“Những ngày trong chiến dịch cứu trợ bà con từ Ukraine sơ tán sang Romania, chúng tôi hầu như trực xuyên ngày, xuyên đêm. Cộng đồng người Việt tại Romania tuy là cộng đồng nhỏ, nguồn lực cũng chưa mạnh, nhưng sức mạnh đoàn kết, sự sẻ chia trong gian khó thì ấm áp vô cùng”.
Đó là chia sẻ của Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Romania Đặng Trần Phong - ông vừa là chỉ huy, vừa là người trực tiếp tham gia vào chiến dịch hỗ trợ bà con người Việt từ Ukraine sang lánh nạn ở Romania trong suốt những ngày qua.
PV: Thưa ông, khi xung đột xảy ra, rất nhiều bà con từ Ukraine phải sơ tán sang Romania, cùng với Đại sứ quán Việt Nam, Hội Người Việt Nam tại Romania và cộng đồng Người Việt đã dành những nỗ lực như thế nào để hỗ trợ bà con?
Đại sứ Đặng Trần Phong: Bà con từ Ukraine sơ tán sang đây đã được Đại sứ quán cùng các Hội đoàn người Việt tại Romania, các tình nguyện viên đón tiếp, hỗ trợ rất nhiệt tình, chu đáo. Chúng tôi đánh giá cao tinh thần tương thân tương ái của cộng đồng người Việt tại Romania. Ai cũng phải làm ăn buôn bán nhưng bà con vẫn hy sinh thời gian, công việc để giúp đỡ đồng bào mình. Họ sẻ chia cho nhau những bữa ăn, chiếc chăn ấm đến từng chỗ ở. Mọi người luôn nói với chúng tôi rằng, “tôi sẵn sàng giúp đỡ, sẵn sàng nhường nhà cho bà con di tản”…
Số lượng người di tản những ngày đầu còn ít nên có thể bố trí cho bà con ở tạm một số gia đình cộng đồng. Tuy nhiên, từ sau ngày 3/3, số lượng kiều bào sơ tán ngày càng nhiều, vượt quá khả năng hỗ trợ trực tiếp của cộng đồng người Việt tại Romania, Đại sứ quán đã phải nhờ chính quyền sở tại hỗ trợ nơi tạm trú cho kiều bào.
Trước đó, biết tin bà con di tản sang Romania, tôi cùng 2 cán bộ Đại sứ quán ngay lập tức lên đường sang Moldova để động viên, hỗ trợ, trấn an, tổ chức thu xếp đưa bà con về Romania. Chúng tôi cố gắng giải quyết cho tất cả các trường hợp, để không ai bị mắc kẹt ở lại.
Vậy thưa ông, động lực nào đã thôi thúc cộng đồng người Việt nhường cơm, sẻ áo, đùm bọc giúp đỡ nhau?
- Động lực thôi thúc chúng tôi hành động chính là tình yêu đồng bào, là con tim cùng nhịp đập; là sự thấu hiếu và sẻ chia. Là tinh thần hy sinh, lòng nhân ái thương người như thể thương thân. Có thể nói, cộng đồng người Việt tại Romania còn nhỏ và nguồn lực cũng chưa mạnh nhưng sự nhiệt tình thì có thừa.
Những ngày ấy chúng tôi như ở trong cuộc chiến. Xuyên từ sáng đến đêm để lo cho bà con. 15 ngày liên tục anh em làm việc 24/24h. Thế nhưng chúng tôi vẫn thường động viên nhau “Chúng ta chậm một phút là bà con phải chờ đợi thêm một phút”; “chúng ta cố gắng thêm một chút là để giúp bà con sơ tán bớt đi phần nào những vất vả, lo âu”.
Trong quá trình tiếp nhận, hỗ trợ bà con sơ tán, Đại sứ quán chắc gặp không ít khó khăn?
- Do không phải địa bàn phụ trách, lại không có thông tin về cộng đồng, tình hình bà con sơ tán, trong khi bà con đi nhỏ lẻ, nhiều đợt, nhiều ngả khác nhau qua biên giới 2 quốc gia. Vì vậy chúng tôi phải tính toán rất kỹ, đưa ra mọi phương án, tình huống để tổ chức thu gom, đón và bố trí ăn ở cho bà con tại các điểm tiếp nhận thế nào cho hợp lý, thuận lợi nhất cho mọi người.
Bà con đến vào các thời điểm khác nhau, về ở rải rác nhiều điểm tiếp nhận tị nạn hoặc nhờ nhà người thân, vì vậy lực lượng công tác phải dàn mỏng túc trực thường xuyên, phân công chăm sóc.
Cán bộ Đại sứ quán không chỉ phải tuân thủ quy định của lãnh sự, quy định của hàng không, các hướng dẫn tạm thời, mà còn làm cả công tác tư tưởng, trấn an tinh thần, cố gắng không để bất cứ ai không được giải thích, hướng dẫn, trợ giúp.
Với số lượng bà con sơ tán lên tới cả ngàn người, khối lượng công việc rất lớn, cấp thiết, trong khi đó Đại sứ quán chỉ có 6 cán bộ nhân viên cùng một số phu nhân, phu quân được huy động và khoảng hơn 40 cán bộ Hội đoàn, tình nguyện viên nhưng chúng tôi đã không quản ngày đêm, rét giá, không quản nhọc nhằn vất vả, sát cánh bên nhau để giúp đỡ đồng bào mình.
Có thể nói, sự trợ giúp đắc lực của cộng đồng đã giúp Đại sứ quán Việt Nam tại Romania hoàn thành nhiệm vụ đặc biệt này.
Cũng cần nói thêm là trong điều kiện hạn hẹp về nguồn lực như vậy, chúng ta đã nhận được sự trợ giúp rất quý báu của chính quyền, các nhà hảo tâm, nhân dân Romania và Moldova, như việc tạo thuận lợi cho bà con nhập, xuất cảnh, bố trí ăn ở, chăm sóc sức khỏe chu đáo, cho phép lưu trú dài hơn để chờ chuyến bay về nước…
Thực tế những ngày qua cho thấy tinh thần đoàn kết và nghĩa tình của người Việt ở đâu cũng tỏa sáng, như là động lực để chúng ta cùng nắm tay nhau đi qua mọi khó khăn, thưa ông?
- Đúng vậy, phát huy tinh thần đoàn kết dân tộc, truyền thống quý báu tương thân, tương ái, giúp đỡ nhau trong khó khăn, cộng đồng người Việt Nam ở châu Âu đã tạo thành sức mạnh tổng hợp để hoàn thành “chiến dịch” sơ tán công dân Việt Nam từ Ukraine ra khỏi vùng chiến sự và về nước an toàn. Tất cả các yếu tố trên cũng đã tạo điều kiện để Đại sứ quán làm tốt nhiệm vụ công tác bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài.
Trân trọng cảm ơn ông!