Sức bật quốc gia từ xanh - số

Diễn đàn Kinh tế Mùa Thu 2025 để lại dấu ấn đặc biệt khi quy tụ nhiều chuyên gia hàng đầu thế giới, tạo nên không gian đối thoại giữa tri thức quốc tế và khát vọng phát triển của Việt Nam. Tại sự kiện, thông điệp “xanh – số” được khẳng định như hai trụ cột không thể tách rời của mô hình tăng trưởng của các nước và Việt Nam cũng không nằm ngoài quỹ đạo phát triển. Theo Thủ tướng, thế giới đang bước vào giai đoạn mà tăng trưởng kinh tế phải gắn với trách nhiệm môi trường, năng suất phải được dẫn dắt bởi công nghệ. Vì thế mà xanh - số trở thành hai động lực bổ sung cho nhau. Công nghệ giúp giảm phát thải, tối ưu hóa tài nguyên còn kinh tế xanh tạo ra nhu cầu và nền tảng cho công nghệ phát triển sâu hơn. Việc kết nối hai tiến trình này sẽ quyết định năng lực cạnh tranh của mỗi quốc gia trong thời gian tới.

Tại Việt Nam hiện nay, chuyển đổi xanh – số không phải bắt đầu từ con số 0. Trong những năm gần đây, nền tảng năng lượng tái tạo phát triển mạnh, hệ sinh thái số mở rộng nhanh, dữ liệu được xem là tài nguyên mới và cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, đang thúc đẩy toàn bộ hệ thống đổi mới. Việt Nam cũng trở thành “điểm đến an toàn, đối tác tin cậy” của nhiều tập đoàn công nghệ và tài chính quốc tế. Tất cả cho thấy, chúng ta đang hội tụ đủ điều kiện để chuyển sang quỹ đạo phát triển mới nếu biết tổ chức lại hệ thống chính sách một cách thông minh, nhất quán. Điểm nhấn quan trọng của quá trình xanh – số chính là TPHCM, nơi được kỳ vọng trở thành “phòng thí nghiệm xanh – số” của cả nước. Thành phố đang dẫn đầu về chuyển đổi số, ứng dụng AI trong quản trị, mở rộng dữ liệu dùng chung và phát triển các mô hình đô thị thông minh. Đây cũng là địa phương có nhu cầu năng lượng sạch lớn, nơi thích hợp để thí điểm giao thông xanh, kinh tế tuần hoàn hay thị trường carbon cấp đô thị. Tuy vậy, để thực sự trở thành điểm đến dẫn đầu về chuyển đổi xanh – số, TPHCM cần những cơ chế đặc thù mạnh hơn, cho phép thử nghiệm chính sách linh hoạt và rút ngắn thời gian triển khai các mô hình mới.

“Đòn bẩy” thực hiện kế hoạch chuyển đổi xanh – số đang nằm ở cách Việt Nam thiết kế hệ thống chính sách đủ tầm, huy động các nguồn lực. Trước hết, thể chế phải đi trước một bước, bằng cách đơn giản hóa thủ tục tạo sự thông thoáng trong môi trường đầu tư đúng như Thủ tướng Phạm Minh Chính nói: “Sẽ tạo thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh, cách làm thông dụng theo chuẩn quốc tế’. Ngoài ra, việc tạo không gian đổi mới, thúc đẩy thị trường carbon, chuẩn hóa dữ liệu và hoàn thiện khung pháp lý cho AI cũng rất quan trọng. Song song đó, tăng cường hợp tác quốc tế để thu hút vốn xanh, công nghệ sạch và kinh nghiệm quản trị hiện đại. Điều quan trọng hơn chính là nguồn nhân lực cần phải được chuẩn bị kỹ về kỹ năng số, kỹ năng xanh và tư duy sáng tạo. Các chuyên gia nước ngoài cũng nhìn nhận, nếu hai trụ cột xanh – số được triển khai đồng bộ, Việt Nam không chỉ đón bắt cơ hội của xu thế toàn cầu mà còn có thể trở thành quốc gia dẫn dắt trong quá trình chuyển đổi này, đồng thời định hình vị thế của mình trong chuỗi giá trị quốc tế.

Rõ ràng, thông điệp của Thủ tướng tại Diễn đàn Kinh tế Mùa Thu 2025 mang tầm nhìn dài hạn, khẳng định sẽ xây dựng Việt Nam trở thành quốc gia phát triển theo con đường hiện đại, xanh và số. Ở đó, công nghệ nâng cao chất lượng cuộc sống, kinh tế phát triển hài hòa với môi trường, người dân được hưởng lợi thực chất từ sự chuyển đổi.