận lợi về thời tiết khi xuống giống, do trời mưa, gió, nắng đều thuận lợi cho hoa phát triển. Nhưng, điều khiến người trồng hoa Tết năm nay lo lắng hơn cả là thị trường tiêu thụ, sức tiêu thụ, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên nhiều nông dân dự đoán năm nay sức tiêu thụ sẽ chậm nên các loại hoa người trồng đang rất dè chừng, chưa có ý định mở rộng diện tích hay tăng số chậu so với mọi năm.
Ông Nguyễn Văn Nam, khu phố Kim Sơn (phường Kim Dinh, thành phố Bà Rịa) cho biết, vụ hoa Tết năm nay, gia đình ông đã xuống giống được 3.000 chậu hoa cúc đại đóa có kích cỡ từ 37cm đến 1m chủ yếu là cúc đại đóa được mua giống từ Đà Lạt. Ông Nam cho biết, vụ hoa Tết năm 2020 gia đình ông sau khi trừ chi phí còn lời trên 200 triệu đồng, nên ông rất vui.
Ông Bùi Thanh Liêm - Trưởng Phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Chợ Lách cho hay, thời gian này là giai đoạn nhà vườn bắt đầu trồng hoa tết. Tuy các loại mai vàng và kiểng vẫn giữ nguyên số lượng như những năm trước với khoảng 7 triệu sản phẩm nhưng các loại hoa giỏ có giảm đáng kể, ước tính chỉ còn lại khoảng 2 triệu giỏ, so với mức 2,8 triệu giỏ những năm trước.
Không chỉ riêng tại Chợ Lách, các vùng chuyên canh trồng hoa khác ở Hậu Giang, Cần Thơ, Đồng Tháp... nhà vườn chọn phương án an toàn là trồng rất ít các loại hoa đặc thù chỉ cho dịp tết, chuyển qua trồng các loại cây có thể bán quanh năm.
Theo Trung tâm Ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao tỉnh Đồng Tháp, Tết Tân Sửu 2021 có một số loại hoa mới trung tâm chuyển giao cho nhà vườn trồng dịp tết như nhân hoa, cúc họa mi, dạ yến thảo kép, một số loại cúc mới. Bên cạnh một số loại giống chủ lực như đồng tiền, lan ý, hoa chuông, cúc.
Ông Nguyễn Văn Năm - Giám đốc Trung tâm Ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao tỉnh Đồng Tháp - cho biết theo định hướng sắp tới của UBND thành phố là trồng hoa quanh năm phục vụ nhu cầu du lịch, trung tâm cũng có những giống hoa đáp ứng nhu cầu trồng chậu nhỏ, dễ mang đi và nở lâu.
Chỉ còn khoảng một tháng nữa, những chuyến hàng hoa tết phải rời Đà Lạt đi các tỉnh dịp tết. Tuy nhiên, đa số các nhà vườn chưa nhận được đặt cọc mua hoa từ các chủ vựa hoa tại TP.HCM và các tỉnh. Hiệp hội Hoa Đà Lạt đã sắp xếp công tác hậu cần để có thể chuyển lượng lớn hoa về TP. HCM cận tết. Các kế hoạch đã chuẩn bị nhưng đơn hàng vẫn đang trong trạng thái nhỏ giọt.
Hiệp hội Hoa Đà Lạt nhận định lượng đơn hàng hiện nay chỉ đạt khoảng 35% so với cùng thời điểm các năm trước. "Việc đặt cọc và ghi nhận hợp đồng là động tác tối thiểu để hai bên chủ động điều phối sản xuất hoa tránh dư thừa nhưng đến thời điểm này mọi thứ diễn ra quá chậm chạp, lặng lẽ".
Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng ghi nhận tổng diện tích hoa vụ tết năm nay giảm khoảng 20% so với năm ngoái (tương đương với 1.200ha). Mặc dù đã giảm diện tích nhưng nông dân lẫn thương lái đều lo nơm nớp sẽ dội chợ. Không có những dấu hiệu cho thấy hoa vụ tết năm nay sẽ được tranh mua, tranh bán như mọi năm. Các đầu mối hoa lớn tại TP.HCM, Đà Nẵng, Hà Nội không mạnh dạn chốt đơn đặt hàng và xuống cọc tiền như các năm trước.
Như vậy, ngoài việc áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào chăm sóc hoa, để hoa nở đúng dịp cũng là yếu tố then chốt cho việc sản xuất của bà con trồng hoa thì hầu hết người bán đều mong rằng thời tiết sẽ tăng dần vào những ngàycuối năm, tình hình dịch bệnh được đẩy lùi, thị trường hoa Tết từ đó sẽ hút khách vào những ngày 29, và có thể 30 tết.