Thông qua Dự án “Nâng cao Quyền năng kinh tế cho thanh niên tại Lai Châu”, giờ đây người dân tộc thiểu số ở địa phương đã tìm được hướng đi để phát triển kinh tế gia đình, không phải đi làm ăn xa đồng thời đóng góp cho cộng đồng, làm giàu trên chính mảnh đất quê hương mình.
Lai Châu là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng lớn của biến đổi khí hậu ở khu vực miền núi phía bắc. Với 85% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, Lai Châu là một trong những địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn nhất cả nước. Tính đến cuối năm 2024, tỉnh còn 20.961 hộ nghèo (chiếm 19,46%), 10.053 hộ cận nghèo (chiếm 9,33%). Tổng tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo là 28,79%. Trong đó, việc tiếp cận các hoạt động kinh tế và dịch vụ tài chính còn hạn chế, tỷ lệ lao động trong khu vực nông nghiệp là người dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ cao…
Trước thực tế đó, tổ chức Plan international Việt Nam đã phối hợp với Tập đoàn MetLife triển khai Dự án “Nâng cao Quyền năng kinh tế cho thanh niên tại Lai Châu” tại xã Dào San (huyện Phong Thổ cũ) trong thời gian 12 tháng (từ tháng 10/2024 đến tháng 9/2025) với tổng ngân sách 746 triệu đồng. Các thanh niên dân tộc thiểu số từ 18-30 tuổi sẽ là đối tượng được thụ hưởng của Dự án.
Thông qua nhiều hoạt động của dự án như chương trình tập huấn, hỗ trợ cây giống, kỹ thuật canh tác và ứng dụng mô hình kinh tế thích ứng biến đổi khí hậu..., nhiều thanh niên dân tộc thiểu số ở tỉnh Lai Châu đã từng bước thay đổi tư duy, cải thiện sinh kế và nâng cao thu nhập.
Gia đình anh Cứ A Chinh (bản Sì Phài, xã Dào San) trước đây chỉ trồng lúa mỗi năm 1 vụ và trồng thêm ngô, sắn, rong riềng, chăn nuôi… mất rất nhiều công sức nhưng giá cả thấp, bấp bênh. Tuy nhiên từ khi tham gia mô hình cuộc sống của gia đình anh Chinh đã có nhiều thay đổi.
Chia sẻ về quá trình được tham gia dự án anh Chinh cho biết, gia đình anh được hỗ trợ hơn 160 cây giống, 7 bao phân bón, hỗ trợ dây, cột và được tập huấn về kỹ thuật trồng chanh leo.
“Trước đây, chúng tôi chỉ trồng lúa mỗi năm 1 vụ và trồng thêm ngô, sắn, rong riềng, chăn nuôi… mất rất nhiều công sức nhưng giá cả thấp, bấp bênh. Từ khi chuyển sang trồng chanh leo, tôi nhận thấy đây là loại cây dễ trồng, không phải chăm sóc quá nhiều, chỉ cần phát cỏ, bón phân, tỉa cành và theo dõi sâu bệnh mà năng suất lại cao. Mỗi tuần tôi sẽ thu hoạch 1 lần, thương lái thường sẽ vào tận vườn để thu mua với giá dao động từ 20.000 đồng – 25.000 đồng/1kg, cao hơn rất nhiều so với những loại cây trồng khác”, anh Chinh chia sẻ.
Theo ông Vương Biên Thùy (Trưởng phòng Văn hóa–Xã hội) xã Dào San, khi triển khai mô hình phát triển cây chanh leo trên địa bàn, ban đầu nhiều người hoài nghi về tính khả thi của mô hình. Tuy nhiên, sau gần một năm triển khai, nhiều hộ gia đình đã có nguồn thu nhập khá ổn định. Điều quan trọng nhất là thanh niên đã thay đổi nhận thức, tư duy sản xuất không còn phụ thuộc, trông chờ vào bố mẹ, mà tự lập, chủ động tìm hướng làm ăn. Nhiều người còn tự nguyện học hỏi, làm theo dù không nằm trong diện được hỗ trợ.
Quản lý Vùng dự án Plan tại Lai Châu ông Nguyễn Văn Hậu cho biết, sau khi làm việc với người dân và đặc biệt với thanh niên, nhận thấy các bạn rất thông minh, sáng tạo, nhiệt tình, tâm huyết và mong muốn thay đổi cuộc sống của bản thân và gia đình. Trên cơ sở đó, tổ chức Plan đã kết nối với Tập đoàn MetLife cùng với Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Phong Thổ (cũ) và xã Dào San hỗ trợ các bạn thanh niên dân tộc thiểu số hướng đến cải thiện thu nhập.
“Mặc dù dự án không quá dài, nhưng những kết quả đạt được ban đầu là một điều đáng mừng. Qua hạch toán, lợi nhuận thu được so với chi phí của năm đầu tiên có thể gấp 3 lần và chúng tôi tin rằng những năm tiếp theo sản lượng sẽ tăng qua từng năm. Hi vọng đây là mô hình điểm để các bạn thanh niên trong và ngoài xã nơi có khí hậu, thổ nhưỡng tương đồng có thể học tập và cùng phát triển kinh tế” ông Hậu nhấn mạnh.