TPHCM đã tái khởi động kế hoạch đấu giá đất Thủ Thiêm (tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, TP Thủ Đức) ngay thời điểm đầu năm mới 2024. Động thái được dư luận đặc biệt quan tâm sau thời gian dài xảy ra vụ việc cả 4 công ty tham gia đấu giá tại đây đều bỏ cọc, với số tiền lên đến hơn 1.000 tỷ đồng vào thời điểm giữa năm 2022.
Khi phê duyệt kế hoạch đấu giá đất Thủ Thiêm năm 2024, UBND TPHCM xác định, đây là một trong những nguồn thu trực tiếp từ quỹ đất của đô thị “đầu tàu” cả nước.
Trước đó Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) TPHCM cũng tham mưu UBND TP ban hành Đề án về “Quản lý đất đai và phương hướng sử dụng đất đai có hiệu quả trên địa bàn thành phố”. Đề án này đã phân loại ra 6 nhóm vấn đề bao gồm: quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; đánh giá hiệu quả quản lý và sử dụng đất đai; tài chính đất đai; quản lý tài sản công; hành chính về đất đai và cơ chế hoạt động của Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố. Đáng chú ý, với Đề án quản lý đất đai thì TPHCM đã có được giải pháp căn cơ hơn để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong xác định giá đất cụ thể. Trong đó, Sở TNMT TP đã tham mưu thực hiện phân nhóm, phân loại và rút ra được 13 vướng mắc chính, từ đó giúp xây dựng đề án làm cơ sở để giải quyết.
Việc tái khởi động kế hoạch đấu giá đất Thủ Thiêm được người dân và dư luận cả nước đặc biệt quan tâm. Lý do đến từ việc vào thời điểm giữa năm 2022, vụ việc cả 4 công ty tham gia đấu giá tại đây đều bỏ cọc, với số tiền lên đến hơn 1.000 tỷ đồng đã khiến uy tín của TPHCM xuống thấp, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường thu hút đầu tư. Vào thời điểm đó, Sở TNMT TPHCM đã đề xuất lên UBND TP về việc đấu giá 4 lô đất thuộc Khu chức năng số 3 và đấu giá 3.790 căn hộ tái định cư. Sau đó, bắt đầu từ cuối tháng 12/2021, có 4 công ty trúng đấu giá, sau đó đã ký kết hợp đồng với các cơ quan chức năng của TPHCM. Các lô này có tổng diện tích hơn 30.000m2, thuộc khu chức năng số 3 của Khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP Thủ Đức, TPHCM). Tổng giá khởi điểm của 4 lô đất là 5.300 tỷ đồng, giá đấu thành công đã thu về cho ngân sách thành phố 37.346 tỷ đồng. Ban đầu, có 2 doanh nghiệp trong số các đơn vị kể trên nộp đơn bỏ cọc, còn lại 2 doanh nghiệp cũng nộp đơn nhưng xin trình bày hoàn cảnh và xin được chậm nộp số tiền cho TPHCM. Tuy nhiên, ngay cả lúc cơ quan thuế quyết định cưỡng chế thì trong tài khoản ngân hàng của các công ty đều không có tiền. Việc các doanh nghiệp trúng đấu giá lần lượt không nộp tiền sử dụng đất đúng thời hạn và xin bỏ cọc, đã khiến chính quyền TPHCM lúng túng. Phải đến khoảng 1 năm sau, vào giữa tháng 7/2023, Sở TNMT TPHCM mới có văn bản gửi UBND TP về kế hoạch tổ chức lại việc đấu giá các lô đất (trong đó có 4 lô đất bị bỏ cọc vào năm 2022) và 3.790 căn hộ tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Sở này cũng đã đề xuất thành phố phê duyệt phương án đấu giá và tổ chức lại việc bán đấu giá kể từ năm 2024. Về chủ trương tái khởi động đấu giá đất Thủ Thiêm, tại chương trình "Dân hỏi - chính quyền trả lời" do HĐND TPHCM tổ chức ngày 7/1/2024 vừa qua, Sở TNMT TPHCM cho biết, TPHCM sẽ thực hiện cơ chế tạo quỹ đất theo chính sách đặc thù theo Nghị quyết 98 năm 2023 của Quốc hội về cơ chế đặc thù phát triển TPHCM. Đây là cơ sở quan trọng nhất để TPHCM tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong công tác xác định giá đất và tăng cường việc quản lý và sử dụng nguồn lực đất đai có hiệu quả.
Theo ông Huỳnh Văn Thanh - Phó Giám đốc Sở TNMT TPHCM, hiện Sở đang xây dựng kế hoạch đấu giá cho các lô đất trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm và đã được Thành ủy và UBND TP phê duyệt xong các nội dung. Về trách nhiệm của Sở TNMT TP, sẽ sớm hoàn chỉnh các khâu liên quan đến đấu giá trong thời gian tới, bởi vì đây sẽ là nguồn thu trực tiếp từ quỹ đất để tạo nguồn lực phát triển TPHCM.
Nguồn thu từ đất đai, xây dựng luôn chiếm tỷ lệ lớn trong thu ngân sách của “đầu tàu” kinh tế cả nước trong những năm qua. Do đó, việc tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất với quỹ đất sạch đang sẵn có tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm sẽ mở ra hướng giải pháp tạo nguồn thu cho phát triển kinh tế - xã hội của thành phố trong năm mới 2024.