Sản xuất theo chuỗi giá trị, nhiều hộ dân đã thoát nghèo
Từ nguồn lực của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (Chương trình MTQG 1719), nhiều mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị đã và đang mở ra hướng đi mới cho nông dân, đồng bào vùng cao.

Chuyển biến rõ nét
Trước đây, gia đình anh A Sel, thôn Mô Bành, xã Đăk Tờ Kan (Quảng Ngãi), chỉ trồng sắn, thu nhập bấp bênh. Năm 2022, được chính quyền xã tuyên truyền, vận động và hỗ trợ cây giống, gia đình anh mạnh dạn chuyển sang trồng cà phê xen cây mắc ca trên diện tích hơn 6 sào đất.
Anh Sel chia sẻ: “Trước kia trồng sắn ít phải chăm sóc, giờ trồng cà phê phải làm cỏ, bón phân, tưới nước, cắt tỉa cành thường xuyên. Tuy vất vả hơn nhưng cây phát triển tốt đã cho thu trái, gia đình rất phấn khởi”. Nhờ chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp, đời sống gia đình anh từng bước ổn định.
Tương tự, gia đình anh Lăng Văn Nhất, sinh năm 1992, dân tộc Nùng, thôn Hợp Nhất, xã Nhân Lý, tỉnh Lạng Sơn là hộ nghèo nhiều năm liền. Năm 2023 gia đình anh được hỗ trợ 4 con dê từ nguồn vốn Chương trình MTQG 1719. Năm 2024, gia đình anh được hỗ trợ thêm 55 cây măng bát độ, 750kg phân hữu cơ, 15kg phân hóa học NPK.
Từ nguồn hỗ trợ ban đầu, gia đình anh chăm chỉ lao động, sản xuất, chăn nuôi nên hiện nay đã có nguồn thu nhập ổn định và thoát khỏi hộ nghèo, hiện đang cố gắng thoát khỏi hộ cận nghèo trong những năm tới.
Thời gian qua, triển khai thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, Chương trình MTQG 1719, các cấp, ngành liên quan trong tỉnh Lạng Sơn đã triển khai nhiều dự án hỗ trợ phát triển sản xuất đến người dân vùng khó mang lại hiệu quả thiết thực.
Theo báo cáo của Sở Dân tộc và Tôn giáo, trong giai đoạn 2021-2025, tỉnh Lạng Sơn đã thực hiện hỗ trợ tại các xã khu vực III và thôn đặc biệt khó khăn 47 dự án phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị với 1.381 hộ dân tham gia. Triển khai 309 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế với 8.892 hộ dân tham gia.
Các dự án triển khai thực hiện đã bước đầu phát huy được tiềm năng, lợi thế của địa phương, góp phần hỗ trợ người dân nâng cao thu nhập, cải thiện cuộc sống.
Hướng tới nền nông nghiệp hàng hóa bền vững
Nhờ các mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất, người dân có thêm tư liệu, việc làm và thu nhập, nhiều hộ đã thoát nghèo, tự lực vươn lên làm chủ cuộc sống. Ông Hà Việt Quân - Chánh Văn phòng Quốc gia về dân tộc và miền núi (Bộ Dân tộc và Tôn giáo) cho biết, việc triển khai thực hiện các mô hình chuỗi giá trị, dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hoá sinh kế gắn với tiềm năng cây trồng, vật nuôi đã góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập, cải thiện đời sống vật chất, tạo sự thay đổi nhận thức cho người dân về hoạt động gia tăng giá trị sản phẩm từ sản xuất nông nghiệp.
Tính đến nay, Dự án đã triển khai hỗ trợ khoán bảo vệ 1.478.962ha diện tích rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, tương đương 323.769 hộ được hỗ trợ; hỗ trợ bảo vệ rừng quy hoạch, rừng phòng hộ và rừng sản xuất là rừng tự nhiên đã giao cho cộng đồng, hộ gia đình là 710.251ha, tương đương 156.317 hộ được hỗ trợ; trợ cấp 48.991 tấn gạo cho 120.055 hộ nghèo, hộ DTTS tham gia bảo vệ phát triển rừng.
Riêng Tiểu dự án 2, về hỗ trợ PTSX theo chuỗi giá trị, vùng trồng dược liệu quý, thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào DTTS và miền núi. Dự án đã triển khai 403 dự án hỗ trợ PTSX theo chuỗi giá trị, với tổng giá trị lên tới 306.105 triệu đồng. Số doanh nghiệp (sản xuất, chế biến, kinh doanh), hợp tác xã tham gia vào chuỗi giá trị là 817 đơn vị; số hộ DTTS tham gia vào chuỗi giá trị đạt 13.596 hộ.
“Có thể khẳng định, các mô hình hỗ trợ sản xuất theo chuỗi giá trị đã bước đầu mang lại hiệu quả rõ nét, giúp đồng bào dân tộc thiểu số nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống. Từ những kết quả tích cực đó, ngày càng nhiều hộ dân mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển sản xuất hàng hóa, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế vùng theo hướng bền vững, khai thác hiệu quả tiềm năng và lợi thế của địa phương” - ông Quân nhấn mạnh.