Hiện Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa chưa thể hoạt động hết công suất do mực nước thấp, không đủ nước để vận hành, cao điểm mùa mưa bão cũng chỉ có 3/10 tổ máy hoạt động. Nguyên nhân do hệ thống kênh dẫn nước La Khê đang thi công dang dở khiến dòng chảy về trạm bơm bị hạn chế.
“Lụt” tiến độ vì thiếu mặt bằng
Dự án Cải thiện hệ thống tiêu nước khu vực phía Tây thành phố Hà Nội (Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa) được UBND TP Hà Nội phê duyệt dự án đầu tư tại quyết định số 1834/QĐ-UBND ngày 23/2/2013; phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư tại Quyết định số 743/QĐ-UBND ngày 13/2/2019. Tháng 6/2021, dự án này tiếp tục được phê duyệt điều chỉnh đầu tư.
Theo đó, dự án này cụm công trình có hai hạng mục lớn, gồm Xây dựng cụm công trình đầu mối Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa; Cứng hóa kênh La Khê dẫn nước về bể hút và đường giao thông hai bên bờ kênh. Tháng 1/2020, cụm công trình đầu mối đã được đưa vào vận hành, được TP Hà Nội bàn giao cho Công ty TNHH MTV Đầu tư phát triển thủy lợi sông Nhuệ quản lý.
Trạm bơm có 10 tổ máy, công suất 120 m3/s, công suất thoát lũ lớn nhất Hà Nội, có nhiệm vụ tiêu nước cho hơn 6.000 ha nông nghiệp, hỗ trợ thoát nước cho khu vực quận Hà Đông, huyện Hoài Đức, Đan Phượng và một phần của quận Nam Từ Liêm.
Theo kế hoạch, toàn bộ dự án sẽ hoàn thành đưa vào khai thác cuối năm 2022. Tuy nhiên, hiện trạm bơm chưa thể hoạt động hết công suất do mực nước thấp, không đủ nước để vận hành. Cao điểm mùa mưa bão cũng chỉ vận hành 3/10 tổ máy, những tổ còn lại đóng cửa. Nguyên nhân là hệ thống kênh dẫn nước La Khê đang thi công dang dở khiến dòng chảy về trạm bơm bị hạn chế.
Hiện công trình kênh La Khê đã hoàn thành 67% khối lượng. Hạng mục còn lại gồm 2,4 km hai bờ kênh, dầm chống đáy kênh, nạo vét hoàn thiện mặt cắt kênh, làm đường giao thông hai bên bờ, trồng cây xanh và thi công đèn chiếu sáng hai bên đường.
Trước đó, tại phiên chất vấn sáng ngày 5/7 kỳ họp thứ 12 HĐND TP Hà Nội khóa XVI, đại biểu Trịnh Quang Xuân của quận Thanh Xuân cho hay, trạm bơm tiêu Yên Nghĩa được xây dựng nhiệm vụ bơm tiêu úng, thoát nước cho toàn bộ khu vực phía Tây của Thủ đô. Trong khi trạm bơm đã hoàn thành thì hệ thống kênh dẫn nước La Khê lại chưa xong, khiến trạm bơm quan trọng này hoạt động cầm chừng, thậm chí không có nước để bơm. Vì vậy, Tây Hà Nội mỗi khi mưa lớn lại xuất hiện nhiều điểm úng, ngập.
"Tôi xin đặt câu hỏi với lãnh đạo UBND quận Hà Đông. Vì sao dự án này chậm tiến độ? Trách nhiệm này thuộc về ai?”, đại biểu đặt câu hỏi.
Tại phiên chất vấn, Chủ tịch UBND quận Hà Đông, bà Cấn Việt Hà cho hay, dự án cải tạo tiêu thoát nước cho khu vực phía Tây Hà Nội có tổng diện tích cần giải phóng mặt bằng (GPMB) là 30,7ha, sau rà soát cần giải thoát 29,15 ha. “Đến nay đã GPMB được 28,45 ha, đạt 97,59% đã bàn giao cho chủ đầu tư 26,32 ha để thi công. Quá trình GPMB có nhiều khó khăn do vướng nhiều cơ chế chính sách, đến nay đã được thành phố và các sở ngành tháo gỡ, đặc biệt là công tác tái định cư”, bà Hà giải trình.
Từ các giải pháp tháo gỡ ấy, quận Hà Đông đang tập trung chuẩn bị xây dựng khu tái định cư cho 42 hộ dân nhận tái định cư bằng đất. Đối với 122 hộ dân muốn tái định cư bằng nhà thì Hà Đông và Sở Xây dựng Hà Nội đang xây dựng phương án mua nhà chung cư cho người dân…
Bà Hà cũng khẳng định, quận đang tích cực phối hợp với các sở ngành, nhất là Sở NN&PTNT chủ đầu tư dự án cải tạo, tiêu thoát nước Tây Hà Nội đẩy nhanh tiến độ dự án.
Hà Nội cần chỉ rõ ai sẽ chịu trách nhiệm
Dự án chậm tiến độ liên quan đến trách nhiệm nhiều đơn vị của Hà Nội nên người điều hành phiên chất vấn, Chủ tịch HĐND Nguyễn Ngọc Tuấn yêu cầu ông Nguyễn Mạnh Quyền, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội tham gia trả lời thêm. “Tại kỳ họp trước, Phó Chủ tịch Nguyễn Mạnh Quyền đã cam kết đẩy nhanh tiến độ dự án này. Vậy đến nay cần trả lời cho các đại biểu rõ thêm”, ông Tuấn đề nghị.
Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Mạnh Quyền nói: “Anh em chúng tôi cũng nhận thức trách nhiệm của mình, thường xuyên tập trung chỉ đạo. Đến giờ các vướng mắc của dự án cơ bản tháo gỡ. Quận Hà Đông và Sở Xây dựng đang tập trung giải quyết tái định cư bằng đất cho 42 hộ và 122 hộ khác tái định cư bằng nhà”.
Nguyên nhân, khó khăn thì nhiều, nhưng mối quan tâm của cử tri cũng như các đại biểu HĐND là bao giờ dự án hoàn thành? Chủ tịch HĐND Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn yêu cầu đại diện UBND Hà Nội chốt nội dung này.
Ông Quyền đáp: “Giờ chỉ còn xây dựng phương án tái định cư. Thành phố đã dành những ưu đãi cao nhất cho bà con. Tuy nhiên nếu bà con không đồng ý thì phải cưỡng chế, nên sẽ rất mất thời gian. Qua phiên chất vấn này, chúng tôi mong người dân ủng hộ chủ trương của thành phố, tạo điều kiện đẩy nhanh toàn bộ dự án”.