Tăng cơ hội cứu sống trẻ mắc tim bẩm sinh

Sản phụ 23 tuổi, quê ở Hải Dương, sinh sống tại Hàn Quốc mang thai ở tuần 27 thì phát hiện thai bị dị tật tim bẩm sinh nguy hiểm. Tại Hàn Quốc bác sĩ đánh giá ca can thiệp sau sinh sẽ rất phức tạp và tốn kém.

Trước tình hình đó, sản phụ trẻ quyết định về Việt Nam để theo dõi thai và thăm khám tại Bệnh viện Phụ sản trung ương khi thai được 29 tuần. Tại đây, các bác sĩ thực hiện hội chẩn liên viện, chẩn đoán thai nhi có dị tật tim đảo gốc động mạch, không có thông liên thất.

Sau khi hội chẩn liên viện với Bệnh viện Nhi trung ương, các bác sĩ thống nhất tiếp tục theo dõi thai tại viện, lên kế hoạch can thiệp tim mạch ngay trong phòng đẻ, tránh nguy cơ trẻ suy hô hấp, tử vong ngay sau sinh.

Sáng 7/12/2023, bé trai 3,7kg được mổ lấy thai an toàn. PGS.TS Nguyễn Mạnh Thắng - Trưởng khoa Đẻ (Bệnh viện Phụ sản trung ương) cho biết: “Theo đánh giá sơ bộ, đây là trường hợp dị tật tim bẩm sinh phức tạp, thông thường các trường hợp như vậy bệnh nhi sẽ tử vong ngay sau khi chào đời nếu không được can thiệp tim sớm. Chúng tôi đã đặt ra vấn đề phải can thiệp tim cho bệnh nhi sơ sinh ngay sau khi chào đời tại bệnh viện để tranh thủ thời gian vàng cứu sống bệnh nhi.Tuy nhiên, vì chưa có tiền lệ nên có thể gặp những khó khăn nhất định”.

Ngay sau khi trẻ chào đời 5 phút, các bác sĩ của Trung tâm Tim mạch (Bệnh viện Nhi trung ương) đã cùng các bác sĩ sản khoa, bác sĩ của Trung tâm Chăm sóc và điều trị sơ sinh (Bệnh viện Phụ sản trung ương) lập tức đánh giá tình trạng trẻ với đầy đủ thiết bị cấp cứu. Lúc này, trẻ được xác định có bệnh lý tim bẩm sinh phức tạp, nồng độ ô xy máu chỉ 35%, bệnh nhi có thể tử vong ngay khi chưa kịp ra khỏi phòng mổ, không có cơ hội chuyển sang viện khác. Trẻ được can thiệp phá vách liên nhĩ thành công ngay khi đó và được chuyển sang Bệnh viện Nhi trung ương để tiếp tục theo dõi và hồi sức.

TS.BS Lê Hồng Quang - Phó Giám Đốc Trung tâm Tim mạch (Bệnh viện Nhi trung ương) cho biết: “Vì trẻ sơ sinh cơ thể rất nhỏ, để thực hiện chuẩn xác can thiệp tim cho bệnh nhi cần phải có chuyên môn, sự cẩn thận, tỉ mỉ và độ chính xác cao để đảm bảo không xảy ra bất kỳ sai xót nào. Sau 1 ngày thực hiện can thiệp, hiện tại bệnh nhi đã tự thở được, SPO2 trên 80% và đang được theo dõi thêm. Sau 1- 2 tuần bệnh nhi sẽ được đánh giá lại tình trạng sức khỏe nếu tình trạng ổn định, đủ điều kiện bệnh nhi sẽ được thực hiện phẫu thuật giúp cấu trúc và sinh lý của tim trở về bình thường”.

Trước đó, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cũng thông tin về ca mổ tim đặc biệt cho trẻ sở sinh ngay khi mới ra đời. Theo đó, sản phụ T.L. (33 tuổi, Hà Nội) có tiền sử Lupus ban đỏ đã 6 năm. Chị L. đến khám tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội và được chẩn đoán thai nhi có tiên lượng nặng, chậm phát triển trong tử cung, tim to, tràn dịch màng ngoài tim số lượng nhiều, có tình trạng block nhĩ thất cấp độ III. Chị được chỉ định tiếp tục điều trị Lupus ban đỏ và nhập viện ngay để theo dõi tình trạng thai nhi.

Khi thai kỳ ở tuần thứ 35, tình trạng chức năng tim thai diễn biến xấu rất nhanh, thai chậm tăng trưởng trong tử cung ngày càng nặng. Do đó, ngay lập tức, các bác sĩ đã quyết định mổ lấy thai để đảm bảo an toàn cho thai nhi.

Cùng với đó, lần đầu tiên Bệnh viện Phụ sản Hà Nội thiết lập khẩn cấp một phòng phẫu thuật ngay bên cạnh khu mổ đẻ, để thực hiện một ca đại phẫu với sự hỗ trợ của các bác sĩ ngoại tim mạch, Bệnh viện Nhi trung ương nhằm điều trị chứng block nhĩ nhất gây loạn nhịp tim cho bé sơ sinh ngay sau khi lọt lòng.

TS Đinh Thúy Linh - Giám đốc Trung tâm Sàng lọc, chẩn đoán trước sinh và sơ sinh (Bệnh viện Phụ sản Hà Nội) cho hay: “Sau mổ, trẻ có đáp ứng với máy tạo nhịp ngay và được hồi sức kịp thời. Trưởng khoa sơ sinh của bệnh viện đã đưa bé lên xe cấp cứu di chuyển sang Bệnh viện Nhi trung ương để điều trị tiếp, đến nay trẻ đã tăng thêm được 300g và ít ngày nữa sẽ đạt cân nặng 3kg, đủ cân nặng để can thiệp đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn”.

Theo các chuyên gia y tế, những ca mổ kể trên là chưa từng có, thông thường, những trường hợp bệnh nhi sơ sinh mắc dị tật tim bẩm sinh nếu không cấp cứu tại chỗ kịp thời thì khả năng cao bệnh nhi sẽ tử vong ngay sau khi chào đời. Bởi vậy, đây là những thành công rất lớn và là tiền đề để tăng cơ hội cứu sống rất nhiều trẻ sơ sinh mắc các dị tật tim bẩm sinh trong tương lai.