Liệu việc kê khai giá sữa có được thực hiện nghiêm túc ở các DN? Những địa phương có hàng vạn cửa hàng, đại lý sữa thì tính minh bạch sẽ ra sao…?
Đây là những băn khoăn của các DN, sở công thương tại Hội nghị hướng dẫn triển khai Thông tư 08 về đăng ký giá, kê khai giá sữa và thực phẩm chức năng dành cho trẻ em dưới 6 tuổi do Bộ Công thương tổ chức sáng 2/8.
Thông tư 08 sẽ siết chặt thị trường bán lẻ.
Quản lý giá bán lẻ
Nói về những điểm mới của Thông tư 08, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương) Nguyễn Lộc An cho biết, so với trước đây, Thông tư 08/2017/TT-BCT có khá nhiều đổi mới.
Theo đó, thông tư tôn trọng quyền tự định giá của DN đối với hàng hóa của mình và chịu trách nhiệm đối với mức kê khai theo đúng chế độ hạch toán kế toán hiện hành.
Đồng thời khẳng định, điểm quan trọng trong sự đổi mới của Thông tư 08 là tập trung vào việc quản lý giá bán lẻ hàng hóa.
Bởi, đây mới là mức giá mà người tiêu dùng được tiếp cận và cũng chính là mục tiêu quản lý của Nhà nước đối với mặt hàng nhạy cảm này.
Bên cạnh đó, để phù hợp với thực tế nhưng vẫn đảm bảo sự quản lý của các cơ quan có thẩm quyền, Bộ đã cho phép DN kê khai các mức giá phù hợp với địa bàn phân phối, khu vực địa lý hoặc theo đặc thù hoạt động phân phối đặc biệt.
Ngoài việc quản lý hàng hóa, Bộ Công thương còn đặc biệt yêu cầu các DN phải khai báo về hệ thống phân phối sản phẩm, để giúp các cơ quan nhà nước có thẩm quyền giám sát việc thực hiện giá bán trên thị trường.
Điều đó cũng gắn trách nhiệm của nhà sản xuất, nhập khẩu đối với chất lượng và giá hàng hóa của mình đến người tiêu dùng cuối cùng.
Ông An cho biết thêm, quy định đã rõ ràng, nhưng DN vẫn có thể chủ động điều chỉnh giá bán trong phạm vi biên độ nhỏ (dưới 5%). Tuy nhiên, việc này vẫn cần có sự giám sát của cơ quan Nhà nước theo phân cấp.
Đánh giá về Thông tư 08, ông Matthew Garland - đại diện Tiểu ban Thực phẩm Dinh dưỡng (NFG) thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp Châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) cho hay, Thông tư đã đề ra một hướng quản lý mới, theo đó, tập trung vào quản lý hệ thống phân phối và giá bán lẻ cuối cùng đến tay người tiêu dùng.
Đây là cách tiếp cận mới và đảm bảo được sự minh bạch của thị trường và lợi ích của người tiêu dùng. Đặc biệt, Thông tư đã tôn trọng quyền tự định giá của DN và các nguyên tắc cơ bản khác của nền kinh tế thị trường.
“Đây là một bước đi đúng và cần thiết trong bối cảnh Việt Nam đang tích cực vận động để Liên minh châu Âu công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường đầy đủ” - ông Matthew Garland nhấn mạnh.
Còn nhiều băn khoăn
Tại hội nghị, đại diện các sở công thương, DN xuất nhập khẩu, kinh doanh cũng nêu ý kiến thắc mắc về những điều chưa rõ trong thông tư, nổi bật là vấn đề không phân biệt được sữa trẻ em dưới 6 tuổi và thực phẩm chức năng; việc lập danh sách thương nhân nhập sữa trên địa bàn; nhiều DN, Sở Công thương đặt câu hỏi: Liệu việc kê khai giá sữa có được thực hiện nghiêm túc ở các DN và có những địa phương có hàng vạn cửa hàng, đại lý sữa thì việc kê khai giá sữa có được đảm bảo đầy đủ, minh bạch…?
Trả lời các băn khoăn nói trên, bà Lê Thị Hồng (Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công thương) cho rằng, đã là sữa nhập khẩu thì DN nhập khẩu phải có trách nhiệm kê khai giá sữa, DN nào không thực hiện thì sẽ bị xử lý theo quy định.
Về danh sách các DN phải kê khai giá sữa, bà Hồng cho biết, Bộ Công thương đã quy định 7 DN nhập khẩu phải kê khai giá sữa, 7 DN này đã có tên trong danh sách của Bộ.
Còn lại, những DN khi nhập khẩu một sản phẩm sữa và lưu hành trên thị trường phải có chứng nhận hợp quy của Bộ Y tế, từ đó Bộ Y tế sẽ cung cấp cho Bộ Công thương để theo dõi.
“Đối với các địa phương mà có hàng vạn đại lý bán sữa, các đại lý này đều phải niêm yết giá, còn sở công thương các tỉnh chỉ kiểm tra từ đầu mối nhập khẩu,không yêu cầu phải đi kiểm soát tất cả hàng vạn đại lý” – đại diện Vụ Thị trường trong nước cho hay.
Theo ông Nguyễn Lộc An, mục tiêu lớn nhất của Thông tư 08 là nhằm đem lại quyền lợi cho người tiêu dùng. Một thời gian dài giá sữa đã không được quản lý chặt khiến các DN thoải mái điều chỉnh giá, khiến cho người tiêu dùng không biết đường nào mà lần.
Do đó, sự ra đời của Thông tư 08 sẽ điều hành lại thị trường sữa, giúp cho thị trường này đi đúng hướng, bảo vệ tốt nhất cho quyền lợi của người tiêu dùng.