Liên quan đến vụ sai phạm tại dự án hơn 32 ha đất công thuộc khu dân cư (KDC) Phước Kiển, huyện Nhà Bè, TP Hồ Chí Minh, Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) thành phố vừa yêu cầu điều tra bổ sung để làm rõ nhiều vấn đề. Trong đó có trách nhiệm của một số cá nhân, cán bộ thuộc Văn phòng Thành ủy TP HCM.
Các sai phạm tại các dự án thuộc KDC Phước Kiển được Cơ quan an ninh điều tra thuộc Công an TP HCM ban hành kết luận điều tra vào tháng 8/2021, trong đó đề nghị truy tố ông Tất Thành Cang, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP HCM và nhiều bị can liên quan.
Theo đại diện Viện KSND, các KDC kể trên được UBND huyện Nhà Bè giao cho công ty Tân Thuận thực hiện đầu tư xây dựng dự án, vốn là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, trực thuộc Văn phòng Thành uỷ TP HCM. Sau đó, được Văn phòng Thành ủy TP HCM chấp thuận chủ trương đầu tư. Đến tháng 8/2016, Công ty Quốc Cường Gia Lai có văn bản đề nghị hợp tác đầu tư tại các dự án thuộc KDC Phước Kiển với tỷ lệ 75:25 hoặc nhận chuyển nhượng 100% dự án Phước Kiển.
Vào thời điểm này, ông Trần Công Thiện, Tổng Giám đốc Công ty Tân Thuận đã chỉ đạo cấp dưới thuê một công ty dịch vụ thuộc hiện thẩm định giá, sau đó ban hành chứng thư thẩm định phần diện tích 32 ha đất thuộc dự án, với giá bình quân là 1,05 triệu đồng/m2.
Căn cứ trên cơ sở xác định này, Hội đồng xây dựng giá bất động sản của Công ty Tân Thuận đã họp bàn và quyết định đơn giá chính thức để chuyển nhượng là 1,25 triệu đồng/m2. Nhờ đó, đến tháng 6/2017, thương vụ chuyển nhượng dự án 32 ha tại Phước Kiển giữa Công ty Tân Thuận cho Công ty Quốc Cường Gia Lai đã diễn ra chóng vánh, với giá chuyển nhượng cuối cùng là 1,29 triệu đồng/m2.
Sau đó, công ty Tân Thuận đã nhận 374 tỷ đồng và 23 tỷ đồng (thuế VAT) do Công ty Quốc Cường Gia Lai chi trả.
Đáng chú ý, từ giữa năm 2017, Văn phòng Thành uỷ TP HCM đã ban hành hai thông báo truyền đạt ý kiến của ông Tất Thành Cang về việc chấp thuận cho Công ty Tân Thuận chuyển nhượng hơn 32 ha đất tại dự án KDC Phước Kiển. Đồng thời, chấp thuận phương án giá chuyển nhượng theo đề xuất của công ty này.
Tuy nhiên, ngay khi Tân Thuận đã hoàn tất chuyển nhượng cho phía Quốc Cường Gia Lai, thì đến đầu tháng 12/2017, Văn phòng Thành uỷ TP HCM bất ngờ yêu cầu Công ty Tân Thuận tạm dừng thực hiện hợp đồng nói trên và sau đó chỉ đạo công ty thoả thuận lại giá chuyển nhượng với đối tác.
Vì vậy, hợp đồng bị hủy bỏ và Công ty Tân Thuận đã trả lại cho phía Công ty Quốc Cường Gia Lai số tiền 374 tỷ đồng cùng 23 tỷ đồng tiền thuế VAT đã nhận, kèm theo số tiền lãi suất phát sinh là 21 tỷ đồng.
Theo thẩm định của Hội đồng định giá tài sản thường xuyên trong tố tụng hình sự cấp thành phố, tại thời điểm thương vụ chuyển nhượng kể trên được ký kết và điều chỉnh giá thì trên thực tế giá thị trường của hơn 32 ha đất tại dự án là 574 tỷ đồng. Trong khi đó, giá chuyển nhượng giữa hai công ty thấp hơn nhiều, đã gây thiệt hại cho nhà nước số tiền là 167,8 tỷ đồng.
Chưa dừng lại ở đó, kết luận điều tra vào tháng 8/2021 đã xác định các thương vụ chuyển nhượng giữa Tân Thuận cho Quốc Cường Gia Lai tại khu 4 dự án KDC Ven Sông tại phường Tân Phong (quận 7) với giá 20 triệu đồng/m2, đã gây thiệt hại cho nhà nước số tiền hơn 80 tỷ đồng.
Cơ quan điều tra xác định ở cả hai dự án kể trên, Công ty Quốc Cường Gia Lai thực hiện đúng quy định pháp luật và không có cơ sở để xử lý hình sự đối với bà Nguyễn Thị Như Loan, tổng Giám đốc Công ty Quốc Cường Gia Lai.
Mặc dù vậy, sau khi nghiên cứu kết luận điều tra của Công an TP HCM, Viện KSND cùng cấp đã quyết định trả hồ sơ cho Cơ quan an ninh điều tra thuộc Công an thành phố, trong đó yêu cầu điều tra bổ sung nhiều vấn đề liên quan đến Công ty Quốc Cường Gia Lai.
Cụ thể, đại diện Viện KSND TP HCM yêu cầu định giá tài sản để xác định chính xác giá trị tài sản của Công ty Tân Thuận tại thời điểm ký hủy hợp đồng chuyển nhượng phần đất đã đền bù tại dự án khu dân cư Phước Kiển cho phía công ty Quốc Cường Gia Lai; xác định giá trị tài sản vào thời điểm Công ty Tân Thuận và Công ty Quốc Cường Gia Lai ký hợp đồng chuyển nhượng một phần dự án KDC Ven Sông vào tháng 11/2017.
Từ đó, xác định chính xác tài sản của nhà nước bị thất thoát do các thương vụ chuyển nhượng giữa hai công ty này. Viện KSND thành phố cũng đã yêu cầu điều tra bổ sung, xác định trách nhiệm của một số nguyên lãnh đạo và cán bộ của Văn phòng Thành ủy TP HCM có liên quan. Trước đó, kết luận điều tra xác định hành vi cả 2 người này đều chưa đến mức xử lý hình sự.
Riêng ông Tất Thành Cang, nguyên Phó Bí thư thường trực Thành ủy TP HCM được xác định đã có hành vi không báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM mà tự ý cho chủ trương để cấp dưới thực hiện chuyển nhượng phần đất đã đền bù tại dự án KDC Phước Kiển, dẫn đến gây thất thoát số tiền hơn 167,8 tỷ đồng của nhà nước.