Theo luật sư Quách Thành Lực, trường hợp mở cửa xe không bảo đảm quy tắc an toàn gây hậu quả tai nạn nghiêm trọng cho người khác sẽ bị khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can, đồng thời phải chịu trách nhiệm bồi thường dân sự.
Vào khoảng 7h30 ngày 11/9, trên đường Phan Đăng Lưu, phường Trường Thi, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, tài xế điều khiển ô tô con dừng bên đường mở cửa ghế lái, đúng lúc người phụ nữ đi xe máy mang biển số 37N1-653.xx đi tới.
Người phụ nữ tông trúng cánh cửa xe, ngã ra đường. Đúng lúc này, ô tô chở rác lưu thông cùng hướng lao tới đâm trúng người phụ nữ khiến nạn nhân tử vong tại chỗ. Được biết, ở thời điểm gặp tai nạn, nạn nhân đang mang thai.
Cần phải xác minh, làm rõ việc mở cửa xe
Trong vụ việc này, trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, luật sư Quách Thành Lực, Giám đốc Công ty luật Pháp Trị, Đoàn luật sư TP Hà Nội cho biết, dưới góc nhìn pháp lý, cơ quan chức năng sẽ phải vào cuộc xác minh, làm rõ nguyên nhân sự việc, xác định việc mở cửa xe như vậy có đảm bảo quy tắc an toàn hay không. Từ đó, sẽ xem xét trách nhiệm pháp lý của người mở cửa xe trong tình huống này.
Theo quy định tại điểm g khoản 2 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP về mức xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi mở cửa xe như sau: Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm sau đây: “Dừng xe, đỗ xe trên phần đường xe chạy ở đoạn đường ngoài đô thị nơi có lề đường rộng; dừng xe, đỗ xe không sát mép đường phía bên phải theo chiều đi ở nơi đường có lề đường hẹp hoặc không có lề đường; dừng xe, đỗ xe ngược với chiều lưu thông của làn đường; dừng xe, đỗ xe trên dải phân cách cố định ở giữa hai phần đường xe chạy; đỗ xe trên dốc không chèn bánh; mở cửa xe, để cửa xe mở không bảo đảm an toàn”.
Bên cạnh phạt tiền, người mở cửa xe không bảo đảm an toàn, gây tai nạn cho người khác còn bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung được quy định tại điểm c khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP là “tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 2-4 tháng”.
Có thể khởi tố vụ án hình sự
Bên cạnh đó, theo luật sư Quách Thành Lực, về trách nhiệm hình sự, áp dụng Khoản 1 Điều 260 Bộ luật Hình sự, tài xế có thể bị phạt tù tới 5 năm về “Tội vi phạm quy định tham gia giao thông đường bộ khiến người khác không qua khỏi”, ngoài ra phạm tội với phụ nữ có thai có thể được xem là 1 trong các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.
Trường hợp kết quả xác minh cho thấy người mở cửa xe ô tô trong tình huống này đã không tuân thủ quy tắc an toàn, gây hậu quả vụ tai nạn nghiêm trọng thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can để xử lý người vi phạm về tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” theo Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.
Về trách nhiệm dân sự, người mở cửa xe ô tô không đảm bảo an toàn, gây tai nạn cho người khác còn phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại được quy định tại Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015, cụ thể, căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại: “Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác; Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác; Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại khoản 2 Điều này”.
Cũng theo luật sư Quách Thành Lực, những vụ tai nạn giao thông do mở cửa xe ôtô gây ra tuy chưa được thống kê đầy đủ, nhưng hậu quả thường rất nghiêm trọng và phần lớn xảy ra khu vực nội thành, có nhiều phương tiện đi lại.
“Hành vi mở cửa xe ô tô không đảm bảo an toàn là lỗi từ người mở cửa xe, có thể là lái xe hoặc người ngồi trên xe. Do đó, để mở cửa xe an toàn người tham gia giao thông cần chú ý: Khi mở cửa, người ngồi trên xe cần quan sát kỹ phía trước và phía sau bằng mắt thường và qua gương chiếu hậu; mở cửa một cách từ từ, người ra đến đâu cửa mở ra đến đó chứ không mở hết cửa”, luật sư Lực khuyến cáo.