Sửa đổi Điều lệ MTTQ Việt Nam: Thích ứng với thời đại mới

Trình bày Tờ trình sửa đổi bổ sung Điều lệ MTTQ Việt Nam khóa IX, Phó Chủ tịch Trương Thị Ngọc Ánh nêu rõ Điều lệ MTTQ Việt Nam được Đại hội đại biểu toàn quốc MTTQ Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019-2024 thông qua và triển khai thực hiện từ năm 2019. Qua 5 năm thực hiện Điều lệ, hệ thống Mặt trận ngày càng được củng cố, nội dung và phương thức hoạt động của MTTQ Việt Nam tiếp tục đổi mới. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, tổ chức và hoạt động của MTTQ Việt Nam tiếp tục có những bước phát triển mới, đáp ứng vai trò nòng cốt trong đoàn kết, tập hợp và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc; Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp từng bước tăng cường, củng cố, đổi mới về tổ chức bộ máy, tăng cường mối quan hệ với cơ quan Nhà nước; đảm bảo vai trò chủ trì phối hợp và thống nhất hành động giữa các tổ chức thành viên.

Các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước do Mặt trận chủ trì và phối hợp với chính quyền triển khai lan toả mạnh mẽ, có tác động cổ vũ, khơi dậy tinh thần thi đua, sáng tạo trong nhân dân; công tác giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận, các tổ chức chính trị - xã hội đã đạt được những kết quả quan trọng, tạo niềm tin trong nhân dân; vai trò của các tổ chức tư vấn, cộng tác viên của Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp tiếp tục được nâng lên; công tác thi đua khen thưởng trong hệ thống Mặt trận được quan tâm thực hiện, hướng đến cơ sở, góp phần nhân rộng, biểu dương, lan toả các mô hình tiên tiến, các cách làm hay, có ảnh hưởng tốt đến các phong trào thi đua yêu nước…

Trước yêu cầu tiếp tục đổi mới, không ngừng nâng cao chất lượng công tác Mặt trận nhằm phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới đất nước, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng theo tinh thần Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa xã hội, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; trên cơ sở những quy định cụ thể của Đảng về vai trò, vị trí và nhiệm vụ của MTTQ Việt Nam trong tình hình mới, UBTƯ MTTQ Việt Nam đã tổ chức nghiên cứu và đề xuất sửa đổi, bổ sung Điều lệ MTTQ Việt Nam, trình xin ý kiến Đại hội đại biểu toàn quốc MTTQ Việt Nam lần thứ X xem xét, quyết định.

Quá trình nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Điều lệ đã được tổ chức triển khai chặt chẽ thông qua công tác khảo sát thực tế; tổ chức các hội nghị, hội thảo để đánh giá những mặt được, vướng mắc, bất cập trong thực hiện Điều lệ.

Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam đã gửi dự thảo báo cáo đánh giá việc thực hiện Điều lệ hiện hành và định hướng những vấn đề lớn để xin ý kiến góp ý của các Đại hội đại biểu MTTQ Việt Nam các cấp (xã, huyện, tỉnh)… Qua 3 lần dự thảo, Ban Thường trực đã trình Đoàn Chủ tịch (tại Hội nghị lần thứ 20), UBTƯ MTTQ Việt Nam (tại Hội nghị lần thứ 10) để thống nhất các nội dung sửa đổi, bổ sung Điều lệ và xây dựng dự thảo sửa đổi, bổ sung Điều lệ trình Đại hội đại biểu lần thứ X MTTQ Việt Nam.

Về một số nội dung sửa đổi, bổ sung Điều lệ, Dự thảo Điều lệ cơ bản giữ nguyên kết cấu của Điều lệ MTTQ Việt Nam hiện hành, gồm Phần đầu, 8 chương, 37 Điều. Dự kiến sửa đổi, bổ sung Phần đầu và 7 Điều trên tổng số 37 Điều, đồng thời biên tập, tu chỉnh về kỹ thuật văn bản, một số từ ngữ nhưng không làm thay đổi bản chất tại một số Điều, Khoản.

Cụ thể là sửa đổi về chế độ họp thường kỳ của UBTƯ MTTQ Việt Nam từ 1 lần/năm thành 2 lần/năm để phù hợp với chế độ thông tin, báo cáo và định hướng, cho ý kiến kịp thời đối với các hoạt động của MTTQ Việt Nam; Sửa đổi, bổ sung để thể hiện rõ thẩm quyền của Ban Thường trực; Đoàn Chủ tịch, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam theo Quy định số 120-QĐ/TW ngày 06/9/2023 của Bộ Chính trị trong việc thành lập Hội đồng tư vấn ở cấp Trung ương; Biên tập, tu chỉnh về kỹ thuật văn bản tại một số Điều, Khoản quy định đối với chức năng, nhiệm vụ của Ủy ban, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã để thống nhất, đồng bộ với cấp Trung ương; quy định về hình thức Kỷ luật... để phù hợp với nguyên tắc tổ chức và hoạt động của MTTQ Việt Nam để thống nhất với các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước và Luật MTTQ Việt Nam